The House of Mirth

Edith Wharton (1862-1937) wordt algemeen beschouwd als één van de meest toonaangevende Amerikaanse auteurs van de 20ste eeuw. In haar werk hekelt ze doorgaans de hypocrisie en bekrompenheid van de high society. Dat leverde haar in 1920 de Pullitzer Prijs op voor haar roman The Age of Innocence, die Martin Scorsese in 1993 schitterend verfilmde. Ze was de eerste vrouw die de prestigieuze onderscheiding in ontvangst mocht nemen. Wharton was ook de eerste vrouwelijke eredoctor van de universiteit van Yale, en lid van de American Academy of Fine Arts and Letters.

The House of Mirth (1905) betekende Whartons grote doorbraak. Maar de twee verfilmingen van de roman, een stille versie uit 1918 en een tv-bewerking uit 1981 met Geraldine Chaplin, bleven onopgemerkt. Nochtans is het de roman waarin ze de New Yorkse glitter & glamour op de korrel neemt, die volgens Wharton niet meer is dan een façade waarachter een uitgeholde wereld schuilgaat, gereguleerd door stompzinnige codes en voorschriften. De titel verwijst naar een uitspraak van Ecclesiastes: The heart of the wise is in the house of mourning, but the heart of fools is in the house of mirth. (Wijze mensen treuren en dwazen zijn gelukkig), een statement dat in de meeste recente adaptatie door Terence Davies op schrijnende manier betekenis krijgt.

New York, 1906. Lily Bart is een onbemiddelde wees die wordt onderhouden door haar rijke tante. Haar geldgebrek is in de kringen waarin ze zich ophoudt een onvergeeflijk sociaal gebrek. Om haar luxeleventje veilig te stellen en de maatschappelijke status te verwerven die ze begeert, is Lily op zoek naar een rijke, welgestelde echtgenoot. Jammer genoeg heeft ze haar hart verloren aan de gerespecteerde, maar ongefortuneerde advocaat Lawrence Selden. Lily's schoonheid en gracieuze uitstraling verlenen haar gemakkelijk toegang tot de kringen van de New Yorkse high society. Maar Lily is te oprecht om zichzelf te verkopen en ze weigert zich te onderwerpen aan de hypocrisie van het milieu. Waardoor ze uiteindelijk voor een hartverscheurend dilemma zal komen te staan..

Samen met The Age of Innocence zal The House of Mirth ongetwijfeld de meest opvallende en succesvolle Edith Wharton-verfilming worden. Alleen al omwille van de cast die regisseur Terence Davies om zich heen verzamelde, in tegenstelling tot zijn vorig werk een bonte verzameling bekende gezichten als de roodharige Gillian Anderson, Eric Stoltz, Dan Aykroyd en Elizabeth McGovern. Een gedurfde en puike rolbezetting trouwens. Wie had namelijk ooit gedacht X-Files superster Gillian Anderson in een kostuumdrama te zien? Dat klinkt als Kyle Twin Peaks MacLachlan in een peplum. Ik had evenmin verwacht komiek Dan Aykroyd als gladgestreken, steenrijke lord in een bittere kroniek te zien opdraven.

The House of Mirth verschilt ook danig van de sterk autobiografische cinema waar Davies voor bekend staat. Geen melancholische herinneringen aan een lang vervlogen kindertijd (Distant Voices, Still Lives en The Long Day Closes), geen poëtische impressies. Maar wel: een strakke narratieve structuur, complexe personages en een sterk morele ondertoon. Davies laat de ziel van Whartons roman intact en houdt de teugels gedurende meer dan twee uur gespannen. Voor de look van de film zocht Davies inspiratie bij John Singer Sargent, schilder van societyportretten uit de Belle Epoque. Zijn intrigerende spel met licht en schaduw sluit nauw aan bij de thematiek van de film; immers, achter een rimpelloos oppervlak gaat een verborgen waarheid schuil, net zoals in de hoekjes van een verlichte kamer een schaduw rust.

Christoph Foqué Helemaal (niet) akkoord? Lees de