Michael Clayton

Nadat hij de voorbije twee jaar al communistenjagers (Good Night and Good Luck) en de Amerikaanse overheid en de CIA (Syriana) te kakken zette, heeft Clooney het als hoofdrolspeler in Michael Clayton ditmaal gemunt op multinationals die er onethische praktijken op nahouden. Opnieuw is het resultaat degelijk en onderhoudend vakwerk.

Michael Clayton lijkt op het eerste zicht een succesvolle man van middelbare leeftijd die werkt voor een van de meest gerenommeerde advocatenbureaus van New York. Niet meer als strafpleiter zoals hij zelf zou willen, maar zijn baas Marty Bach (Sydney Pollack) heeft zijn poulain de hoogaangeschreven functie van 'fikser' toebedeeld. Meer bepaald mag Clayton opdraven om complexe en vervelende zaakjes die het bedrijf in verlegenheid kunnen brengen, intern op te lossen. Zijn privéleven verloopt echter heel wat minder rooskleurig, met onder meer een pijnlijke echtscheiding, financiële schulden en een hardnekkige pokerverslaving. Kenner, Bach & Ledeen komt in nauwe schoentjes wanneer hun topadvocaat Arthur Edens tijdens de verdediging van de agrochemische reus U/North een morele en mentale inzinking krijgt en de tegenpartij van cruciale informatie dreigt te voorzien. Clayton komt nu plots voor de verschroeiende ethische keuze te staan tussen enerzijds zijn carrière en loyaliteit aan zijn bedrijf en diens machtige klant en anderzijds zijn jarenlange vriendschap met Arthur, de waarheid en zijn geweten.

Fervente puzzelaars zullen in hun nopjes zijn met deze psychologische thriller. De film vat aan met een resem verwarrende, onheilspellende en niet-chronologisch geordende elementen die pas later in de juiste plooi vallen. Het is een slim trucje van Tony Gillroy - die als scenarist zijn strepen verdiende met enkele sterke thrillers, waaronder de Bourne-reeks en hier zijn regiedebuut maakt - om de aandacht te trekken en vast te houden. Dat is nodig want de plot is niet bijzonder origineel of ingewikkeld en Gillroy neemt zijn tijd om zijn karakters uitvoerig te schetsen. Meteen is duidelijk waar de sterkte van Michael Clayton ligt. Als aanklacht tegen corrupte multinationals die een loopje nemen met de maatschappelijke gezondheid moet de film zijn meerdere erkennen in The Constant Gardener en The Insider die spannender waren of hun publiek harder een geweten schopten.

Een sobere, ingenieus vertelde en knap vertolkte thriller

De focus in Michael Clayton ligt eerder op de complexe hoofdpersonages en de wijze waarop ze omspringen met macht en ethiek. George Clooney is als vanouds voortreffelijk als advocaat die heel wat kwetsbaarder is dan zijn zelfverzekerde attitude doet uitschijnen. De motivatie voor de morele kentering van Clayton die moet gevonden worden in de subplot over zijn privéleven wordt echter niet duidelijk uitgewerkt. Naast Clooney kwijten Tom Wilkinson als het manisch-depressieve ouderdomsdeken van het advocatenbureau en Tilda Swinton zich perfect van hun taak. Vooral het personage van Swinton wordt griezelig goed gekarakteriseerd. De Londense actrice geeft op indrukwekkende wijze gestalte aan de meedogenloze en onwrikbare bedrijfsleidster van U/North die haar eigenlijke broosheid angstvallig tracht te onderdrukken, en mocht daarvoor zelfs een Oscar ophalen. De ultieme confrontatie tussen protagonist Clooney en antagonist Swinton is bijgevolg een van de intense hoogtepunten uit de film.

Hoewel thema's als 'bedorven bedrijfsethiek' en 'klokkenluiders met gewetensnood' al wel vaker op het witte doek passeerden, houdt Michael Clayton zich toch staande als een sobere, ingenieus vertelde en sterk vertolkte thriller. Mocht Tony Gillroy binnenkort de affaire Lernhout & Hauspie verfilmen met Clooney en Wilkinson in de rol van het olijke ondernemersduo, zullen wij daar dan ook graag 8 euro voor neertellen in onze plaatselijke bioscoop.

Jonas Rosquin Helemaal (niet) akkoord? Lees de