Tokyo!

Met New York Stories en Paris, je t?aime in gedachten zit je in principe niet te wachten op nog eens een halfbakken zogenaamde omnibusfilm over een wereldstad. En toch was het uitkijken naar Tokyo!: de Aziatische metropool intrigeert en dat doet ook het werk van Michel Gondry, Leos Carax en Bong Joon-Ho. De cultregisseurs zorgden in die volgorde elk voor een halfuur durende film. Transformation, Anarchy, Rebirth, vat de trailer het samen op opzwepende muziek van Tokyo Music Club. En warempel volgt een cinemamirakel: de triptiek blijkt bijzonder leuk.

'Interior Design', het startschot voor dit drieluik is snel herkenbaar als Gondry. Razendsnelle topshots over de stad komen tot stilstand bij dichte close ups van traag gesticulerende personages. Hiroko en Akira gaan op zoek naar een appartement in Tokyo. Hij is een jonge regisseur die om den brode in een inpakwinkel werkt -wat natuurlijk knutselfetisjistische beelden oplevert, geen wonder dat Gondry wou meewerken aan een film over Japan. Maar het is niet enkel charmant gefriemel dat de klok slaat: zij staat in de schaduw van zijn ambitie en voelt zich steeds slechter. Ze verlaat hem en zoekt een manier om zich terug nuttig te voelen. Dat resulteert in de transformatie waarover de trailer sprak. Mooi in beeld gezet en leuk idee, dat we niet verklappen, maar Gondry gaat er niet helemaal op door -ook de ontrafeling van de romance in Eternal Sunshine of the Spotless Mind was schitterend in beeld gezet, maar baatte duidelijk bij Charlie Kaufmans dialogen en spel met tijd en ruimte.

Samengevat: Gondry's subtiliteit laat ons zoals bij The Science of Sleep hangen tussen verveling en bewondering -met het beeld van een vrouw die een konijn baart als mooi voorbeeld. Dit halfuurtje cinema zou niettemin een terechte winnaar zijn op eender elk kortfilmfestival, wat gelukkig ook geldt voor de twee volgende korte films.

Toch is het verhappen van deel twee, 'Merde', lang niet evident. In een sterk stukje provocatie dat de kijker moeiteloos ongemakkelijk maakt, teistert een wartaal uitslaand 'rioolmonster', een mix van archetypes uit de Franse én Japanse cinema zoals Boudu, Jeanne d'Arc en Godzilla, de straten van Tokio. Zowel de stedelingen als de kijker krijgen meteen een stevige mep midden de gueule: het nietsontziende monster is geen pretje om te bekijken. Dat is deze allegorie op cultuurverschillen, racisme, illegaliteit en terrorisme wél: Carax jongleert met splitscreens en brengt ons van riolen naar televisiestudio's en rechtbanken. Het monster krijgt een advocaat die zo weggelopen lijkt uit een film van Buñuel en in snor en pathos lijkt op Salvador Dalí. 's Mans taak is het vertalen van het monsterlijke gewauwel naar een duidelijke boodschap: fuck de mensheid, en dan vooral de Jappen. Bulkend van de van slechte smaak getuigende humor is deze farce een instant klassieker -dat Carax (Les Amants du Pont-Neuf, Pola X) zich na een decennium pauze zich nog maar eens op een langspeler werpt!

Slotstuk 'Shaking Tokyo' is met gemak de mooiste film van de drie. Een hikikomori of extreme agorafoob die zijn minutieus ingerichte appartement al jaren niet meer heeft verlaten, wordt verliefd op het prachtige meisje dat de afhaalpizza komt leveren. Eens hij oogcontact met haar maakt, zal zijn leven nooit meer hetzelfde zijn. Koreaans succesregisseur Bong Joon-Ho (Memories of Murder, The Host) verbluft met elegante belichting en zwierig camerawerk. Doorvoelde close-ups maken het ultiem wat conventionele scenario bijzonder smakelijk.

Wie snelle, trippy stadsbeelden à la Christopher Doyle of metrogewriemel verlangt is bij Tokyo! aan het verkeerde adres. De drie regisseurs gebruiken de grootstad als achtergrond om hun eigen thema's en eigen filmische vormgeving uit te werken. Gondry de metaforisch poëtische, Carax de wild provocatieve, Joon-Ho de warm gefilmde: elk deel is zo origineel hun samenspel een dikke aanrader wordt.

Jan Sulmont Helemaal (niet) akkoord? Lees de