Albert Nobbs

Hoewel Glenn Close nog steeds een grote naam mag genoemd worden, was het toch al meer dan tien jaar geleden dat de gevierde actrice nog eens een hoofdrol aangeboden kreeg op het grote scherm. Voor die in Alfred Nobbs heeft ze dan nog zelf gezorgd ook. Met dit project, waarvoor ze mee aan het scenario schreef en dat ze ook mee produceerde, maakt Close dan ook een filmdroom waar. En dat levert dan nog niet zo'n slechte film op ook.

Met deze rol liep Close vooral in de kijker omdat ze een man speelt. Of beter gezegd: een vrouw die een man speelt. Albert Nobbs, ober in een gasthuis in het Dublin van eind 19e eeuw, is een gerespecteerd man, maar niemand is er van op de hoogte dat hij eigenlijk een zij is. Dit personage ontwikkelt zich vreemd genoeg niet als in de klassieke overwinningsverhalen. Nobbs koestert burgerlijke, alledaagse dromen en is door jaren van verdrukking van haar seksualiteit en vrouwelijkheid een mechanisch, ascetisch figuur geworden. Streeft dit relaas een happy end na met verrassende onthullingen en maatschappelijke aanvaardingen? Niet noodzakelijk, zo blijkt.

Close kennen we toch vooral van bijzonder sterke, vaak zelfs dominante vrouwenrollen. De metamorfose in Albert Nobbs is fenomenaal. Niet zozeer omdat ze de man in zichzelf moet bovenhalen, wel omdat ze Nobbs' onhandige sociale handelingen en stiekeme verlangens zo prachtig ingehouden vertolkt, en daarbij al haar ijdelheid overboord gooit. Op haar 63e mag dat wel. Na vijf Oscarnominaties in de jaren '80, komt Close voor het eerst sinds lang weer in aanmerking voor filmprijzen en dat is meer dan verdiend.

Albert Nobbs is uiteindelijk vooral een tragisch relaas over het zoeken naar verwantschap in tijden van emotionele en seksuele oppressie. Het personage van Page, de schilder, is daarbij van groot belang. Voor Nobbs is die wezenlijk in het zoeken naar identiteit en zelfaanvaarding. De film heeft op die momenten weinig woorden nodig om het moeilijk draaglijke gewicht van vrouwenliefde in die tijd te illustreren. Janet McTeer, eveneens genomineerd voor een Oscar, vertolkt haar personage ijzersterk. Page's waardigheid en zelfrealisatie vormt een groot contrast met Nobb's onbeholpenheid.

Opvallend is dus vooral dat de film steunt op een protagonist die moet gered worden, in plaats van zelf de redder te zijn. Een verfrissende insteek en een pluim op de hoed van Close om het niet allemaal groots en dramatisch te willen uitbeelden. Dat de film ook veel aandacht besteedt aan de nevenpersonages, allemaal prima gespeeld, is een fijne aanvulling maar wijst er misschien ook op dat de plot wat te kort schiet en uiteindelijk ook wat op de vlakte blijft. Maar niettemin is dit fijne, vrij ongecompromitteerde cinema die enkel omwille van de oprechte vertolkingen al de moeite waard is.

Sven De Schutter Helemaal (niet) akkoord? Lees de