Un Prophète

Genre: realo thriller | Duur: 2u30 | Release: 26 Augustus 2009 | Land: Frankrijk, Italië | Regie: Jaques Audiard | Cast: Tahar Rahim, Niels Arestrup, Hichem Yacoubi, Reda Kateb, Adel Bencherif

Malik Al Djebena moet zes jaar de gevangenis in. Hij is negentien, kan lezen noch schrijven. In het hellegat vol harde criminelen is hij een vogel voor de kat. Al snel wordt hij het slaafje van Cesar Luciani, boss van de bende die heerst over de celblokken omdat ze cipiers in de achterzak heeft zitten. Luciani en diens acolieten noemen hem een hond, zijn etnisch gelijken bekijken hem als een verrader. Malik moet zich serieus bewijzen om respect af te dwingen. Het grimmige realisme van deze coming of age-gangsterprent, waarin bendes Arabieren en Corsicanen de macht proberen te grijpen, uit zich in een compromisloze The Wire-stijl. Dit wordt af en toe doorbroken met snelle koortsdromen, maar ook met een publieksvriendelijke rise to power-montage op Corner of my Room van folkrocker Turner Cody, of poëtischer passages op Runeii van Sigur Rós.

In zijn isoleercel krijgt Malik soms bezoek van een ingebeelde maat, magische sequensen waartegen Ken Loach' Looking for Eric maar bleekjes afsteekt. In die laatste prent vult dat ene ideetje de hele film. Un Prophète daarentegen bulkt van de inventiviteit, met een montage die dat alles naadloos tot één geheel verweeft. Daarbij geholpen, overigens, door een magnifieke soundtrack signé Alexandre Desplat.

Off-beat meesterwerkjes als Sur mes Lèvres en De battre mon coeur s'est arrêté toonden trefzeker de mooie menselijke kantjes van toch stevig ontsporende criminelen. Hier perfectioneert Audiard die kunst: al is Malik zeer bewust op pad om stroman te spelen voor smeerlappen, toch ben je blij met de ongeletterde barbu als die voor het eerst, wat onwennig in pak, het vliegtuig neemt. Luttele minuten later pakt de regisseur je op snelheid door zijn antiheld bikkelhard te laten uithalen. Audiard toont zich eens te meer een meticuleus antropoloog die je compleet weet onder te dompelen in Maliks milieu van eat or be eaten. Of dilettanten anoniem in elkaar worden geramd, dope de gevangenis wordt binnengesmokkeld of ogen worden uitgelepeld: je kunt er van op aan dat het realistisch in beeld komt. De fenomenale acteerprestaties van Rahim en Arestrup dienen die rauwe poëzie perfect. Un Prophète was topfavoriet voor de Gouden Palm 2009, maar juryvoorzitster Isabelle Huppert gaf die uiteindelijk aan Michael Haneke. Audiard kreeg wel de Grand Prix (du Jury). Oververdiend, enkele half uitgewerkte ideeën (zoals het feit waarnaar de titel verwijst) en de wat excessieve lengte ten spijt. Un Prophète staat nu al torenhoog in onze top voor 2009.