The Invasion

Het verhaal van Invasion of the Body Snatchers, naar de roman van Jack Finney, is uitgegroeid tot een scifi klassieker waarvan reeds drie films werden gemaakt. De basic plot: een buitenaards ras verspreidt zich onder de mensheid door menselijke individuen te repliceren terwijl ze slapen, de personen die ?invaded? zijn, zien er uiterlijk exact hetzelfde uit, alleen hebben ze geen emoties en ook geen persoonlijke ambities. Ze zijn bereid hun eigen leven op te geven voor een groter doel: de overleving van het ras. Uitzonderlijk in het science fiction genre komen er dus zo goed als geen speciale effecten bij te pas, de ?pod-people?, zien er immers uit als u en ik. En daarin schuilt ook de kracht van het verhaal. Moeders herkennen hun zonen niet meer, vrouwen verdenken hun echtgenoten. Paranoia verspreidt zich vanuit de huiskamer naar de rest van de wereld.

Regisseur Oliver Hirschbiegel die met Das Experiment en Der Untergang een goeie reputatie opbouwde wou met The Invasion ook de psychologische kaart trekken en inspelen op het thema van groeiende angst en wantrouwen. De Hollywoodproducers vonden Hirschbiegels film echter niet spectaculair genoeg en er werd een tweede regisseur bijgehaald - James McTeigue van V for Vendetta- om de nodige actiescènes te filmen. Geen goed teken dus en het resultaat laat zich raden, een film die alle richtingen opgaat met plotgaten waar je heel China kan doorzien. Er is duidelijk heel wat knip- en plakwerk aan te pas gekomen. De monteur moet zich op den duur zodanig zijn gaan vervelen dat hij allerlei trucjes uit de doos haalt die spijtig genoeg alleen maar op de zenuwen werken, zoals het intercutten van actiescènes met wat zich voor of na de actie afspeelt. De sterrencast is er, maar dialogen à la ?Son, this is your father,? de vreselijk slecht getimede pogingen tot humor en het gejongleer met onbegrijpelijke wetenschappelijke termen gaat niemand van hen goed af. Ook niet zo?n goed idee was om het hele snatching process te vervangen door -het visueel weinig aantrekkelijke- projectielkotsen. De love-interest tussen Nicole Kidman en Jeremy Northam laat je koud, waardoor de geforceerde happy end bijna cynisch kan opgevat worden in een verhaal dat zich oorspronkelijk juist wil afzetten tegen conformisme en eenheidsworst.

De drie vorige Snatcher films (klik hier voor een overzichtje) waren kinderen van hun tijd, in de jaren vijftig speelde Don Siegel handig in op de paranoia rond het communisme, maar de film kan evengoed gelezen worden als een kritiek op de Amerikaanse reactie daarop, het McCarthyisme, dat iedereen die niet aan de norm beantwoordde verdacht maakte en een atmosfeer van wantrouwen creëerde onder vrienden, collega?s en familieleden. In Philip Kaufmans angstaanjagende versie van 1978, werden er associaties gemaakt naar het toenemend conformisme, de nederlaag van de hippiecultuur, de opkomst van de bureaucratie en de corporate clones. Abel Ferrara linkte de emotieloze aliens dan weer met het toenemend militarisme, maar legt ook de link naar biologische en chemische oorlogsvoering van de Golfoorlog. De nieuwe Invasionfilm probeert hopeloos eenzelfde actuele relevantie na te streven, zo zien we op de achtergrond voortdurend beelden over Irak, Iran, Bush die een vredesdeal sluit met Venezuela,... De talloze referenties naar het post-9/11-klimaat van internationaal wantrouwen en mediamanipulatie zijn echter zo geprononceerd en geforceerd dat zelfs een kleuter het zou opmerken. Bovendien wordt op geen enkel moment duidelijk waar men met al die links naar toe wil. Het centrale thema van de snatcher films, wat het betekent om mens te zijn, blijkt in The Invasion maar weinig hoopgevend: ?If there are no more atrocities and violence we cease to be human.? Laat die aliens maar komen, wij dommelen alvast lekker in.

Ils Huygens Helemaal (niet) akkoord? Lees de