Darkest Hour

Heel wat acteurs zijn al in de fascinerende huid gekropen van de Britse staatsman Winston Churchill. Zowel Richard Burton, Albert Finney, Bob Hoskins, Brian Cox, John Litghow, Timothy Spall, Brendan Gleeson als Michael Gambon hebben al hun tanden in dit veelzijdige personage gezet en allemaal wisten ze de eigenaardigheden van deze kleurrijke figuur op één of andere manier te vatten. Gary Oldman vult nu dit rijtje aan en is de eerste die voor deze rol een oscarnominatie kreeg (die hij ook verzilverde).

Churchill ontpopte zich aan het begin van de Tweede Wereldoorlog als crisispremier tegen alle weerstand van zijn partijgenoten én de oppositie in, tot een militair strateeg, een briljant redevoerder en een onverzettelijke premier die niet alleen zijn land maar bij uitbreiding West-Europa van de ondergang redde door verzet te bieden tegen Hitler. In Darkest Hour volgen we de goedhartige knorpot in een periode waarin hij beslissingen moet nemen die van levensbelang zijn voor de toekomst van zijn staat.

Dat de film een secretaresse nodig heeft die samen met het publiek vanuit verwondering en vervolgens bewondering naar de protagonist kijkt, maakt de vertelstructuur aanvankelijk niet zo geïnspireerd. Het personage is amper van betekenis en loopt zelfs wat in de weg. Churchill is echt de enige die telt in dit relaas. Een grootse Gary Oldman ziet er onherkenbaar uit in het oudemannenlijf van Churchill, maar achter die flinke dosis prothesen en make-up is zijn pientere, energieke blik zichtbaar. Hij weet al heel snel de valstrik van het karikatuur te vermijden en overtuigt al na één scene. In de twee uur die volgen gaat hij meesterlijk op zoek naar de ziel van Churchill en weet hij er een complexe, geloofwaardig figuur van te maken.

De uitwerking van het hoofdpersonage wordt echter wel in een breed narratief kader gesitueerd, waarbij uitgebreid aandacht is voor de historische context. Darkest Hour bestaat voor minstens driekwart uit scènes waarin Churchill speecht of onderhandelt, maar in tegenstelling tot b.v. bij Lincoln, blijf het allemaal heel bevattelijk. Dunkirk zou trouwens een pracht van een double bill vormen met deze biopic.

Een grootse Gary Oldman vat de ziel van dit complexe, kleurrijke personage

Het knappe aan het intelligente scenario is uiteindelijk dat hoe centraal Churchill ook staat, de oorlogsdreiging heel voelbaar wordt en ons duidelijk gemaakt wordt dat het ook de omstandigheden zijn die mee het imago van deze spraakmakende figuur hebben gevormd. Wat dat betreft zit de apotheose in de scène waarin Churchill de metro neemt en met de burgers in gesprek gaat. Deze demystificatie zorgt voor een verrassend aangrijpend moment maar het bombast is nooit veraf.

Joe Wright stelt zich bescheiden op en maakt van Darkest Hour een minder virtuoze film dan we van hem gewend zijn. De nogal klassieke aanpak staat eigenlijk niet helemaal ten dienste van een temperamentvol hoofdpersonage maar zorgt er anderzijds wel voor dat je bij de historische les blijft.

Sven De Schutter Helemaal (niet) akkoord? Lees de