The Dark Knight Rises

Genre: Actie/Drama | Duur: 2u00 | Release: 25 Juli 2012 | Land: VS | Regie: Christopher Nolan | Cast: Christian Bale, Tom Hardy, Anne Hathaway, Joseph Gordon Levitt, Gary Oldman, Michael Caine, Marion Cotillard, Morgan Freeman, Juno Temple, Matthew Modine, Ben Mendelsohn, Burn Gorman, Daniel Sunjata, Nestor Carbonell

Batman Begins en vooral The Dark Knight opvolgen valt op zijn minst een uitdaging te noemen, maar Christopher Nolan en de zijnen doen gewoon waar ze goed in zijn. Met The Dark Knight Rises wordt dan ook een zelfzeker, onverwoestbaar punt gezet achter de Batmansage.

Tom Hardy krijgt de eer in het voetspoor te treden van de betreurde Heath Ledger als slechterik van dienst. In de proloog van de film zien we hem als de gewetenloze Bane – Gotham’s reckoning -  op adembenemende wijze stunten in het luchtruim. De toon is gezet: The Dark Knight Rises wil wat de actie betreft niet onderdoen voor zijn voorganger. Al heel snel maakt ook Catwoman haar opwachting. Anne Hathaway transformeert in haar eerste scène prachtig van timide serveerster tot kille dievegge en belooft het Batman evenmin makkelijk te maken.

Toch valt al heel snel op dat dit de meest emotionele prent in de franchise zal worden. Bruce Wayne heeft het Batpak aan de wilgen gehangen en is na de dood van Rachel een zwartgallige kluizenaar geworden - en hij was al niet eens zo’n vrolijke Frans. Er heerst vredestijd in Gotham City en men herinnert zich Batman vooral als moordenaar van Harvey Dent. Aan butler Alfred om zijn baas een flinke klap in het gezicht te geven, al is de prijs hoog. Michael Caine kan eindelijk wat aanvangen met dit personage.

In zijn eerste kwartier zet de film dus meteen heel wat lijnen uit. Het manco is dan ook dat er te veel moet verteld worden en de montage genadeloos zijn werk moet doen. Zo zou Wayne’s verblijf in een vergeetput eigenlijk al een een film op zich waard zijn. Toch krijgen alle personages een mooie rol toebedeeld in de gebeurtenissen. Vooral commissaris Gordon (Gary Oldman) en de alerte agent Blake (Joseph Gordon-Levitt) mogen onverschrokken optreden. Batman zit in ieder van ons, zegt de gevleugelde held zelf.

Veel meer dan een spectaculaire en opwindende actiefilm is The Dark Knight Rises dan ook een reflectie geworden op het heldendom en de drukkende strijd om gerechtigheid. Dat doet blijkbaar echt wat met een mens. Nolan laat zijn personages stuk voor stuk in het verweer komen zonder dat de film daardoor een agressieve toon aanneemt. Ook de politie komt er opmerkelijk goed uit.

Maar meer dan de voorgaande prenten zal The Dark Knight Rises draaien om Wayne’s innerlijke strijd en zijn band met de mensen die hij liefheeft. Het lijkt wel alsof Bruce Wayne/Batman pas nu echt een driedimensionaal personage is geworden. Wanneer de depressieve Wayne zich herpakt en zo’n drie kwartier ver in de film in al zijn glorie opduikt in Gotham City, zien we dat in de eerste plaats als een overwinning op zichzelf. Je hoeft niet eens een comicgeek te zijn om dan even een vreugdesprong te onderdrukken of een kleine krop weg te slikken. Zo sterk zijn we intussen toch gaan meeleven met de getormenteerde miljonair.

Ook zijn romantische perikelen zijn van belang. Miranda Tate (Cotillard) lijkt in alles de perfecte partner voor Wayne. Het bondgenootschap tussen Batman en de onbetrouwbare Catwoman steunt dan weer op een gedeelde ambiguë moraal, maar het strakke lederen pakje van Hathaway doet alle verdere vragen over wat Batman bezielt met haar in zee te gaan, verdwijnen.  

Nolan slaagt er in dit grootse verhaal – de gebeurtenissen beslaan meer dan vijf maand – meesterlijk gedoseerd te serveren en uiteraard op cinematografisch hoog niveau. Zijn stijl verschilt wezenlijk van de iconisch bedoelde beeldvoering van pakweg The Avengers. Zo buit hij de aanwezigheid van zoveel personages nergens uit door hen op filmisch interessante wijze tegen of naast elkaar te plaatsen. Hathaway en Cotillard verschijnen nooit samen in beeld, Freeman en Caine ontmoeten elkaar slechts heel kort en waar de ontmoeting tussen twee acteurs van dergelijk kaliber cinefielen zou doen watertanden, gunt Nolan ons enkel de rug van Caine. Batman's brandende logo op een hoog gebouw zien we slechts terloops.

Het illustreert Nolan's functionele en franjeloze opzet, die echter tegelijk verfrissend oogt en consciëntieus een sfeer weet te vatten. Zijn canvas is bij voorkeur immens. Die visie, en de precisie en bezieling waarmee hij die ten uitvoer brengt, doen denken aan de allergrootsten. Stanley Kubrick is niet eens zo’n gekke vergelijking.