Juana La Loca

Een koningin verteerd door jaloezie en een echtgenoot die haar tot waanzin drijft door veelvuldig overspel en bedrog. Met één zin is de plot van Juana la Loca quasi integraal verteld. Het is tekenend voor het magere resultaat dat het regisseerwerk van Vicente Aranda opleverde.

Het verhaal start op het einde van de 15de eeuw wanneer prinses Johanna ‘de Waanzinnige’ (Pilar López de Ayala) door haar ouders – de katholieke koningen Isabella van Castilië en Ferdinand van Aragon – uitgehuwelijkt wordt aan de Bourgondische hertog Filips de Schone (Daniele Liotti). Haar vrome achtergrond staat in schril contrast met de mores aan het hof in haar nieuwe vaderland. Johanna droomt van een gelukkig huwelijk gebaseerd op trouw en geloof. Filips ziet in de eerste plaats zijn kans schoon om de Spaanse troon te veroveren.

Het valt niet mee een doorgedreven karakterschets van deze of gene prins te maken. Aranda laat zijn personages op geen enkel moment het niveau van bordkartonnen figuren overstijgen. Filips wordt nooit meer dan een egoïstische rokkenjager, van Johanna wordt weinig anders verwacht dan als een zottin door de paleisvertrekken te stormen. De kans om haar mentale degradatie subtiel en geleidelijk te laten evolueren, wordt volkomen gemist.

Deze monotonie vertaalt zich ook in de vele ongeïnspireerde dialogen waarbij de sprekers voortdurend in herhaling vallen. Bij elke plotwending is het hoopvol wachten op beterschap. Tevergeefs: Filips bestempelt zijn vrouw voor de tigste keer als loca, Johanna laat zich zelfs in hoogzwangere toestand niet tegenhouden te pas en te onpas de benen te spreiden en een flinke beurt bij haar man af te smeken. De acteerprestaties van López de Ayala, Liotti en de rest van de cast zijn zelden geloofwaardig. Het doet pijn Eloy Azorín na een knappe vertolking in Almodovars Todo sobre mi madre nu te zien klungelen in een minderwaardige bijrol.

Hoewel deze prent verschillende Goya's won, blijft het een miskleun in het historische genre. Op geschiedkundig vlak vertoont het scenario grove slordigheden en zijn de decors en locaties vaak ongelukkig gekozen. Ook het feit dat iedereen aan het Bourgondische hof het Spaans moeiteloos beheerst en zich zelfs onderling in deze taal tot elkaar richt, is ronduit storend.

Johanna wordt door haar omgeving slecht getimede huilbuien, ongegronde woedeaanvallen en voortdurende grillen verweten. Ook wij hebben moeite niet in dergelijke extremen te vervallen na het bekijken van deze film.

Alexander Verstraete Helemaal (niet) akkoord? Lees de