Vanilla Sky

Superster Tom Cruise, die voor Jerry Maguire een terechte Oscarnominatie kreeg, zag een tweede samenwerking met regisseur Cameron Crowe wel zitten. Na de perfect gedoseerde meligheid van de met vijf oscarnominaties bekroonde feelgoodprent en de hartverwarmende nostalgie van Almost Famous, was het opgewonden uitkijken naar wat de volgende film van Crowe zou worden. De man had bewezen dat hij (weliswaar brave en nog vrij commerciële, maar) degelijke en ontspannende films kon maken die meestal perfect gevoelens of een sfeer wisten weer te geven die iedereen wel ergens van kent.

Cruise sprak Crowe aan nadat hijzelf de rechten had gekocht op de Spaanse thriller Abre Los Ojos. Deze mysterieuze thriller rond de echtheid van het leven had Cruise zo getroffen dat hij een remake beslist wel zag zitten en zo zichzelf en Cameron Crowe naar duistere, door hen nog niet eerder betreden paden leidde. De bewondering van Cruise voor de maker van het origineel, Spaans wonderkind Alejandro Aménabar, leidde er trouwens ook toe dat hij diens volgende film ging produceren. The Others, met Cruise's ex Nicole Kidman.

Het was dus uitkijken naar wat Vanilla Sky zou worden: Een scenario gebaseerd op een fel bejubelde Spaanse thriller, Cameron Crowe aan het roer, en een indrukwekkende cast. Naast Cruise zou Penélope Cruz aantreden, die haar rol uit het origineel zou overdoen en ook Cameron Diaz kwam aan boord. Een hype kon niet uitblijven. De huwelijksperikelen van Tom en Nic, en Cruise's relatie met la Cruz (die volgens de regisseur pas ná de film zou zijn begonnen), gaven de pers nog meer redenen om het over de film te hebben. Met al die grote namen konden ze bovendien lekker bekkende zinnen formuleren (De Camerons en de Cruises/Cruzes).

Maar helaas, Vanilla Sky is geen meesterwerk. Al na een kwartier zijn alle verwachtingen vervlogen en wordt je als filmfan dieptreurig , vooral als je de originele Abre Los Ojos hebt gezien. Want het ergste is toch wel de complete verspilling van een origineel verhaal. Het script van Aménabar is immers ontdaan van alle scherpe randjes, en bevat op geen enkel ogenblik genoeg mysterie, spanning, humor, romantiek of actie om in één genre te excelleren.

Het volledige eerste uur van deze film, waarin de rijke playboy David Aames de vriendin van zijn beste vriend versiert en zich daardoor de jaloezie van zijn fuckbuddy Julie op de hals haalt - met fatale gevolgen - is simpelweg vervelend. Nadien, wanneer David met een verminkt gezicht verder moet en er allerlei onbegrijpelijke zaken gebeuren, ben je allang alle belangstelling verloren, en Crowe weet je op geen enkel moment meer te betrekken bij zijn verhaal. Nochtans geheimzinnigheid genoeg, maar mysterie is gewoonweg Crowe's ding niet. De uiteindelijke ontknoping verbluft weliswaar eventjes en er valt wel één en ander in de plooi, maar het helpt de wonde niet meer helen.

Teleurstellende, richtingloze remake van het geweldige Abre los Ojos

Dat zet even aan tot nadenken welke regisseur hier wel iets geslaagd had kunnen van maken. M. Night Shyamalan? David Cronenberg? David Lynch misschien, of zelfs Terry Gilliam? Crowe wilde blijkbaar focussen op de menselijke kant van het verhaal, wilde échte personages neerzetten, maar creëert daardoor enkel een gebrek aan mysterie. De talloze muzikale en cinematografische pop-cultuurverwijzingen, een typisch stijlkenmerk van Crowe, komen hier trouwens helemaal niet van pas.

Maar Crowe heeft het ook niet volledig verknald. Zijn mooie fotografie en sterke mise-en-scène wijzen op vakkundigheid, en als ex-muziekjournalist weet de man ook wel de perfecte song te kiezen voor elke scène (de droom aan het begin van de film is bv. wel knap). Maar de warme beelden en sterk gevoelige songs contrasteren dan weer met de paranoia en de kilheid van het verhaal. Crowe valt wel te bewonderen omdat hij een risico neemt door een vrij gedurfd verhaal met een schokkende climax te brengen en daardoor af te wijken van zijn veilige universum, maar hij was gewoonweg de verkeerde man voor de job.

Bovendien is Tom Cruise (globaal gezien toch geen slechte acteur) helemaal niet op dreef en zelfs lachwekkend in enkele overgedramatiseerde scènes. Wellicht zag hij zich als getormenteerde ziel met een verminkt gelaat al een Oscar winnen. De weinige positieve zaken die over deze film te vertellen zijn, leveren niet genoeg lijm om van de brokken nog iets presentabel te maken. Zo is er de immer stralende Cameron Diaz, die erin slaagt de op het eerste zicht wraakzuchtige bitch Julie een gekwetste bitterheid mee te geven waardoor ze haar personage stukken minder zwart-wit maakt. Zo benadrukt ze de lusteloze prestaties van haar medespelers nog meer.

Vanilla Sky is duidelijk een overambitieus project dat zich verslikt heeft in zijn eigen poging tot artisticiteit , en compleet het evenwicht is verloren tussen drama en thriller. Het is een groot vraagteken hoe het komt dat al het betrokken talent zelf niet besefte dat ze op een verkeerd spoor zaten, waardoor ze vele filmfans diep teleurgesteld hebben. Het zal even duren voor we hier over heen zijn.

Sven De Schutter Helemaal (niet) akkoord? Lees de