Hou het licht

Duur: 09 min. | Land: | Regie: Jorn Mampaey | Scenarist: | Producent: | Filmschool: St Lukas

Voor sommige beroepen moet je uit het juiste hout gesneden zijn. Vuurtorenwachter is er één van. Helemaal alleen in een machtige toren aan de rand van de zee: je zou voor minder in een existentiële crisis vervallen. Zo vergaat het ook het hoofdpersonage in de animatiefilm ‘Hou het licht’. Hoe komt het toch dat wij mensen altijd zo hopeloos afglijden?

Elke dag ziet er hetzelfde uit: opstaan, tanden poetsen, ontbijtgranen eten, de vuurtoren aanzwengelen, televisie kijken en een beetje lezen. Niet dat hij last ondervindt van deze routine, integendeel: hij ziet er oprecht gelukkig uit, en blij met wat hij doet.

Tot hij plots vreemde objecten toegestuurd krijgt. Niet goed wetende wat het is, verdwijnen ze in een kast, waarna de dagelijkse activiteiten verdergaan. Wanneer echter steeds meer objecten blijven geleverd worden, slaat de verwarring toe. Van een perfect vrolijke setting rollen we in een licht surreële wereld waarin de waanzin de bovenhand neemt. De immer enthousiaste vuurtorenwachter stort zich uiteindelijk uit pure wanhoop in zee: een green screen.

Mooi opgebouwd en prachtig vormgegeven.

Niet de eerste hint dat deze wereld geconstrueerd is — het boek waarin hij ’s avonds leest bestaat uit lege bladzijden, de televisie enkel uit een namaaklampje, etc. Deze wereld is niet echt, wel een geanimeerde Truman Show. De menselijke hand van de animator grijpt nu zelfs letterlijk in, zodat een nieuw hoofdpersonage wordt geassembleerd. Het leven gaat opnieuw verder.

Jorn Mampaeys afstudeerfilm aan Sint-Lukas is mooi opgebouwd en prachtig vormgegeven, maar de onderliggende boodschap is minder duidelijk. Leidt eenzaamheid tot waanzin? Is iedereen vervangbaar? Is een mens niet gemaakt voor routine? Het fatale lot na het psychisch afglijden is allesbehalve eenduidig.

Laat dat geen belemmering zijn om van ‘Hou het licht’ te genieten. Het sympathieke hoofdfiguurtje bekoort en Mompaey weet een fabelachtige wereld te creëren die hij met geraffineerde details en spitsvondige aanpassingen bijna tien minuten lang boeiend houdt.

Raketkanon — I Live in a Society

Duur: 27 min. | Land: | Regie: Maximiliaan Dierickx

De kenners van het Belgische rocklandschap zijn verwant met Raketkanon. De Gentse band omschrijft zichzelf als ‘noiserock’ en heeft ondertussen drie albums op het palmares. Op 27 februari 2020 speelde de groep echter een allerlaatste keer in de Gentse Vooruit, waarna ze een dikke stempel op de Vlaamse rockgeschiedenis achterlieten. De gelijknamige documentaire van Maximiliaan Dierickx toont de groep zo’n anderhalf jaar eerder wanneer de bandleden de studio induiken voor de opnames van hun laatste album, RKTKN #3 — Dierickx’ captatie won de prijs voor beste Vlaamse documentaire op het Kortfilmfestival Leuven vorig jaar.

X [sluit trailer]

Loading trailer...

Een clash van ego’s en artistieke verschillen.

Al vanaf het eerste beeld werpt ‘Raketkanon — I Live in a Society’ ons in de vurige interactie tussen de bandleden, die al vloekend hun studiomateriaal klaarleggen voor de opnamesessies van de week. De inkijk die Dierickx ons gunt, is niet die van een gemedieerde realiteit maar van een rauwe registratie zoals die zich voor de camera ontplooit. De sfeer is gespannen, want alle leden zijn daar om het beter te doen dan de vorige keer. “Onze muziek moet strak zijn,” vertelt gitarist Jef. Het is daarom dat ze voor het eerst tijdens hun opnames de hulp inschakelen van een metronoom, die moet verzekeren dat het strakke ritme telkens opnieuw bewaard blijft. Hun drummer, Pieter, lijkt er moeite mee te hebben en al snel lopen de gemoederen hoog op.

Als een fly on the wall beweegt Dierickx zich met z’n camera om de bandleden heen, die af en toe lijken te vergeten dat ze worden opgenomen. De intieme blik in deze eigenzinnige microkosmos lijkt daarom niet altijd gepast, alsof we dingen te zien krijgen die niet horen. Net die pijnlijke intimiteit maakt de documentaire fascinerend. Dierickx’ verbale tussenkomsten getuigen van een vertrouwen tussen de band en de maker.

Het verbaast niet dat de groep in kwestie ondertussen verleden tijd is. Beschuldigingen worden rondgegooid als snoep bij Sinterklaas en venijnige opmerkingen worden als messteken in elkaars rug gestoken. Een clash van ego’s en artistieke verschillen. ‘Raketkanon’ schotelt deze benarde momenten ongefilterd voor; het is haast ongemakkelijk om de groepsdynamiek van deze bende te zien verzwakken.

Maximiliaan Dierickx stond al aan het roer als cameraman bij kortfilms zoals ‘Tweesprong’, ‘Wien for Life’ en ‘Neverlanding’. Recentelijk is hij ook actief als documentairemaker, met onder meer de documentairereeks ‘Exitus’. In ‘Raketkanon’ geen uitgekiende en gecontroleerde beeldvoering, wel een alle kanten uitzwaaiende camera. Het versterkt de intimiteit, ook al voelt het soms aan alsof je naar een ruwe montage zit te kijken.

Ook de geluidsband is soms onverzorgd, bijna onhoorbaar bij momenten. Zo zit de wind stevig in de microfoon van de lyricist van de groep, net wanneer die een pleidooi opsteekt over zijn soevereiniteit als het op de titelkeuze van songs aankomt. Alsof Dierickx het ego van de man in kwestie nog even ondermijnt, door het gros van de monoloog onverstaanbaar te maken. De technische mankementen die de groep zo’n parten speelt, tekenen bijgevolg ook de captatie van hun strubbelingen. Een artistieke keuze of puur toeval?

'Raketkanon — I Live in a Society' is op zondag 11 augustus te zien op Canvas om 21u55, en daarna te bekijken via VRT NU.