Hammer Horror in de Beursschouwburg

Hammer Horror In de Brusselse Beursschouwburg kan u de hele maand juni gratis gaan genieten van enkele klassiekers uit de Hammer Studio. Het jaarlijkse filmprogramma Chez Toit vindt plaats in openlucht, op het dakterras van de Beursschouwburg en is ondertussen reeds aan zijn derde editie toe. Tijdens vorige edities kon u genieten van Japanse animatie en van een reeks kungfu en samuraifilms. De Britse Hammer Studio specialiseerde zich tussen de jaren vijftig en zeventig in goedkope remakes van oude horrorklassiekers zoals Frankenstein, The Mummy en Dracula. De films vielen op door hun Technicolor kleuren, kitscherige 19e-eeuwse settings, theatrale performances en erotische subtekst. Dankzij het succes van de Hammerfilms slaagde Engeland er voor het eerst in te concurreren met de Amerikaanse horrorfilms en werden de Britse films zelfs in Amerika gedistribueerd door grote maatschappijen als Warner Bros. De studio De Hammer studio is dan wel vooral bekend geworden door de succesvolle horrorfilms uit de jaren vijftig en zestig, maar produceerde door de jaren heen ook tv-series, komedies en misdaadfilms. De geschiedenis van de Hammer Studio gaat terug tot 1934 toen hij werd opgericht door William Hind. Kort daarna sloeg deze de handen in elkaar met Enrique Carreras om een distributiemaatschappij op te richten, Exclusive Films die enkele van de Hammer films verdeelde. De studio werd echter bankroet verklaard in 1937 maar werd later terug leven ingeblazen door de zonen van beide oprichters, Anthony Hind en James Carreras. Reeds bij die vroege producties in de jaren veertig en vijftig lag de nadruk op een zo laag mogelijk budget. Daarom roteerden in Hammer ook vaak dezelfde acteurs en regisseurs. Al snel realiseerden de managers zich dat ze ook veel geld zouden uitsparen door de opnames niet in professionele studio?s maar in residentiële landhuizen te doen. In 1951 trokken ze hun intrek in wat een van de beroemdste huizen zou worden van de Hammer horror series: Down Place, aan de oevers van de Thames. Omdat het huis in zo?n vervallen staat was, mochten ze het afbreken en herinrichten naar believen en het groeide uit tot een waar studiocomplex, de Bray Studios. Het begin van de Hammer Horror Boom: The Quatermass Experiment en Curse of Frankenstein Het succesverhaal van de Hammer horror begon met de verfilming van een fantasy reeks die op de BBC liep, The Quatermass Experiment, die het verhaal vertelt van een groep ruimtereizigers onder leiding van Professor Bernard Quatermass die terugkeert naar aarde met een paar ruimtevaarders minder en een gevaarlijke alien aan boord. De adaptatie van 1955 werd geregisseerd door Val Guest en werd een onverwacht publiekssucces. Dit bracht de producers op het idee nog meer fantasy te gaan verfilmen. In 1957 volgde niet alleen een Quatermass 2, maar ook een eerste Frankenstein adaptatie, Curse of Frankenstein van Terence Fisher, die nu als een van de grootse Britse horrorregisseurs wordt aanzien. Fisher verlegde de focus van het monster naar de excentrieke creator. De erotische subtekst van de gothische verhalen waarop de films gebaseerd waren werd niet langer geschuwd en wordt weleens gezien als reactie op de seksueel repressieve Britse moraal. De critici bestempelden de Hammerfilms als vulgaire exploitatie maar de display van bloed en horror en vele al dan niet impliciete seksuele referenties in nooit geziene Technicolor kleuren maakte dat Curse of Frankenstein een van de succesvolste horrorfilms uit die tijd werd. Het duurde dan ook niet lang voor diezelfde Terence Fisher zich aan een Dracula verfilming waagde. Ook hier is er sprake van een erotische ondertoon: Dracula verleidt zijn slachtoffers door een puur dierlijk verlangen in hen op te wekken. Daarna maakte Fisher nog Hammer-klassiekers als The Mummy (1959) en The Curse of the Werewolf (1961) met Oliver Reed. Fishers expressionistisch-gothische stijl en seksueel impliciete ondertoon drukte zijn stempel op de Hammer producties. Samen met de performances van eeuwige tegenspelers Peter Cushing en Christopher Lee (Charlie and the Chocolate Factory, Sleepy -Burton?s kleine hommage aan de hammer-horror- Hollow) wiens carrières in de Hammer Studios werden gelanceerd. Het succes van de Frankenstein- en Dracula-adaptaties leidde tot een resem vervolgfilms. Daarnaast werden er ook wel eens andere thema?s aangekaart, zoals de verfilming van Hound of the Baskervilles (Terence Fisher, 1959), The Reptile of Plague of the Zombies (beide John Gilling, 1966). Verder waren er enkele door het succes van Psycho geïnspireerde psychologische horrorfilms als Maniac (Michael Carreras, 1962) en Paranoiac (Freddie Francis, 1962). En nu? In de jaren zeventig maakte de horrorfilm een ware ommekeer mee met extreem gore films als The Exorcist, Texas Chainsaw Massacre, Romero?s zombietrilogie. Ze gaven een heel nieuwe definitie aan het monsterlijke, dat nu plaatsvindt in en voortkomt uit de hedendaagse maatschappij. Hammer kon tegen het succes van deze nieuwe Amerikaanse horrorfilms niet meer opboksen en koos er voor om eerder zijn erotische appeal verder te gaan uitwerken. In deze periode werden onder meer de lesbische vampierenfilms uit de zogenaamde Karnstein Trilogy gemaakt. Maar het succes was vanaf dan aan een onherroepelijke neergang bezig. In de jaren tachtig werden er nog vooral filmversies van tv-series gemaakt maar uiteindelijk viel alles stil. In 2000 werd de studio en de rechten op zijn oude films opgekocht door een privé consortium, met daarin als mede-investeerder onder andere Charles Saatchi (Saatchi & Saatchi) en Larry Chrisfield (voorzitter van de Britse censuurcommissie) met de bedoeling van er een meer mainstream horror productiehuis van te maken en om onder andere remakes te maken van de oude klassiekers zoals Quatermass. Uiteindelijk bleef het bij vage plannen en teerde Hammer vooral op de rechten van hun catalogus. Niet zo lang geleden (mei 2007) kwam er het nieuws dat de bekende Nederlandse producer van reality shows John De Mol de Hammerstudio opkocht en van plan is terug horror films te gaan maken. Een aangekondigde productie is Sea of Dust, die zich opstelt als een hommage aan de ?50s horror, met Tom Savini (horroracteur en vooral make-up artist van o.a. Romero?s zombietrilogie) en jaren zestig Hammer-ster Ingrid Pitt (The Vampire Lovers, Countess Dracula) in de hoofdrollen. Links: Programma Chez Toit Officiële site Wikipedia Screen Online Hammer Horror Crypt

 

Ils Huygens