Visitors

Genre: Experimentele docu | Duur: 1u27 | Release: 1 Januari 2014 | Land: VS | Regie: | Cast:

Godfrey Reggio's Visitors begint met een shot van een gorilla die koel en penetrerend in de ogen van de kijker staart, gevolgd door enkele beelden van desolate en steriele menscreaties als o.a. een bankgebouw. De gelijkenissen met de match cut uit 2001: A Space Odyssey zijn meer dan duidelijk, en daarmee ook de grote ambitie van de film: hier is een prent met een boodschap. Misschien waren de filmmakers echter iets te ambitieus, want hoewel hun creatie een technisch spektakel is, lijkt de inhoud niet zoveel diepang te kennen.

Deze vierde collaboratie tussen Reggio en componist Philip Glass is net als de drie voorgaande een strict narratiefloze documentaire die enkel bestaat uit muziek en beeld. Net als de Qatsitrilogie heerst er in Visitors een duidelijke ecologische en technologie-sceptische thematiek. De these van Visitors lijkt te zijn dat onze grote afhankelijkheid van technologie en de groeiende entertainmentindustrie de mens aliëneert van zowel zijn omgeving als van elkaar. De film biedt echter geen oplossingen voor dit probleem, maar confronteert ons slechts met de observatie en tracht ons zo tot denken aan te zetten.

Dat de film dus zeer meta is in zijn kritiek besefte Reggio duidelijk ook. De laatste shot is er immers één van een publiek dat in een cinemazaal naar een starende gorilla op het scherm kijkt. Dit is dan ook een geval waar vuur met vuur bestrijden enigszins effectief zou kunnen zijn.

De film bevat in zijn geheel slechts 74 shots, met een gemiddelde duur van 70 seconden, dit in contrast met de reguliere film waarin elke shot meestal 3 à 4 seconden lang is. Deze uitgerokken beelden veroorzaken echter geen verveling, maar creëren een meditatief effect waardoor je dieper gaat kijken naar wat je voorgeschoteld krijgt. Op geen enkel moment vallen de timelapseshots van natuur- en stadslandschappen of het confronterend gestaar van mensen saai te noemen. Dat laatste enerzijds vanwege de magistrale zwart-witfotografie en anderzijds omwille van de mysterieuze, langzame en op momenten trance-inducerende soundtrack.

Reggio valt met Visitors echter wel in herhaling. Zijn debut Koyaanisqatsi uit 1982 had per slot van rekening exact hetzelfde als te vertellen als deze film en deed dit bovendien op een nóg meer majestueuze manier. De combinatie van zijn adembenemende beelden en het talent van Philip Glass, mag wat ons betreft echter talloze malen herhaald worden. Zelfs als het inhoudelijk niets toevoegt, de audiovisuele ervaring volstaat om onze cinematische honger even te stillen.