Exit Through the Gift Shop

Het onderwerp van deze heerlijke documentaire lijkt aanvankelijk enkel een specifiek publiek voor ogen te hebben. Exit Through the Gift Shop draait echter om veel meer dan enkel graffiti of street art. Ook de intussen erg populair geworden straatartiest Banksy, is niét het hoofdpersonage van dit speels en toegankelijk relaas.

Banksy is echter wel de regisseur van Exit Through the Gift Shop en dat heeft een bijzondere reden. Wat moet je als gevestigd talent doen als je kennis maakt met ene Thierry Guetta, een fanatieke maar wispelturige zelfverklaarde filmmaker die zich doorheen de jaren verdiept heeft in het fenomeen van straatkunst en dus een film over jou wil maken, maar daar na verloop van tijd een zootje blijkt van te maken? Je neemt zelf de camera over, draait de rollen om en schetst een hilarisch beeld van een fascinerende, maar labiele persoonlijkheid.

Want die Guetta is wel een heel apart figuur. De Amerikaanse immigrant leeft zich aanvankelijk uit door het doen en laten van zijn gezin in beeld te brengen. Uiteindelijk verveeld, zoekt hij een onderwerp om een echte film aan te wijden. Zijn neef, straatartiest Space Invader, introduceert hem in de wereld van de street art. Guetta vindt zijn kicks in het mee op het getouw zetten van nachtelijke, clandestiene acties om kunst te creëren. Hij leert deze wereld gaandeweg beter kennen. Een ontmoeting met de groten uit de scene, zoals Shepard Fairey en Banksy natuurlijk, kan niet uitblijven.

Guetta, een cartooneske Fransman, lijkt enkel uit bakkebaarden, impulsen en dom lef te bestaan. De man kent orde noch focus maar lijkt altijd op zijn pootjes terecht te komen. Wanneer hij Banksy eindelijk – na meer dan tien jaar opnames! – de afgewerkte film laat zien, raakt die lichtjes in shock: een hoop bagger heeft er niets aan. Op het moment dat Bansky dan maar zelf beslist om het interessante en massale beeldmateriaal om te zetten naar een fatsoenlijke productie, is Guetta echter zonder enige aarzeling zelf begonnen aan een schaamteloze koorddans in de richtng van roem en rijkdom, door zelf ook kunst te gaan maken. En daar verdorie nog in slaagt ook. Of toch schijnbaar.

Een hilarisch beeld van een fascinerende, maar labiele persoonlijkheid.

Banksy, die zelf ook een belangrijke rol speelt in deze documentaire, laat de kijker met stomme verbazing zien hoe de dwazen van deze wereld, zelfs als ze blind in een avontuur stappen, toch altijd op hun pootjes terechtkomen. Wat Guetta, even ergerlijk naïef als charmant, presteert is immers om van achterover te vallen. Meteen snijdt Exit Through the Gift Shop een erg relevante kwestie aan: wat is kunst? Hype of commercie? Talent of ondernemingszin? De titel is alvast veelzeggend.

Dit diepgravend uitwerken is niet de bedoeling van deze film. Maar ons een heerlijk entertainend, bijzonder grappig en uiteindelijk tot reflectie aanzettend portret schetsen van een fascinerend man, en daarbij horend een sfeerbeeld oproepen van de wereld der straatartiesten, is op zich al een geweldige prestatie.

Sven De Schutter Helemaal (niet) akkoord? Lees de