Taxidermia

De jonge Hongaarse cineast György Pálfi debuteerde met het fascinerende, alom bekroonde Hukkle en bewijst met zijn tweede film geen eendagsvlieg te zijn. Taxidermia ? gemaakt met een bijzonder hoog budget ? choqueerde op het filmfestival van Cannes, maar dat sluit waardering niet uit. Aan de basis van de prent liggen de romans van de Hongaarse auteur Lajos Parti Nagi, maar cultuurkenners zullen er ook sporen van Emir Kusturica, Garbiel Garcia Marquez of Marcel Duchamp in herkennen. Een verstommende, hilarische en bij momenten hallucinante film is het resultaat.

Taxidermia is een familiekroniek die drie generaties volgt. In het eerste verhaal, dat zich tijdens de Tweede Wereldoorlog afspeelt, staat de fallus centraal. De sukkelachtige ordonnans Vendel begeert de dochters van zijn officier, maar moet zich met de hand behelpen. Zijn fantasieën krijgen vorm in kleurrijke, visueel fascinerende beelden vol inventieve vondsten. Affectie vindt Vendel bij het varken des huizes, of op zijn best bij de moddervette eega van zijn baas. Een expliciet gefilmde copulatie op de resten van een geslacht varken levert een kind met een krulstaart op. Zo?n vijfentwintig jaar later is dit kind een beroemde atleet. De sport: snelvreten, vooralsnog niet als Olympische discipline erkend, maar in een Sovjetland dat nog de sporen van het communisme draagt, reuzepopulair. De walgelijke schranspartijen van de menselijke varkens worden niet weinig subtiel in beeld gebracht. Na de soep volgt een kotspartij zodat de wedstrijd met vetvreten kan worden verder gezet. Maar de klassieke familiegeschiedenis wordt hier wel op zijn kop gezet. Waar de grootvader Vendel zijn lot klagend ondergaat, wil de vader vooral presteren en applaus krijgen. Maar het is de kleinzoon, Lajos, die in het derde verhaal op een plaats in de geschiedenis hoopt en als taxidermist meteen de eeuwigheid ambieert.

We krijgen dus drie verhalen in drie verschillende periodes, in beeld gebracht met drie heel verschillende stijlen. Het kleurenpalet, het licht- en schaduwspel en de decors verschillen in die mate dat je drie heel aparte films lijkt te krijgen. Het eerste doet denken aan de typische Midden-Europese miseriefilms, deel twee roept herinneringen op aan John Waters en Monthy Python, terwijl deel drie vast en zeker de bewondering van David Cronenberg of Peter Greenaway zou krijgen. Pálfi verdient die verwijzingen wel, want hij maakt van deze radicale, confronterende allegorie op het menselijk lichaam een film van hoog niveau zonder te willen choqueren. De filmmaker heeft gewoon gezocht naar de beste manier om dit relaas over de imperfectie van de mens vorm te geven en doet hij op groteske, maar ook stijlvolle wijze die je eigenlijk nooit echt vulgair kunt noemen. Taxidermia is ook een metafoor over vleselijkheid, waarin de grens van het menselijk lichaam verkend wordt. Voor de een is het een lustobject, voor de ander moet het fysiek gemanipuleerd worden, voor een derde is het kunst. Dat contrast tussen naturalisme en surrealisme moet navenant verteld worden. De emotionele bruutheid daarvoor nodig, impliceert ook brutale beelden. Zweterige behaarde oksels, stromen kots, vuurspuwende lullen, extreme obesitas, (menselijke én dierlijke) lichamen die opengesneden worden en talloze vreetpartijen maken van Taxidermia geen film voor gevoelige kijkers. En wie anders dan sample-artiest Amin Tobin kan daar een perfect passende soundtrack vol effectieve chaos bij leveren?

Taxidermia is een innovatieve, carnavaleske triomf geworden die weliswaar wat te stuurloos is en nog nét iets te weinig essentie bevat om een grootste film genoemd te worden. Maar als Hongarije zich - vrijwel vanuit het niets ? van een plaats in de wereldcinema wil verzekeren, hebben ze met Pálfi een groot talent in huis.

Sven De Schutter Helemaal (niet) akkoord? Lees de