Alien (Director's Cut)

Mei 1979. Alien verscheen voor de eerste keer op het grote scherm. Critici betokkelden de loftrompet en beschouwden het meteen als een meesterwerk in het science fiction-genre (alhoewel het evenveel kenmerken herbergt van het horrorgenre). De film zou wereldwijd meer dan 100 miljoen dollar opbrengen (in die tijd een astronomisch bedrag). Bovendien groeide het in de jaren '80 en '90 uit tot een absolute topfranchise met drie sequels (1986, 1992 en 1997).

Science fiction was op het einde van de jaren '70 een absolute booming business. Twee jaar voor de release van Alien groeide immers een ogenschijnlijk klein filmpje, Star Wars, uit tot een gigantische monsterhit. Het grote publiek was totaal weg van de intergalactische oorlog en zat met ingehouden adem reikhalzend uit te kijken naar de lancering van de allereerste Star Trek-film (Star Trek: The Motion Picture) en natuurlijk het tweede deel in de Star Wars-franchise: The Empire Strikes Back. Tussen al dit toekomstig ruimtegeweld kwam Twentieth Century Fox op het idee om Alien uit te brengen. Maar deze keer werd er niet geopteerd voor een avonturenfilm in de ruimte (Star Wars) of een kindvriendelijke aanpak van de 'buitenaardse wezens' (Close Encounters of the Third Kind). Alien beloofde zéér donker, luguber en angstaanjagend te zijn. Dat viel althans meteen af te leiden uit de tagline die de film meekreeg: "In space, no one can hear you scream."

Het verhaal gaat als volgt. Het commerciële ruimtevrachtschip Nostromo is op terugreis naar Aarde. De bemanningsleden worden gewekt door een SOS-signaal vanop de nabijgelegen planeet LV-426. Hun plicht bestaat erin om gevolg te geven aan deze oproep en te onderzoeken wat er scheelt. Aangekomen op de planeet ontdekken ze een reusachtig neergestort ruimteschip. Op het schip bevinden er zich vreemdsoortige cocons met daarin gruwelijke, insectachtige en vlezige schepsels. Wanneer één van deze zuignapachtige slijmmonstertjes zich aan het gezicht van Kane (John Hurt) vastgrendeld, tuimelt hij in een diepe coma. Tegen alle voorzorgsmaatregelen in wordt hij zonder in quarantaine te plaatsen, binnengebracht op de Nostromo. Het beestje lost zijn greep en Kane ontwaakt uit zijn coma, maar dat blijkt enkel het begin van het einde te zijn. De 'alien' heeft namelijk een eitje achtergelaten en dat groeit in een uiterst snel tempo uit tot een meedogenloze, onverslaanbare moordmachine...

Alien was slechts de tweede langspeelfilm van regisseur Ridley Scott en zelfs de debuutfilm van 'heldin' Sigourney Weaver. Toch verdienen niet zij de grootste lof, maar Michael Seymour (production design) en H.R. Giger (design van het monster). Laatstgenoemde is de Zwitserse surrealistische schilder die de realisatie van de 'alien planet' en het mysterieuze ruimtetuig ontwierp. Zijn werk werd terecht bekroond met een Oscar voor Best Visual Effects in 1979. Bovendien is Alien de enige film in de reeks waaraan Giger effectief heeft meegewerkt. De claustrofobische cinematografie en de wonderbaarlijke en tegelijk weerzinwekkende creaturen van Giger, installeerden een nieuwe filmische wereld, waaraan duizenden films schatplichtig zijn. Naast de 'look' van de film, doorbrak Alien ook een eeuwenoude traditie van de held. Deze maakte plaats voor de heldin en Sigourney Weaver's Ripley kan zonder twijfel bestempelt worden als de eerste echte vrouwelijke actiester. Daarbij dient wel gezegd te worden dat haar reputatie vooral voortspruit uit Aliens, het gewelddadigere vervolg op Alien.

Ridley Scott zorgde in 1979 met Alien voor een bangelijk revolutionaire horror-science fiction-film, die zelfs 25 jaar later nog niets aan originaliteit heeft ingeboet. Sequels volgden, maar bereikten nooit het niveau van deel 1. Sigourney Weaver, niet de beste levende actrice, oversteeg zichzelf en moest de rest van haar carrière opboksen tegen het Ripley-personage. Giger werd een cultfiguur en zijn creaties behoren nog steeds tot de meest angstaanjagende uit de filmwereld. Alien is een mijlpaal in de filmgeschiedenis...

Helemaal (niet) akkoord? Lees de