Never Like the First Time

Duur: 14 min. | Land: | Regie: Jonas Odell | Scenarist: | Producent:

Positieve ervaring of net niet: de "eerste keer" is voor iedereen bijzonder. Jonas Odell inspireert zich voor zijn korte geanimeerde documentaire ‘Never Like the First Time’ op interviews die hij zelf aflegde. De Zweedse animator verbeeldt zo de allereerste seksuele ervaring van vier verschillende personen, en won er een Gouden Beer voor in 2006. Door de belevingen droog naast elkaar te leggen onderstreept hij de diversiteit in deze episodische kortfilm.

De combinatie van simpele lijntekeningen en fotomateriaal vormen de setting van het eerste verhaal. Een 15-jarige jongen vertelt in geuren en kleuren hoe hij zijn maagdelijkheid verloor op een verkleedfeestje. Een onschuldige dans met een jeugdvriendin eindigt in een moment om nooit te vergeten.

Elke anekdote krijgt een eigen visuele identiteit. De witte contouren van de personages contrasteren met de kleurrijke achtergrond in het tweede deel. Iedere zaterdag spreekt een veertienjarig meisje af met haar vriendje. Stap voor stap verleggen ze samen hun grenzen en werken ze voorzichtig toe naar dat grote moment. Een sensuele opbouw die uiteindelijk uitdraait in een grote teleurstelling.

Terwijl de eerste twee ervaringen eerder comfortabel en luchtig zijn, is dat bij de derde getuigenis niet het geval. Een zwart-witte animatie en onheilspellende muziek verklapt ons dat deze gebeurtenis niet verliep zoals verwacht. Zoals het meisje getuigt in haar eerste zinnen: “Ik had niet verwacht dat het goed zou zijn. Maar ik had niet verwacht dat het zo erg zou zijn.” Ze belandt samen met enkele vriendinnen in een vreemd huis waar ze na een beschonken avond naakt wakker wordt.

In het laatste hoofdstuk brengt Odell collage-gewijs de herinneringen van een oudere man tot leven. De ontmoeting met een jongedame eindigt in zijn kamer. Begeleid door harmonieuze muziek herbeleven we samen met hem een moment van ultiem geluk. De manier waarop hij vertelt, maakt duidelijk hoe de herinnering voor eeuwig in zijn geheugen staat gegrift.

Odells gemengde technieken en stijlen vormen helemaal geen struikelblok om de film als één geheel te zien. Integendeel: elke subjectieve herinnering wordt aangesterkt door een eigen unieke visuele stijl, en dat onderstreept de individualiteit en het persoonlijke van iedere anekdote.

Scarlet Red

Duur: 12 min. | Land: | Regie: Toon Loenders | Scenarist: | Producent: , | Productiehuis:

Waarschuwing: deze bespreking bevat veel details over het verhaal van de intrigerende korte animatiefilm 'Scarlet Red'. Dat is niet onze gewoonte maar heeft zo zijn redenen: zonder extra duiding is het bepaald lastig een touw vast te knopen aan deze opeenvolging van retro-futuristische tableaus in een vreemd kasteel.

We ontwaren eerst een soort ridders en dominees, met kostuums van steampunk allure. De personages met konings-, priesters en narrenkledij zoeven rond van kamer naar kamer. Die indrukwekkende choreografie is overigens opgenomen met real life acteurs. Hun gezichten blijven verborgen achter gasmaskers, hun woordeloze interacties gaan gepaard met grommende gestes.

De situatie is een snelkookpan: de gemoederen lopen zo hoog op dat er zelfs kanonnen aan te pas komen. Al richten de personages die niet op elkaar, wel op onzichtbare doelwitten extra muros. Maar wat gebeurt hier dan? Onder welk gasmasker zit wat voor personage? Is het kasteel een House of Cards, hun gebikkel een Game of Thrones?

Eén en ander wordt (iets) duidelijker zodra blijkt dat Scarlet Red is gebaseerd op 'Het masker van de rode dood'. Edgar Allan Poe schreef de novelle in 1842. Hoofdrolspeler is ene prins Prospero – in 'The Tempest' van Shakespeare is dat een magiër. Prospero trekt zich bij Poe met andere notabelen terug in zijn kasteel omdat daarbuiten de pest is uitgebroken. Uiteindelijk ontsnappen ook de hoge heren niet aan de scharlakenrode dood.

Straffe ket die dat verhaal uit deze versie haalt. Toch blijven de ferm gefilmde kaders vol verrassend beweeglijke, mysterieuze figuren op het netvlies branden. Een knipoog naar de mediaclowns tussen onze huidige wereldleiders is dan de kers op de taart.

De Passant

Duur: 00 min. | Land: | Regie: Pieter Coudyzer | Scenarist: | Producent: , | Productiehuis:

Terwijl hij eigenlijk moet studeren, weet een scholier zich enkel op wat anders te concentreren. Hij schaaft gestaag verder aan een tekening van een meisjesgezicht. Dat blijkt een ode aan zijn buurmeisje Karen. Verrassing: ze belt hem op! En spiegelt hem een massage voor. De jongeman twijfelt niet lang.

De belofte van een massage lijkt eerst wat te vloeken met de brave, zachtaardige tekenstijl van ‘De Passant’. Maar niks is minder waar. Als de jongen zich op zijn fiets naar haar toe haast — in de film getoond met schitterende horizontale travellings van rechts naar links — dan betrekt de hemel plots. De wereld van deze topfilm blijkt een pak meer donker dan de pastelkleuren aan het begin doen vermoeden.

Wie is nu precies de protagonist, de passant uit de titel?

Zo volgen nog wel meer verrassingen, inclusief onverwachte, prachtige camerabewegingen. Die expliciete cameravoering verrast en ontroert, net als in superbe live action films als pakweg ‘Mommy’ of ‘Elephant’. 'De Passant' is een majestueuze momentopname, met een mooie dubbelzinnigheid — want wie precies is nu de protagonist, de passant uit de titel?

Het lot van die personages is best zware kost, maar het is dus genieten geblazen. Een extra cinemahigh komt van de schitterende soundtrack. Ruben De Gheselle viel op Annecy 2016 al in de prijzen met zijn muziek voor Coudyzers korte film ‘Beast!’, en grijpt ook hier recht naar de keel.

De voice-over stemmen zijn ingelezen door herkenbare Gentenaars als Arne Sierens en Karin Tanghe enerzijds, maar anderzijds ook door de regisseur zelf en zijn producenten bij S.O.I.L. De toon van die stemacteurs is verrassend genoeg erg keurig en afgeborsteld. Daardoor verliest dit mooi weemoedige topwerk een stuk weerhaken. Was dat vervreemdende effect er niet, we mikten een vierde ster onder deze bespreking.

Toch is ‘De Passant’ sowieso een prachtig gemaakte, poëtische prent die meer dan klaar lijkt voor een succestour langs filmfestivals over de hele wereld. Al toont de film nu net zelf dat het leven soms éénklaps heel wat anders in petto heeft dan gepland.