Summer in the Golden Valley

Op de nuleditie van het fffb kregen we een paar prijsbeesten uit het Internationaal Filmfestival van Rotterdam voor de kiezen, zoals het prachtige Tussenland en het grappige With love, Lilja. Ook op de 2004-editie van het Europees filmfestival Brussel hebben de programmatoren een Tiger Award in hun competitie gestopt.

Een goede zaak, want Summer in the Golden Valley ofte Ljeto u Zlatnoj Dolini slaagt in een bijzonder moeilijke evenwichtsoefening door een meeslepend avontuur in het miserabele, ?post-war? Sarajevo te laten afspelen, zonder misselijkmakend te zijn. De tristesse in het hedendaagse Bosnië-Herzegovina is anders wel duidelijk thema van de prent. In de schitterende, ironische opening krijgen we een dicht over de stad scherend vliegtuig te zien. Terwijl Fikret en zijn liefje het voertuig met grote ogen nakijken, krijgen we een stewardess in beeld: ?Nu vliegen we boven Sarajevo. U zal alleen ellende en miserie zien, maar de piloot heeft beloofd te versnellen om hier snel weg te zijn?. Mooie metafoor voor de hele film, die binnen de setting van het economisch, politiek en esthetisch helemaal in duigen liggende Sarajevo, ondanks de doelloosheid van de tieners, de corrupte politie of de passerende vluchtelingen geen seconde deprimerend wordt.

Het zestienjarige, lijmsnuivende en met puberweeën kampende hoofdpersonage (My name is Fikret, I wanna know your freak ass secret) krijgt op de (moslim-)begrafenis van zijn vader een extra shock. Een stadsgenoot komt op het graf een schuld van vijftigduizend mark eisen. De familie wil die schuld aflossen, zodat de dode man vergiffenis kan worden geschonken. Maar waar halen ze het geld? Fikret en zijn maat Tiki doen wat klungelige overvallen en worden door de flikken een deal voorgesteld: ze moeten helpen met de afwikkeling van een ontvoeringszaak, en krijgen dan de vereiste som.

Het narratief, niet bang voor nog eens een verrassende wending, stuwt het plot bijzonder Hollywoodiaans-klassiek stevig voorwaarts. Dat is in dit geval een compliment. Want Vuletic haalt zijn mosterd dan wel bij de mainstream, ook qua visuele invulling van dit originele tiener-gangsterdrama, de man maakt niet de fouten van de traditionelen.

Autoachtervolgingen, schietpartijen en psychologie van de personages worden hard maar nooit larger than life in beeld gezet. Het drama wordt gekoppeld aan ironie en in geësthetiseerde realo-stijl gebracht. Een puike combinatie van Vuletic, die weet waarmee hij bezig is: ?Deze film gaat over het moment dat wij, de zonen, moeten beslissen of we onze vaders' fouten herstellen of simpelweg zeggen dat ze kunnen oprotten. Mijn keuze is laatstgenoemde".

De goede, continu aanwezige en opzwepende muziek wordt bovendien niet loeihard gemixt, al is er plots één scène waarin ze (intra-diëgetisch) uit een stereotoren blijkt te komen. Als de makers consequent waren, hadden ze alle personages de hele film een koptelefoon op het hoofd gezet. Mierengeneuk? Misschien, maar dat mag wel bij een prent waar tieners en volwassenen ?yé, yé, ik neuk je? als credo hebben.

Jan Sulmont Helemaal (niet) akkoord? Lees de