Een vooruitblik op de Oscars van 2014

Dat The Broken Circle Breakdown er voor zorgt dat er na Daens, Iedereen Beroemd en Rundskop opnieuw een Vlaamse kandidaat op een Oscar is, bleek wel het voornaamste nieuws wat de Oscarnominaties van 2014 betreft. Niettemin werpen we een blik op enkele van de voornaamste categorieën om er het onze van te denken.

BESTE FILM

Negens films komen in aanmerking en hoewel gevreesd werd dat The Wolf of Wall Street de selectie niet zou halen wegens al te fel tegen de borst van de conservatieve Academy stuitend, is de zwarte komedie van Martin Scorsese toch één van de kandidaten. De film haalde in totaal 5 nominaties binnen, wat echter door heel wat films in deze categorie overtroffen werd. Voor Nebraska van Alexander Payne waren er 6 nominaties,  net als voor het actiedrama Captain Phillips en het aidsdrama Dallas Buyers Club. 12 Years a Slave kreeg er echter 9, terwijl David O. Russell’s American Hustle en Alfonso Cuaron’s Gravity elk met 10 nominaties beloond werden.

De ‘Beste Film’-categorie wordt verder opgevuld door de aparte komedie Her van Spike Jonze en het drama Philomena van Stephen Frears. Dat levert een rijtje kwalitatieve producties op die de diversiteit van cinema eens te meer mooi illustreren en die de nominatie elk in min of meerdere mate verdienen. 

Er waren ook verwachtingen voor Saving Mr. Banks, waarin Tom Hanks als Walt Disney de schrijfster van Mary Poppins tot een verfilming tracht over te halen; en August: Osage County, het familiedrama geleid door Meryl Streep en Julia Roberts, maar beide films werden niet meteen op laaiende kritieken onthaald. Dat was wel het geval voor Inside Llewyn Davis, wiens afwezigheid onder de genomineerden onverklaarbaar is gezien de goeie relatie die de Coens hebben met The Academy en gezien de massa nominaties die ze met zowat al hun vorige producties al in de wacht wisten te slepen.

Twee van de genomineerde films - Her en American Hustle - hebben overigens één producent gemeen. De 27-jarige Megan Ellison is een miljonairsdochter met een goeie smaak die met haar fortuin al producties hielp verwezenlijken als Zero Dark Thirty, Lawless, The Master, Spring Breakers, Killing Them Softly en The Grandmaster,  Zij maakt dit jaar dus dubbel kans op een Oscar. Onder haar concurrenten zitten overigens ook Brad Pitt en Steve Coogan die als medeproducent fungeerden voor respectievelijk 12 Years a Slave en Philomena en dus eveneens genomineerd werden. 

BESTE REGIE

De vijf mannen die het in de categorie ‘Beste Regie’ tegen elkaar opnemen, zijn, zoals meestal het geval is, allen regisseurs van films uit de voorgaande categorie. Dat Scorsese ook daar genomineerd werd (voor de 7^e keer), is heuglijk, net zoals het feit dat Alfonso Cuarón eindelijk die erkenning krijgt die hij al lang verdient. Men kan dan ook niet om de kracht van Gravity heen. Ook voor Steve McQueen is het zijn eerste Oscarnominatie. De man achter Hunger en Shame wist velen voor zich te winnen met het historische drama 12 Years a Slave. Alexander Paye (Nebraska) en David O. Russell (American Hustle) vullen de rij aan, twee filmmakers wiens werk al heel wat applaus en nominaties kreeg. Voor beiden is het hun derde nominatie, en in Russell's geval zelfs op amper vier jaar tijd.

BESTE ACTEUR

Voor de liefhebbers van statistieken: American Hustle, een misdaaddrama met een sterrencast, is een zeldzame film die in elke acteurscategorie opduikt. Opmerkelijk is dat de vorige film die daarin slaagde (vorig jaar), Silver Linings Playbook was, eveneens een film van David O. Russell. Daarvoor was het echter van 1981 geleden, toen het politieke drama Reds dezelfde waardering kreeg.

Hoofdrolspeler uit American Hustle Christian Bale werd voor de tweede keer genomineerd, na drie jaar geleden gewonnen te hebben voor The Fighter. Met Leonardo DiCaprio, die geweldig was in The Wolf of Wall Street en daarmee zijn vierde Oscarnominatie krijgt en Matthew McConaughey die de come-back die hij enkele jaren geleden maakte, een hoogtepunt ziet bereiken met zijn eerste Oscarnominatie voor Dallas Buyers Club, staan alvast drie grote sterren te dringen voor die Oscar. Serieuze kanshebber is echter de Brit Chiwetel Ejiofor, die na jaren degelijk werk aan de zijlijn, met 12 Years a Slave eindelijk erkend wordt. De oude rot Bruce Dern, die 35 jaar geleden al een keer genomineerd werd, herbeleeft die eer voor Nebraska, waarin hij een weinig zorgzame vader vertolkt,. Een mooie comeback maar Dern maakt wel het minste kans om te winnen: Bale is een prijzenpakker, DiCaprio zet zijn beste rol in jaren neer, McConaughey vermagerde spectaculair en Ejiofor zet het meest tragische personage neer.

Tom Hanks maakte voor het eerst sinds jaren overigens ook nog een keer een kans, voor Captain Phillips, waarin hij dan ook erg goed was, maar zal één van zijn eerder gewonnen Oscars moeten bovenhalen als troost. Ook Robert Redford werd teleurgesteld. De 77-jarige Hollywoodveteraan schitterde in het grandioze All is Lost maar het kleine productiehuis Roadside Attractions, wist de film amper te verdelen en bleek slechts miniem campagne te kunnen voeren voor de film. Zonde, want voor Redford, die altijd een grote ster was maar slechts zelden filmprijzen won, had het een mooie beloning geweest. Ook Oscar Isaac was in de running, voor Inside Llewyn Davis, maar voorlopig is het wachten op een eerste nominatie voor deze rijzende ster. Joaquin Phoenix was daarnaast eveneens kanshebber, voor zijn rol in Her.

BESTE ACTRICE

Drie actrices waren reeds lang héél zeker van een nominatie, waaronder Cate Blanchett, die zo fenomenaal goed was in Blue Jasmine, dat er geen enkele twijfel over bestaat dat ze ook zal winnen. Het is haar vijfde nominatie. Voor Sandra Bullock, die pas sinds enkele jaren als een ernstige actrice wordt beschouwd, is het de tweede nominatie. Gravity bood haar dan ook een onverwachte kans om te bevestigen. Judi Dench, die met zowat één op twee rollen een Oscarnominatie in de wacht weet te slepen, werd genomineerd voor Philomena. Het is haar 7^e nominatie op 16 jaar.

Amy Adams, de enige in deze categorie die nog geen Oscar heeft, werd genomineerd voor American Hustle. Het is haar vijfde nominatie op acht jaar tijd, maar wel haar eerste als hoofdrol. Effectief winnen is nog geen optie, maar met twee biografische films in de pijplijn, zou dat niet zo heel lang meer hoeven te duren voor de innemende actrice. Met deze opeenvolging van nominaties kan ze misschien ooit Meryl Streep overtreffen, die de  vijfde plaats in de lijst inneemt. De koningin van de Oscars verbreekt haar eigen record met deze 18^e nominatie, maar dat was dit keer minder evident. Het drama August: Osage County bleek minder populair dan verwacht en haar rol te weinig verrassend.

Streep ontneemt daarmee Emma Thompson de kans op een Oscar. De charismatische Britse werd alom geroemd om haar rol in Saving Mr. Banks, maar heeft het dus niet gehaald, misschien omdat de film bij The Academy niet zo geliefd was.

BESTE ACTEUR IN EEN BIJROL

Leg dit lijstje naast de categorie Beste Acteur en meteen valt op hoeveel telegenieke sterren er dit jaar wel niet genomineerd werden in plaats van de gebruikelijke karakterkoppen. Bradley Cooper werd vorig jaar al verrassend genomineerd als hoofdrolspeler voor Silver Linings Playbook en mag nu opnieuw David O. Russell danken voor de rol in American Hustle. Net als Matthew McConaughey is Cooper een acteur die hard zijn best heeft moeten doen aan te tonen dat hij meer is dan een gladde Hollywoodster. Dat geldt ook voor Jared Leto. De acteur uit o.a. Mr. Nobody en Requiem for a Dream was de laatste jaren vooral bekend als zanger van het popgroepje 30 Seconds to Mars, maar met zijn rol als travestiet in Dallas Buyers Club zet hij zichzelf ineens weer op de kaart als acteur. Vergis u trouwens niet: ondanks zijn babyface is de 42-jarige acteur de oudste genomineerde in deze categorie!

Michael Fassbender is al enkele jaren erg mooie dingen aan het doen op het witte doek en krijgt dankzij zijn rol in 12 Years a Slave eindelijk een Oscarnominatie. Het zal wellicht niet zijn laatste zijn. Daarnaast zijn we ook erg te spreken over de tweede nominatie voor Jonah Hill. De voormalige dikkerd heeft al heel wat irritatie opgewekt op het grote scherm, maar kreeg na Moneyball plots meer kansen als serieus acteur en is in The Wolf of Wall Street dan ook fenomenaal goed.

Vreemde eend in de bijt, en dat niet alleen in deze categorie maar in het hele circus, is zonder twijfel Barkhad Abdi, een Somalische taxichauffeur die vanuit het niets opduikt. Met zijn eerste, en voorlopig ook enige rol, als kaper in Captain Phillips, kon hij The Academy blijkbaar voor zich winnen. Zijn tegenspeler Tom Hanks, die met Saving Mr. Banks ook in deze categorie een kans maakte, is er dus niet bij en evenmin was er plaats voor Daniel Brühl, die heel wat waardering kreeg voor zijn rol als Niki Lauda in Rush. De voorspelling dat James Gandolfini misschien postuum genomineerd zou worden voor het komische drama Enough Said, bleek te optimistisch.

BESTE ACTRICE IN EEN BIJROL

Steevast de categorie waarin de minst bekende namen opduiken. Dat is ook dit jaar het geval, al treffen we ook twee sterren aan: Julia Roberts, voor de vierde keer genomineerd, voor August: Osage County, waarin ze de dochter van Meryl Streep speelt; en Jennifer Lawrence, van de partij in American Hustle. Beiden wonnen al een Oscar. Lawrence is aan een verbluffende carrière bezig: dit is haar derde nominatie op vier jaar tijd.

Lupita Nyong’o is naast Barkhad Abdi de tweede debutante. Haar stevige rol als slavin in 12 Years a Slave zet deze mooie Keniaanse meteen op de kaart. Ongetwijfeld wacht haar een mooie carrière, al heeft The Academy in het verleden nog al debutanten beloond die het nadien niet echt waarmaakten, net zoals dat vaak al het geval was bij zwarte actrices. Wat zeggen u de namen Jennifer Hudson, Gabourey Sidibe, Mo’Nique, Octavia Spencer en Taraji P. Henson nog?

Dan is er June Squibb. De 84-jarige actrice heeft nauwelijks een vermeldenswaardige rol vertolkt, al draait ze al jaren mee in piepkleine rollen, maar wordt nu genomineerd voor Nebraska. Hollywood smult van dit fenomeen: oude acteurs die nooit echt in de spotlights stonden, op hun oude dag met een nominatie belonen. Zie ook Richard Farnsworth (The Straight Story), Hal Holbrook (Into the Wild), Ruby Dee (American Gangster) of Gloria Stuart (Titanic).

Tenslotte is er onze favoriet Sally Hawkins. De vrolijk ogende Britse uit Happy-Go-Lucky en Made in Dagenham bood Cate Blanchett prachtig weerkwerk in Woody Allen’s Blue Jasmine en werd eveneens voor het eerst genomineerd.

BESTE BUITENLANDSE FILM

Terwijl het twee jaar geleden, toen Rundskop genomineerd werd, weinig waarschijnlijk was dat België in de prijzen viel – het Iraanse A Separation won zowat alles wat er te winnen viel – lijkt de hoop op een Oscar voor een Vlaamse film dit jaar best groot. De concurrentie is weliswaar érg sterk – Jagten van Thomas Vinterberg en La Grande Bellezza van Paolo Sorrentino zijn eveneens bijzonder populair – maar The Broken Circle Breakdown is naast een sterke film ook spek naar de bek van The Academy, als is de rauwe tragiek niet bepaald Hollywoodvoer. Felix Van Groeningen verdient deze nominatie echter, als één van onze beste filmmakers. De twee andere films in deze categorie zijn overigens het Palestijnse Omar (niet te verwarren met Omar m’a tuer dat eveneens nog niet zo lang geleden in onze bioscopen te zien was) en de cambodjaanse, met kleifiguren geanimeerde documentaire The Missing Picture, die op het filmfestival van Gent te zien was. 

De Oscars worden uitgereikt op 2 maart, wat Van Groeningen en de zijnen ruim de tijd biedt nog flink wat promotie te gaan voeren. De regisseur en een deel van de cast zullen ook aanwezig zijn op de ceremonie, die door comédienne Ellen DeGeneres in goede banen zal geleid worden. 

 

Sven De Schutter