Girl with a Pearl Earring

Scarlett Johansson kende met de melancholische komedie Lost In Translation haar grote doorbraak, maar men schijnt te vergeten dat nog een andere, eigenlijk superieure, film mee aan de basis lag van de geboorte van de nieuwe Hollywoodster. In Girl with a Pearl Earring, het bioscoopdebuut van regisseur Peter Webber, bevestigt Johansson dat alle heisa rond haar persoon absoluut terecht is, en het is zelfs een kleine schande dat men haar bij de Oscars zo over het hoofd heeft durven zien.

Hier speelt ze Griet, een arm meisje dat als dienstmeid gaat werken voor de beroemde Nederlandse schilder Johannes Vermeer, in 1665. Met haar porseleinen gezichtje charmeert Griet haar werkgever zodanig dat hij inspiratie vind voor een nieuw schilderij. Maar als schone maagd op je eentje poseren voor een charismatische schilder, is zowat het 17e-eeuwse equivalent van overspel, en Vermeer's echtgenote mag dus niets van de zaak afweten. Tussen Griet en Vermeer groeit heel voorzichtig een verzengende passie, die echter op geen enkele manier tot uiting mag komen en dus voor de nodige frustraties zorgt.

Dit fictieve gegeven (men heeft geen idee wie het echte 'meisje met de parel' was) is nogal dunnetjes, maar het is meer dan genoeg om er een grandioze film van te maken die op diverse vlakken werkt. Als klassieke biografie van Vermeer (een perfect gecaste Colin Firth) valt het wat te dun uit, maar toch biedt dit drama een onthullende blik op het schildersvak in die tijd. Historisch gezien is Girl with a Pearl Earring dan ook een voltreffer. De film doet uitermate authentiek aan, en kreeg o.a. Oscarnominaties voor de decors en kostuums.

Daarnaast is dit een stevig uitgebouwd drama. Door de aanwezigheid van allerlei nevenpersonages als Vermeer's vrouw, zijn schoonmoeder, zijn dochter, zijn mentor Van Ruijven en de slagersjongen Pieter (schitterend gespeeld door een magnifiek acteursensemble), krijg je een boeiend, zelfs spannend kluwen van menselijke relaties waarin niemand oprecht kan, wil of mag zijn. En dat leidt ons tot wat uiteindelijk de essentie is: een beklemmend, ingetogen liefdesdrama zoals we ze nog maar zelden zien. Wat tussen Vermeer en Griet gaande is, uit zich slechts in blikken en zeer subtiele gebaren, maar is o zo hartverwarmend mooi. De onbereikbaarheid, de onschuldige maar stiekeme momenten samen, het hunkeren naar elkaar, leveren romantische cinema van het allerhoogste niveau af. Firth (een fel ondergewaardeerd acteur) en Johansson zijn daar in grote mate verantwoordelijk voor, met meesterlijk ingehouden vertolkingen. Wie kan zoveel zeggen met zo weinig dialoog?

Romantische cinema van het allerhoogste niveau

En tenslotte, is 'Girl with a Pearl Earring' een lust voor het oog. Peter Webber doet ons versteld staan met zijn talent. Haast elk shot van deze film oogt écht als een Vermeer. De belichting, het camerawerk en de montage zijn van een ongezien niveau. Let op hoe de personages het beeld in lopen, hoe piekfijn de mise-en-scène wel is, hoe Webber afwisselend focust op voor- en achtergrond. Dit alles staat nooit los van elkaar en heeft altijd rechtstreeks betrekking op het verhaal. De mooiste scène bewijst dit. Vermeer laat Griet de hemel beschrijven, beiden staan haast bewegingsloos door een venster te turen, de kijker ziet niets van de hemel. Griet zegt 'blauw', en Vermeer zucht haast ongemerkt om haar gebrek aan inzicht, tot ze zichzelf corrigeert en ze alle kleuren opnoemt die ze in die hemel ziet. Dan volgt een beeld van een banale blauwe lucht met een wit wolkje er in en... ons gemoed schoot haast vol.

Dit kleinschalige filmpje maakt wellicht bij iedereen iets anders los, en er zullen barbaren zijn die geenszins bekoord zullen worden, maar wij zijn vastbesloten: Girl with a Pearl Earring is één van de mooiste films van het jaar.

Sven De Schutter Helemaal (niet) akkoord? Lees de