Tussenstand

Afspreken met een vroegere geliefde, het levert vaak een patstelling op. Je weet opnieuw waarom je hem of haar zo graag zag, of herontdekt waarom jullie tijd samen moest aflopen. De val van een nefast verlangen, of zout op een vergeten wonde.

Veertigers Roos en Martin zitten samen te eten in een rumoerig restaurant. Het gescheiden koppel heeft een zeventienjarige zoon Isaac, die inwoont bij moeder Roos. De ontmoeting staat in het teken van Isaac. Roos merkt immers dat deze zich stilaan isoleert van de wereld, geen woord meer zegt, geen deur meer opent. Een probleem dat zij als ouder zo snel mogelijk opgelost wil zien. Na enkele minuten gaat gesprek tussen Roos en Martin echter al lang niet meer over Isaac. Het ex-koppel verdwaalt in een verbale tijdbom van verwijten, sarcasme en gedempt geweld. Boven het geroezemoes van pratende mensen en rondlopende obers horen we woorden, niets dan woorden. Wat zoon Isaac mist, lijken Roos en Martin de hele ruimte mee te vullen. En toch komen ze nergens. De gesprekken suggereren een lawine van emotie waar de woorden nog naar verwijzen, maar die ze niet langer kunnen veranderen.

Luidruchtige scènes met Roos of Martin worden afgewisseld met atmosferische, muisstille beelden van Isaac. Door het schitterende gebruik van geluid begin je de verhouding tussen ouders en kind te begrijpen. Zijn stilzwijgen is een antwoord op de woordenwirwar van moeder en vader, maar brengt hen tegelijk ook weer samen aan tafel. Wat is een kind anders dan een symptoom van zijn ouders?

Mijke de Jong filmt alle gesprekken van achter de rug van de personages, in plaats van op een imaginaire zijlijn. Het maakt het beeld erg vol en de scènes erg druk. Het contrast met de op afstand opgenomen scènes met Isaac is des te groter.

Naast een fantastische geluids- en beeldvormgeving, is Tussenstand ook schatplichtig aan de vertolkingen van Elsie de Brauw en Marcel Musters, Roos en Martin. De twee acteurs bezitten immers het vermogen om woorden te beladen met geschiedenis en verhaal. Door hun blikken, intonaties, bewegingen maken ze flashbacks naar vroegere ruzies onnodig. Het verleden is aanwezig in elke zin die ze uitspreken.

Toch voel je onder hun woorden steeds een connectie, alsof ze ondanks alles toch voor elkaar bestemd zijn, alsof ze elkaar ontmoeten op het meest intieme niveau, maar op alle andere missen. ?Het tegendeel van liefde is niet haat. Het tegendeel van liefde is onverschilligheid?, zei ooit iemand. En soms verraadt haat een verdwaald stukje liefde.

Bert Lesaffer Helemaal (niet) akkoord? Lees de