The Time that Remains

Geboren en getogen Palestijn zijn in een door Israël bezet gebied, impliceert een allesbehalve zorgeloos leven. Dat is in een notendop de inhoud van de semibiografische film The Time that Remains die vier historische episodes over de familie van regisseur Elia Suleiman (Chronicle of a Disappearance, Divine Intervention) in beeld brengt. Deze familie van zogeheten Israëlische Arabieren leefde in Nazareth, een stad met hoofdzakelijk Arabische inwoners die door het Israëlische leger gecontroleerd wordt.

In 1948 krijgen we een kijk op het leven van de jonge vader van de regisseur, die actief was als verzetstrijder in het Palestijnse Bevrijdingsleger, een leger dat duidelijk minder goed uitgerust is dan de Israëlische strijdmacht.
Een flash forward focust vervolgens op de jaren zeventig, waarin Elia Suleiman ons onder meer laat kennismaken met de bizarre rebellie van een buurman die zichzelf meermaals in brand probeert te steken om zich niet te moeten overgeven aan de gewelddadige bezetter. In deze episode ontluikt ook de vorm van protest tegen de opgelegde situatie. Dat maakt hij bijvoorbeeld duidelijk in enkele scènes waarin hij als kind door de schooldirecteur wordt terechtgewezen.
Na een derde periode in ballingschap keert Elia Suleiman in een vierde deel terug naar zijn geboortestad waar zijn hoogbejaarde moeder als weduwe haar dagen slijt en onze regisseur de passieve en apolitieke houding van de moderne jeugd aanschouwt.

Suleiman schreef het scenario aan de hand van dagboeken van zijn vader en de brieven van zijn moeder aan geëmigreerde familieleden. Het intimistische verhaal combineert zwarte komische elementen met de regisseur zijn eigen herinneringen aan en observaties van de complexe levensomstandigheden in de bezette regio. Het resultaat is een bevreemdende surrealistische film die weliswaar door geslaagde originele herhalingen in de scènes en afgemeten situatiehumor occasioneel een wrange glimlach opwekt. De prachtige panoramische beelden waarop de cineast ons trakteert, staan in schril contrast met het eerder donkere verhaal. De muziekscore besteedt aandacht aan zijn vaders favoriete Arabische melodieën maar er is ook ruimte voor verrassende versies van bijvoorbeeld Jingle Bells en Staying Alive.

Het kan niet anders dan dat Elia Suleiman een therapeutisch proces doormaakte tijdens het draaien van The Time that Remains waarbij hij dan ook nog eens zichzelf als rijpe verloren zoon speelt.

Opvallend is dat hij van bij de eerste scène opteert de rol van getuige of observator voor zijn rekening te nemen, alsof hij afstand neemt van zijn eigen geheugen en zijn politieke standpunt. Dit is natuurlijk zijn volste recht en met momenten zelfs vermakelijk.
Voor wie de situatie in het Midden-Oosten echter minder goed kent, schetst deze film misschien iets te weinig een duidelijk beeld van het leven in bezet Palestina.
Hoewel een beeld als dat van een over de Israëlische Westoeverbarrière polsstokspringende Suleiman geen uitleg behoeft.

Vera Bras Helemaal (niet) akkoord? Lees de