La Fleur du Mal

November 2002 had de Leuvense Cinema Zed een special, 'nouvelle nouvelle vague' geheten. Bij die huidige vormvernieuwers werden dan bijvoorbeeld 'Irma Vep' en 'Trouble Every Day gescreend. Lovenswaardig, dat zeker. Maar laten we niet vergeten dat enkele van de belangrijkste epigonen van de 'French New Wave' in de late herfst van hun leven nog schitterend werk afleveren. Agnès Varda scheert hoge toppen met haar laatste twee documentaires, Rohmer verfilmt tableaux vivants. Claude Chabrol is misschien nog de meest actieve van hen allen.

Voor 'La fleur du mal' ging hij -zoals je uit de titel zou kunnen afleiden- niet te rade bij Baudelaire, maar bij scenarioschrijfster Caroline Eliacheff. Zij pende ook Chabrols 'La Cérémonie' en in 2001 nog zijn Merci pour le chocolat, beiden met een schitterende Isabelle Huppert. Net zoals in die twee prenten krijgen we een verstikkend-coherente kijk op de psychologische mechanismen binnen een bourgeois familie. Dit keer verhuizen we naar de streek rond Bordeaux.

Nathalie Baye (Catch me if you can, Une liaison pornographique) neemt er als Anne Charpin-Vasseur deel aan de lokale verkiezingen. Haar tweede man, een overspelige apotheker, heeft daar enkel minachting voor en laat dat duidelijk merken. Als diens zoon (Benoît Magimel, Hupperts leerling in La Pianiste) na een vierjarig verblijf in de States thuis terugkeert, komen de spanningen uit het verleden weer boven.

In dat huis wonen de twee mannen met de would-be politica, haar psychologie studerende dochter en haar oude tante Line. De twee families zijn sterk verbonden. De apotheker is de broer van Annes eerste man. Hun beider eega's kwamen om in een mysterieus auto-ongeval. Tante Line van haar kant is lang geleden beschuldigd van de moord op haar collaborerende vader, maar is vrijgesproken.

Enkele weken voor de verkiezingen worden de moorden en de inteelterige sfeer van de families in een anonieme brief over het hele dorp verspreid. Wie stuurde die brief, zo vragen we ons af. En wie was het lijk dat Chabrol tijdens de openingscredits in één van de kamers toonde? Welke geheimen heeft tante Line (een fantastische Suzanne Flon) in haar oude hersenpan? Chabrol maakt de schuldvraag transgenerationeel.

Het fantastische aan deze film is de meticuleuse kijk op een bepaalde bevolkingsgroep (let op de allerlaatste zin die in de film wordt uitgesproken) en meteen op het hele leven. "Tu verras. Il n'y a pas de temps. Le présent est perpetuel", weet tante Line. Het gaat hier dan ook meer om een karakterstudie dan om een thriller. De spanningsboog staat niet altijd bol, maar dat doet er helemaal niet toe. Net zoals in Merci pour le chocolat of 'La Cérémonie' weet je min of meer wat er te gebeuren staat. Maar waar dat theoretisch een nadeel zou kunnen zijn, maakt het hier net de sterkte van het geheel uit. De personages zijn erg sterk uitgekiend en worden schitterend vertolkt. Vader apotheker bijvoorbeeld is exact de sleazy bastard die we in Etienne Schouppe vermoeden. De visuele toevoegingen van Chabrol, een ware meester in de motion picture, zorgen dat je gefascineerd blijft kijken.

Jan Sulmont Helemaal (niet) akkoord? Lees de