The Muppets

Naar aanleiding van de succesvolle tv-serie The Muppet Show in de jaren '70, verscheen er in 1979 al een eerste film rond The Muppets. Geestelijke vader Jim Henson verplaatste zijn bonte bende toen met succes naar de echte wereld. The Muppet Movie en de opvolgers The Great Muppet Caper (1981) en The Muppets Take Manhattan (1984) mogen nog steeds als onovertrefbaar gelden. Het zijn drie onweerstaanbare feelgoodfilms die trouw blijven aan het originele concept en de unieke karakters van alle personages en hun onderlinge dynamiek alleen maar verstevigd hebben. In welke mate kan het concept meer dan 30 jaar later nog aanslaan, nu de nieuwe The Muppets op ons losgelaten wordt?

Toen Henson in 1990 onverwachts overleed, ging het bergaf met Kermit & co. In de daaropvolgende jaren verschenen The Muppet Christmas Carol, Muppet Treasure Island en Muppets from Space,drie producties met enige charme, maar zonder die unieke sfeer van voorheen. Het vernieuwde Muppets Tonight, waarin de setting verplaatst werd van theater naar televisiestudio (en waarin Kermit naar de achtergrond werd gedrongen), was geen lang leven beschoren. Pogingen om de kleurrijke groep hip en actueel te maken, lukten slechts half, al zorgden o.a. Prince, Michelle Pfeiffer en Sandra Bullock voor leuke gastoptredens.

Henson had altijd de nadruk gelegd op de goedhartigheid van zijn figuren, waardoor de films weliswaar soms naar het prekerige neigden, maar wat subversieve humor, enkele melige grappen, hilarische kolder en sentimentele maar overeind blijvende songs (waaronder klassiekers als The Rainbow Connection, Movin' Right Along en Together Again) compenseerden dat dan weer. Van die unieke combinatie bleef steeds minder over. Ook de heerlijke interactie met mensen en de echte wereld, ging verloren door de films in een andere tijd te laten plaatsvinden of in een te nadrukkelijke televisie-werkelijkheid. Volwassen fans namen aan dat ze The Muppets ontgroeid waren. Toen The Walt Disney Company de pluchen chaos overnam in 2004, lag daar vrijwel niemand meer wakker van. De doodsteek kwam er met The Muppets' Wizard of Oz, een door critici en fans neergesabelde draak waarin oppervlakkige waarden, storende seks- en geweldverwijzingen en slecht acteerwerk ieder genot in de weg stonden. De zerk werd besteld, het was afgelopen met The Muppets.

Tot enkele van die fans van destijds besloten dat het hier niet mocht eindigen en deze formidabele figuren in ere dienden hersteld te worden. Acteur Jason Segel en scenarist Nicholas Stoller, die zich al min of meer bewezen hadden met onder andere de komedie Forgetting Sarah Marshall, gingen een samenwerking aan met James Bobin en Brett McKenzie, de mannen achter de bij momenten briljante serie Flight of the Conchords. De veelbelovende productie werd al snel formidabel gemarketeerd, met de ene geweldige trailer na de andere. In de VS werd de film dan ook een groot succes en een van de door critici hoogst gewaardeerde films van het jaar. Een collectieve zucht van opluchtig bij ieder die wel eens nostalgisch terugdenkt aan de heerlijke onzin die The Muppet Show wist te zijn tijdens de kindertijd.

Een van de goede ideeën die de makers hadden was het opvoeren van de pop Walter. Hij was als kind zelf een enorme fan van The Muppet Show en vraagt zich nu, 30 jaar later, af wat er van hen geworden is en ook wel of hij misschien niet eerder bij hen thuishoort dan in de weg te lopen bij zijn mensenbroer Gary (Jason Segel) en diens vriendin Mary (Amy Adams, ideaal gecast). De daaropvolgende reünie van The Muppets is net iets minder origineel en doet wat denken aan de hereniging van de groep in The Muppets Take Manhattan, en de strijd met een gemene tycoon om het behoud van de Muppetstudio's is nogal onnozel, maar toch weet The Muppets een best entertainend eerherstel te zijn dat zowel de vroegere fans als een nieuw publiek aan het lachen kan brengen.

De humor wordt vooral gepuurd uit het doorbreken van de wetten van het genre. Een muzikale komedie met poppen is misschien niet meer van deze tijd, dus wordt er vaak net ingespeeld op die theatraliteit. Als Kermit voor het eerst verschijnt, klinkt engelengezang. Het blijkt om een voorbijrijdende bus met een kerkkoor te gaan Zulke grapjes maken deze The Muppets minder naïef, waar toch voor gevreesd werd. Zo mag slechterik Tex Richman heerlijk heftig uitvaren tegenover de halfzachte wolligheid van The Muppets. Anderzijds blijft men volop uit het melige vaatje tappen, maar dat hoort gewoon bij deze figuren, in het bijzonder bij Fozzie. Geslaagd zijn ook de verwijzingen naar vorige fillms.

Toch weet de film ook de nostalgici iets te bieden. In Kermit, die als vanouds weer boodschappen op ons los laat als 'geloof in jezelf' en aanverwante zweefpraat, zien we onze spijt vertegenwoordigd dat de dingen voorbij gaan en mensen in en uit ons leven wandelen. In Walter kan een jonger publiek het zoeken naar een eigen talent en een eigen 'familie' herkennen. Dat een aantal Muppets ten koste van hem en de menselijke personages, onvoldoende aan bod komen, is dan weer een spijtige zaak. Te weinig Gonzo, Rowlf, Scooter en Janice, bijvoorbeeld. Leuke gastoptredens dan weer wel, van onder andere Jack Black, Alan Arkin, Emily Blunt, Neil Patrick Harris, Whoopi Goldberg en nog heel wat anderen. De hilarische interventie van Danny Trejo, die in een van de trailers te zien was, zit helaas niet in de film.

Centraal in de beleving staat natuurlijk ook de muziek. Kan het nog, schaamteloos vrolijke liedjes in deze cynische en ironische tijden? Best wel. Het aanstekelijke Life's a Happy Song is een oorwurm van jewelste en gaat gepaard met onbeschroomd synchroon dansen. Pictures in My Head raakt een gevoelige snaar. Man or Muppet werd genomineerd voor een Oscar, al is het verreweg het minst goede nummer. Gelukkig brengen de Muppets ook enkele grote hits van anderen, zoals een heel leuke versie van Smells Like Teen Spirit. En Mahna Mahna natuurlijk.

In zijn geheel is The Muppets ietwat onevenwichtig en bij momenten moeten we ons zelfs als vurige fan even de vraag stellen of ze eigenlijk niet echt passé zijn. Als ode aan de creaties van Jim Henson, als eerherstel na de flops en als traktaat voor de fans is The Muppets een viersterrenfilm. Als hedendaagse muzikale komedie weegt hij echter te licht. In ons optimisme zien we er de start in van een nieuwe franchise, zeker nu de film een kassucces was, die misschien nog zal winnen aan betekenis, scherpte en uitdieping van de personages. If not, dan is deze film lang geen schande en zijn we de makers dankbaar om ons kinderhart nog eens te laten jubelen.

Sven De Schutter Helemaal (niet) akkoord? Lees de