Ruimtevaart en de digitalisering van de cinema
Voor wie het nog niet wist, we leven in een tijd waarin alles gedigitaliseerd wordt. Met een paar éénen en nullen kunnen we alles aan. Behalve cinema blijkbaar, want de goeie oude bioscoopfilm, die bekijken we voorlopig nog via filmrollen. \'Voorlopig\' want of je het nu leuk vindt of niet, de industrie test nu al de commerciële haalbaarheid van filmdistributie op digitale wijze via satelliet. Het Europese Ruimtevaart Agentschap ESA werkt samen met een aantal ondernemingen aan een project dat moet zorgen voor een radicale verandering. De filmrollen, de pellicule die zo typerend is voor cinema gaat verdwijnen en wordt simpelweg vervangen door digitale bestanden. Het feit dat je als distributeur deze filmspoelen niet langer moet aanmaken en transporteren zorgt duidelijk voor een financieel voordeel dat hoogst waarschijnlijk één van de drijvende krachten achter dit project is. Het niet verslijten van de tape met het daaruitvolgend behoud van beeldkwaliteit zijn niet te onderschatten pluspunten. Maar is dit voor sommigen nu net niet één van de charmes van het grote scherm? Die typerende imperfecties aan de zijkanten, het geratel achteraan in de zaal tijdens stille scènes, ... soit, ik overdrijf. Wat gebeurt er nu concreet? In tien bioscopen (in Oostenrijk, Duitsland, Italië, Spanje en Engeland) ontvangen de voor het \"E-screen project\" geselecteerde cinema-uitbaters via computer en satelliet een volledige film, zijnde ongeveer 60 Gigabyte aan informatie. Merk op dat tegenwoordig de allernieuwste huispc ongeveer zoveel harde schijfruimte meekrijgt. 
U zal zeggen: \"Digitale televisie dat kennen we toch al langer\"! Inderdaad, maar daar is het schermpje veel kleiner. Begin maar eens zo\'n reusachtig bioscoopscherm in pixels op te delen. Voor zoveel schermruimte moest men sterk gaan compresseren, zeg maar de grote originele bestanden proberen te verkleinen om ze makkelijker te kunnen versturen. Twee uur film (of uiteraard elke andere audio-visuele inhoud) zal een origineel ongecompresseerd bestand hebben van 1300 GB (d.i. ongeveer 30 harde schrijven zoals wij ze kennen). Dit kan dus nu al omgezet worden in een bestand van 50,7 GB, wat toch al beduidend minder is. Voor de volledigheid zeg ik er even bij dat het bekomen formaat SMPTE-292M/24p heet en dat er ook een aantal encrypties ingestopt werden om een veilige overdracht mogelijk te maken. Een resolutie van 1920 op 1080 aan 24 frames per seconde moet de typische beeldkwaliteit van traditionele filmprojectie garanderen. Met dit project slaagt men er dus in om een gecompresseerde inhoud ergens af te leveren via satelliet, ongeacht de projectietechnologie die de bioscopen gebruiken. De gevechten om een standaard zullen wel volop aan de gang zijn, maar daar hebben we helaas geen zicht op. Het \'E-screen netwerk\' bestaat uit een centrale hub en een oneindig uit te breiden gemeenschap van ontvangers. En als je bedenkt dat de satellietkosten dalen met het aantal ontvangers, weet je dat de distributeurs niets liever hebben. Het is ook daarom dat satelliet gekozen werd boven een fysiek breedbandnetwerk op grondniveau. Een wereldwijd bereik via satellieten is al snel een feit, terwijl een kabelnetwerk steeds moet uitgebreid worden per nieuwe ontvanger. België is hier wel de uitzondering op de regel, maar voor ons overbekabelde Belgenlandje alleen zullen ze niet echt geaarzeld hebben, denk ik. Het uitdagende aan dit satellietsysteem is dat cinema\'s nu niet alleen vooraf opgenomen inhoud kunnen tonen, maar dat ze ook live beelden zullen kunnen aanbieden. En daar verandert misschien het hele concept van een bioscoopfilmpje meepikken. Je zal kunnen kiezen tussen film, live muziek, sport, theater, nieuws,... Wie weet gaan we wel terug naar het begin van de cinema waarbij mensen nieuws keken in de bioscoopzalen? Alles is mogelijk als er maar volk op af komt. En dat is men nu dus aan het testen. Men definieert in de betrokken testzalen het \'businessmodel\' van de toekomstige cinema. Afwachten dus, maar vergeet niet dat het moet opbrengen en dat de consument nu al bijna verstikt in de vele mogelijkheden van het reeds bestaande media-overaanbod. Kortom, wait and see, maar ga toch snel nog even een verslijtbare film zien voor het te laat is!