The Pervert's Guide to Ideology

Genre: Docu | Duur: 2u16 | Release: 1 Januari 2012 | Land: Groot-Brittannië, Ierland | Regie: Sophie Fiennes | Cast: Slavoj Žižek

Na het succes van The Pervert’s Guide to Cinema, besloten regisseuse Sophie Fiennes en de academische rockster Slavoj Žižek de handen opnieuw in elkaar te slaan voor The Pervert’s Guide to Ideology. Na een psychoanalytische uitstap doorheen de filmgeschiedenis, gaat Žižek deze keer de cultuurfilosofische kant op en verklaart hij op zijn eigenzinnige wijze de relatie tussen populaire cultuur en ideologie.

Žižek vat zijn betoog aan door het concept ideologie toepasselijk uit te leggen aan de hand van John Carpenters They Live. Vervolgens gaat hij na hoe ideologieën werkzaam zijn of juist ondermijnd worden in films als Full Metal Jacket, Jaws, West Side Story, The Last Temptation of Christ en Titanic. Žižek beperkt zich hierbij niet tot hoe zij verbonden zijn met religieuze, economische en politieke systemen zoals het christendom, het nazisme, het kapitalisme of het communisme. Hij legt uit hoe ideologie fantasieën en overtuigingen zijn die aan de basis liggen van de werking van alle samenlevingen.

Hoewel film als een rode draad doorheen zijn betoog loopt, maakt hij deze keer enkele belangrijke zijsprongen. Zo legt hij de werking van ideologie ook bloot aan de hand van Coca Cola, Beethovens 9e symfonie en zelfs Kindersurprise. Bij de Duitse metalband Rammstein ziet hij dan weer het gebruik van een crypto-fascistische stijl als een manier om de Nazi-ideologie onderuit te halen. Verder ondersteunt hij zijn betoog door te verwijzen naar actuele gebeurtenissen zoals de oorlogen in Irak en Afghanistan, de rellen in Engeland en de terreurdaad van Anders Breivik.

De uitwerking van de film is verder hetzelfde gebleven als in de andere Pervert’s Guide. Fiennes filmt Žižek opnieuw in outfits en tegen de achtergrond van de film die hij behandelt. Zo zien we hem opdraven als Travis Bickle uit Taxi Driver, zit hij in de Korova Milk Bar uit A Clockwork Orange of verkleedt hij zich als non uit The Sound of Music. Ondertussen vuurt de Slavische spraakwaterval zijn uiteenzetting in sneltempo en met een zwaar accent op ons af. Hierdoor is de film weer even begeesterend als entertainend. Het nieuwe is er intussen al wat van af, maar toch blijft dit een aanrader voor de meerwaardezoeker.