The Man Who Killed Don Quixote

We kregen in het hallucinante Lost in La Mancha (2002) al te zien dat de productie van The Man Who Killed Don Quixote een ware beproeving was, maar na die documentaire heeft het Terry Gilliam blijkbaar nog eens zestien jaar gekost om de film tot een goed einde te brengen. Net als zijn twee recentste films, The Zero Theorem en The Imaginarium of Doctor Parnassus, slaagt de intussen 77-jarige filmmaker er echter slechts gedeeltelijk in de kijker te betrekken in zijn waanzin.

We treffen de ietwat verwaande jonge filmmaker Toby aan in Spanje, waar hij zonder veel engagement een reclamespot voor vodka opneemt. Hij ontdekt dat hij zich per toeval vlakbij het kleine dorpje bevindt waar hij een tiental jaar eerder zijn studentfilm opnam, gebaseerd op de roman Don Quixote van Cervantes. Nieuwsgierig gaat Toby kijken hoe het de inwoners, van wie velen betrokken waren bij zijn film, vergaan is. De oude schoenmaker die hij destijds de rol van Don Quixote gaf, blijkt na al die tijd nog in zijn rol te zitten.

Uit dat op zich nog vrij bevattelijke, maar wat lang aanslepende gegeven, groeit vervolgens een niet altijd even samenhangend verhaal waarin de ridder Toby aanziet voor zijn knecht Pancho en het tweetal tegen wil en dank samen op queeste gaat. Werkelijkheid, droom en fantasie vloeien langzaam in elkaar over, waarbij Toby geleidelijk aan letterlijk en figuurlijk het noorden verliest en niet meer zeker is of hij Toby, Pancho of zelfs Don Quioxte zelf is.

Met enige tristesse moet je dan toch concluderen dat dit lang geen meesterwerkje is.

Een pluim voor de wijze waarop Gilliam de plot van de roman actualiseert, maar het is voor de kijker toch wat blind tasten in het magisch-realistische wereldje dat de filmmaker hier - als vanouds met veel visuele bravoure – op het scherm tovert. De magnifieke Spaanse locaties en gedreven vertolkingen ten spijt, loop je toch verloren in de waanbeelden, anachronistische verkleedpartijen en carnavaleske optochten. De personages rollen en botsen van hier naar daar – hoe vaak kan je je protagonisten laten vallen? – maar we missen coherentie, betekenis en humor. De prent heeft ook meer dan twee uur nodig om alles kwijt te kunnen.

Al bij al blijf je geamuseerd kijken, en de genialiteit van Brazil, 12 Monkeys en Fear and Loathing in Las Vegas indachtig, wil je ook dat de dit een klein meesterwerkje wordt, maar met enige tristesse moet je dan toch concluderen The Man Who Killed Don Quixote vooral een poging is en de sympathieke cineast het gewoon niet meer in zich heeft.

Sven De Schutter Helemaal (niet) akkoord? Lees de