Net als 2020 heeft ook het afgelopen filmjaar ons vooral op onze honger laten zitten. Ook in 2021 waren de bioscopen amper meer open dan gesloten en kunnen we dus enkel terugkijken op een versplinterd filmjaar, met releases die nog uit 2020 doorsijpelden, met producties die na enkele weken al op een streamingdienst te zien waren, met een heleboel topfilms die allemaal in dezelfde periode uitkwamen en amper de tijd kregen om ontdekt te worden. Het was frustrerend, het was triestig, het was stresserend.
Maar het was ook mooi. Zoals altijd. Er was magie en avontuur, epos en drama, vergelding en passie, humor en moord, seks en actie. In elk genre viel er wel een topper te ontdekken. Al koppelen we die zoektocht ook aan de verzuchting dat minstens zes streamingabonnementen nodig zijn om alles te vinden wat de moeite mag genoemd worden. Maar dat hadden we vorig jaar al vastgesteld in onze terugblik.
Op een éénmansredactie - want dat zijn we in de praktijk toch wat geworden - blijkt tijd beperkter dan ooit. Een aantal voorname producties raakten niet gerencenseerd, waaronder Rifkin's Festival, Wolfwalkers, In the Heights, Cry Macho, La civil, Venom: Let There Be Carnage, The Man Who Sold His Skin, Gagarine en Mijn vader is een saucisse, al was er in sommige gevallen ook wel een gebrek aan interesse. A Hero en Matrix Resurrections hadden we graag geletterboxdmaar we wachten daarvoor de zoveelste heropening van de zalen af.
De Netflixen en aanverwanten boden ons nu en dan een meevaller die een plaats op het grote scherm had verdiend. Pieces of a Woman, Luca, The Dig, News of the World, Kajillionaire, The Mitchells vs the Machines, Love and Monsters, Shiva Baby, Let Them All Talk,No Sudden Move (dat zijn twee Soderberghs op één jaar!), The Harder They Fall, tick, tick... BOOM!, Passing, The Trip en Possessor bleven allemaal om diverse redenen bij en vormen een mooie vertegenwoordiging van de diversiteit op de streamingdiensten. Maar er was ook veel grijsheid: producties die voor tijdverdrijf zorgen maar zo vergeten zijn (Stowaway, The Unforgivable, The Midnight Sky, Underwater), teleurstellend werk van grote namen (The Woman in the Window, The Guilty) tot regelrechte trash (Thunder Force, The Prom).
De Vlaamse cinema zag af. Het aanbod was goed maar beperkt, maar het publiek voelde zich niet aangesproken en ging zeker niet en masse kijken naar Rookie, Cool Abdoul, Kom hier dat ik u kus (een Nederlandse co-productie), Dealer en Red Sandra. Intussen werden er meer Vlaamse series op ons los gelaten dan we aankunnen. Er is meer dan een boosterprik nodig om dit vlakke filmlandschap weer tot leven te brengen.
In het bijzonder vermelden we The Worst Person in the World. Dit Deense kleinood ontwikkelde zich tot publiekslieveling en prijzenpakker maar zal je niet in onze top 20 terugvinden. Soms mis je als liefhebber elke connectie met een film en hoe plezierig deze kijk op een 21e-eeuwse relatie ook was, de prent vernevelde terwijl we keken.
Hoe bevredigend kan het voor een cinefiel zijn op de laatste dag van het jaar terug te blikken op die meer dan 300 films die hij of zij zag, met dank aan al die lockdowns? Wel, dat valt eigenlijk best tegen.
Daar zitten de gesloten bioscopen natuurlijk voor heel wat tussen. Het eenzame genoegen om in het donker achterover te leunen en je te laten opslorpen door het verhaal op het witte doek, werd ons grotendeels ontzegd. Een gemis dat elk cinefiel hart doet bloeden. De Belgische cinema's waren minder dan een half jaar open en dat heeft zijn stempel gedrukt op het filmjaar 2020. Wat nog restte van filmfestivals werd op een hoopje bijeengeveegd.
Zij die beweren dat het eigenlijk toch al stilaan afgelopen was met de bioscoopervaring, dwalen. Er is en zal altijd een publiek zijn dat samen met anderen de kracht van cinema wil voelen. Nooit zal de magie van dat enorme witte scherm verdwijnen, het stille duister waar even geen smartphone bestaat, noch pauzeknop. Zowel de multiplexen, de arthousecinema's als de eigenzinnigere vertoningsplatformen in cultuurhuizen, vonden nog steeds een publiek. Die verschillende groepen zullen de weg terugvinden na de lockdown.
Want men kan dan al, vaak in alle zit- en audiovisueel comfort, thuis genieten van om het even welke blockbuster, hebben we het voorbije jaar niet het gevoel gehad dat we zomaar wat keken, en allemaal naar wat anders? Film kijken werd niet alleen fysiek, maar ook mentaal een geïsoleerd gebeuren. Waar mensen vroeger afspraken om samen naar de bioscoop te gaan, waar filmfans uitkeken naar die eerste voorstellingen van een blockbuster die meteen uitverkocht raakte, waar het straatbeeld mee vorm kreeg door filmaffiches, waar een nieuwe Almodovar of vers superheldenspektakel je zou aanzetten je huis te verlaten, rest nu enkel en alleen complete versplintering in ons kot, gedomineerd door de streamingdienst waarvoor je gekozen hebt.
Onze filmbeleving wordt immers mee gestuurd door één van de vele aanbieders. Netflix, Apple TV, Disney+, Google Play, Sooner, Mubi, cinemabijjethuis, HBO Max, Amazon Prime, Proximus Pickx, ... en dan kwam daar nog een keer Streamz bij - een mens kan maar zoveel abonnementen aan natuurlijk. Het lukt zelfs niet eens om te volgen wat er verschijnt, laat staan het ook nog te bekijken. Overigens hopen we niet alleen te zijn in de vaststelling, dat hoe makkelijker je zo'n film in je woonkamer kan zien, hoe minder gemotiveerd je bent. Ons kijkverlangen werd gesmoord door de al te vlotte verteerbaarheid.
Dat komt ook wel omdat enerzijds een aantal echt veelbelovende films nog helemaal geen release gekregen hebben. The French Dispatch van Wes Anderson, Dune van Denis Villeneuve of James Bond n°25 No Time to Die zouden we zonder corona vast al kunnen bekijken hebben. Nu bleven de echte kleppers dus wat uit. Daarnaast merk je dat ook de media niet meer weet welke film wanneer aandacht te schenken om de kijker op weg te zetten. Er is geen voorspelbaar kijkpatroon meer waarop kan geanticipeerd worden en als filmjournalist dreig je achter de feiten te gaan aanlopen. Was het niet Humo die onlangs een film recenseerde nadat een BV hen op het bestaan er van wees?
De Vlaamse cinema, die we met veel nieuwsgierigheid maar ook met een ingecalculeerde teleurstelling in het oog houden, heeft niet opvallend geleden. Momenteel heeft op een uitzondering hier en daar na (De Familie Claus met Jan Decleir, te vinden op Netflix), geen enkele Vlaamse productie besloten de bioscoop over te slaan, maar het is vreemd genoeg wel slechts een handvol producties dat staat te wachten op een cinemarelease, waaronder Red Sandra (Jan Verheyen), Rookie (Lieven Van Baelen), Mijn vader is een saucisse (Anouk Fortunier) en Cool Abdoul (Jonas Baeckeland). De Vlaamse productiebedrijven lijken zich blijkbaar massaal op series geworpen te hebben.
Nochtans is 2020 voor Kutfilm geen slecht jaar geweest. Onze bezoekcijfers blijven elk jaar stijgen, met dank ook aan onze zustersite Kortfilm.be. Facebook is ons niet erg gunstig gezind en laat ons betalen om in je feed te verschijnen en op Twitter zijn we in een dode hoek beland. Maar onze passie voor film en filmrecensies blijft overeind en we trachten jullie aan een fatsoenlijk tempo van nieuwe artikels te voorzien.
Maar nu de essentie van dit artikel. Hoe maak je een filmtop als een aantal grote kanshebbers zich volledig buiten je blikveld afspelen? We moeten met veel spijt vaststellen dat we een aantal topfilms van het voorbije jaar volledig gemist hebben. We hadden maar wat graag de loftrompet gestoken over het Pixarjuweeltje Soul, over het fascinerende The Sound of Metal of het waanzinnige Color Out of Space, om er maar enkele te noemen. Die laten we dus noodgedwongen buiten beschouwing.
Gewoonlijk houden we bij het samenstellen van ons jaaroverzicht enkel rekening met films die in de bioscoop te zien waren. Dat is nu dus niet het geval maar alle films waarvan nog een cinemarelease gepland is (zoals Drunk of Peninsula) sparen we op voor filmjaar 2021.
De top 10 - in alfabetische volgorde (klik op de foto om de recensie te lezen):
We moeten het tenslotte misschien nog even hebben over All of Us. Wij zagen een gepolijst en conventioneel maar ijzersterk uitgevoerde melodrama, dat we bij wijze van statement met vier sterren beloonden, maar deze Vlaamse film werd door de critici niet gesmaakt. We snappen wel dat dit geen top 10-voer is en zien wel hoe cineast Willem Wallyn onze beleving stuurt, maar wij waren verkocht. Dat verdient toch een speciale vermelding.
We zouden zeggen: nu aftellen naar de heropening van de bioscopen, maar voorlopig is er geen datum bekend waarop dat met zekerheid kan gebeuren. Hou de filmmoed er in en kies wijs wat je bekijkt.
SEPT '20 Het heeft een lange tijd in de pijplijn gezeten, de 'Vlaamse Netflix', en nu is deze streamingdienst er precies op tijd voor een nieuwe lockdown. Met veel trots waagden DGP Media en Telenet zich half september '20 op de steeds krapper wordende markt van digitale platforms voor audiovisuele media, waarmee ze de concurrentie hopen aan te gaan met Neftlix en kleinere broertjes.
SERIES SERIES SERIES
Op deze nieuwe streamingservice vind je in de eerste plaats series. Vlaamse fictie - Da's van Onz - uit het verleden, zowel van Eén, VTM als Vier (Het Eiland, In De Gloria, Callboys, Witse, De familie Backeljau), maar ook heel wat nieuwe (Fair Trade, Black-Out De Bende van Jan De Lichte), naast tal van aantrekkelijke reeksen uit het buitenland (Succession, I May Destroy You, Lovecraft Country, The Undoing), met dus ook alles van HBO. Bingewatchen is meer dan ooit een beleving en die draait om verslavende fictie, waarvan Streamz dus heel wat te bieden heeft en belooft nog veel te blijven bieden.
KOPIE VAN NETFLIX?
Eerste vaststelling: Streamz ziet er haast net zo uit als Netflix. Je vindt er dus geen volledige overzichten, maar enkele willekeurige, scrollbare lijstjes die de keuze van de kijker sturen. Je verdwaalt al snel in het aanbod, dat er daardoor misschien oneindiger uitziet dan het in werkelijkheid is, maar je kan gelukkig producties toevoegen aan je kijklijst. Toch bizar dat streamingdiensten zich ver weg houden van een geordend overzicht.
Tweede vaststelling: je kan bij het aanklikken van een serie of film niet zien wie de regisseur of acteurs zijn, - wat bij Netflix wel het geval is en waar je dus ook op naam kan zoeken. Dat zorgt voor wat tijdverlies om dan maar elders op te zoeken wie betrokken is bij deze productie, om in te schatten of het je aandacht waard is. Een pluim echter voor Streamz om de ergerlijke gewoonte van Netflix achterwege te laten om de aftiteling van een serie of film bruut af te breken na enkele seconden en de kijker bot de realiteit in te slingeren. Ook is er de mogelijkheid om, zoals we intussen gewend zijn, per tien seconden vooruit- of terug te spoelen.
Je hebt bij dit platform de keuze voor een abonnement van €11,95 of van €19.95 per maand. Dat is een flink stuk duurder dan Netflix maar je zou er - vooral in de duurste formule - wel veel nieuwere films voor op je bord krijgen. Wie weet ook betere films, want wat dat betreft valt Netflix best makkelijk te verslaan. Na enkele maanden blijken de echt interessante nieuwe filmproducties nog altijd heel beperkt.
FILMS
Dus laat ons eens stilstaan bij dat filmaanbod. Zeker in tijden waarin de bioscopen gesloten zijn - je weet wel, die filmzalen waar tijdens corona soms maar een handvol mensen verspreid zaten over talloze lege rijen, maar die dus niettemin een bron van besmetting vormden - nestelen we ons maar al te graag in onze zetel om twee uur meegesleept te worden door cinema. Wat heeft Streamz te bieden? Naast een redelijk aanbod van recente Vlaamse producties, vinden we ook een internationaal aanbod, waaronder een aantal gloednieuwe films. Opvallend is dat Streamz, in tegenstelling tot Netflix, ook enkele minder voor de hand liggende Europese producties in het aanbod heeft, zoals Atlantique, Der Goldene Handschüh, J'Accuse en Les Misérables. Niet allemaal evident popcornvoer, maar des interessanter maakt het Streamz voor een cinefiel publiek. Anderzijds zien we ook een hele reeks Amerikaanse producties die willekeurig gekozen lijkt te zijn, recent maar niet nieuw, goed maar niet bijzonder, mogelijk deel van een package deal, maar waar eigenlijk niemand op te wachten zit. Onder de noemer 'nostalgie' is er ook een reeks klassiekers uit de jaren '80 en '90 te vinden.
Mocht iemand ons tien jaar geleden voorspeld hebben dat er iets als Netflix zou komen, een laagdrempelig, goedkoop en handig platform waarop je schijnbaar uitgebreid series en films kan bekijken, we zouden het amper kunnen geloofd hebben. Tegenwoordig is deze streamingservice een begrip en voor velen zelfs een verslaving. De coronacrisis heeft de populariteit een flinke boost gegeven en stelde ons in staat om ons al die weken ten volle tot couch potatoes te ontwikkelen. Maar in welke mate is dit nu echt een godsgeschenk voor filmliefhebbers?
Series
Netflix, dat sinds 2014 in België actief is en wereldwijd meer dan 140 miljoen abonnees heeft, wist aanvankelijk de kijker te lokken door het aanbieden van heel wat populaire televisieseries. Aangezien een groot deel van de fictie op het kleine scherm kwalitatief gezien niet moet onderdoen voor de doorsnee filmproductie, is dat dus een aantrekkelijk gegeven. Bingewatchen tot je er bij neervalt, altijd en overal wat te bekijken. Dat we daardoor minder kritisch lijken te worden en soms zonder veel nadenken de ene serie na de andere verteren zonder die echt nog ten volle te appreciëren, is een nadeel.
Maar alles welbeschouwd is ook Netflix uitputbaar: de televisiereeksen die echt de moeite zijn, uitblinken in originaliteit of echt definiërend zullen zijn voor deze tijd, zijn niet gering maar op een bepaald moment heeft een doorsnee seriefanaat de toppers allemaal wel gezien. Dan daal je onbewust de kwaliteitsberg af en voor je het weet kijk je naar routineuze middelmatigheid uit pakweg Israel of Colombia. En zeggen dat er nog heel wat toptelevisie bestaat die niét op Netflix te zien is.
Films
Maar hoe zit het met de films? Netflix dient al geruime tijd als eerste medium voor een aantal Hollywoodproducties die misschien nog niet zo fameus van kwaliteit zijn en ons wellicht niet meteen naar de bioscoop zouden weten te lokken, maar waar alleszins al heel wat grote namen aan verbonden zijn. Echte prijzenpakkers en meestwerken zijn er nog maar in beperkte mate uit voortgekomen - Roma en The Irishman als grandioze uitzondering - maar Netflix wint voortdurend aan impact, dus wie weet wat nog komen zal. Intussen is het voor filmmakers met faam geen schande meer om met Netflix in zee te gaan, al zien velen met de première op de betaalzender graag een cinemarelease gepaard gaan.
Maar hoe goed of hoe slecht een Netflixfilm ook is, we verteren deze producties soms te snel en te makkelijk om het kaf van het koren te kunnen scheiden. Premières op Netflix worden amper aangekondigd. We zien de trailers niet op televisie of in de cinema, we zien geen promotie in het straatbeeld, ze krijgen amper recensies in de mainstream media. Ze lijken dus heel even hevig te bestaan, worden vliegensvlug en zonder veel poeha geconsumeerd, om daarna geruisloos op te gaan in de archieven. Een bioscoopfilm vraagt nog onze moeite om ons te verplaatsen, bekijk je misschien eerder in gezelschap, gaat al dan niet gepaard met een nabeschouwing bij een drankje, verschijnt enkele maanden later dan op DVD of VOD waarna je die herbekijkt of inhaalt wat je gemist hebt. Of je dan een goede of slechte film hebt gezien, de release laat de film even echt bestaan.
Beleving
Het is onze voorzichtige vaststelling dat de beleving bij een Netflixfilm, die je bij wijze van spreken in je middagpauze kan bekijken, daarentegen steeds futieler wordt. We gaan films bekijken in een patroon, zoals eten en slapen, kijken zonder veel afwegingen. Vandaag een thriller, morgen een romantische prent, zoals we spaghetti afwisselen met sushi of biefstuk. Netflix heeft zelfs de mogelijkheid toegevoegd om een film in verhoogde snelheid te bekijken. Is dat niet nefast voor filmbeleving? Trager kijken kan trouwens ook, maar lijken daar niet enkel de rusthuizen bij gebaat?
En zo groeit dus de kans dat we amper nog gaan oordelen over wat we te zien kregen, zelfs vandaag al vergeten zijn waar we gisteren bij in slaap vielen. De aftiteling wordt na enkele seconden bruut afgebroken, dus waag het niet een film te laten bezinken. Zo er nog een appreciatie is voor een film, dan is het meestal simpelweg 'goed' of 'slecht'. Dat duimpje dient dan overigens enkel het algoritme dat jou je volgende aanrader moet bieden en het lijkt ons sterk dat het Netflix wat kan schelen wat je oordeel is. Dat laten we bij Kutfilm vooralsnog niet graag gebeuren. We zetten daarom maar eens wat Netflixproducties op een rijtje, gerangschikt naar kwaliteit, om de filmconsument weer op de goede weg te zetten, zeker nu een pandemie ons in zijn greep heeft.
In dit overzicht nemen we voor alle duidelijkheid ook films op die niet door de streamingdienst zelf geproduceerd werden (update december 2020).
De streamingservice Uncut bestaat niet meer en werd vervangen door Sooner. Binnenkort kan je hierover een verslag lezen.
Wie zich in lockdown- of andere tijden tegoed doet aan het grote aanbod van films op streamingdiensten, heeft het op een bepaald moment ook wel gehad met koploper Netflix: eens je daar het kaf van het koren hebt gescheiden, blijft er vooral kleurloze eenheidsworst over - de series buiten beschouwing gelaten dan. Je kan je hoop op onze voornaamste digitale aanbieders stellen, want zowel Proximus Pickx als Telenet Play hebben heel wat moois in het aanbod, maar je betaalt er een stuk meer voor. Hun catalogus is best omvangrijk, maar ook bijzonder mainstream. Wie al vaak naar de bioscoop gaat, vindt er niet snel iets nieuws of onbekend.
Wie zich echt cinefiel durft noemen en nu en dan echt snakt naar 'andere' cinema, moet zich tot kleinere spelers op de streamingmarkt wenden. Eén daarvan is UnCut, dat een beperkt maar bijzonder interessant aanbod heeft voor wie het eens niet mainstream Amerikaans of hapklaar moet zijn - de betere arthousefilm, om er maar een stempel op te drukken. Op deze abonnementsformule van UniversCiné, het video on demand platform dat werd opgericht door diverse onafhankelijke, Belgische producenten en distributeurs, vind je voornamelijk Europees werk, naast een handvol Amerikaanse producties. Naast langspelers kan je er ook snuisteren in documentaires en kortfilms en vind ook de minder schreeuwerige kinderfilm er een plaats.
1000 en meer
Nu, wat dat 'beperkt' aanbod betreft: er staan toch minstens 1000 films op UnCut en hoewel je er vrijwel geen nieuw werk vindt - de catalogus bevat enkel producties die minstens zo'n vier jaar oud zijn, valt niet te ontkennen dat je als gepassioneerd filmliefhebber meteen likkebaardend aan het klikken slaat. De betere Europese cinema heeft op zijn best echt wel meer te vertellen dan Hollywood - al hoeven we daar niet snobistisch over te doen - en hoewel de doorsnee kijker misschien net iets meer moeite voor moet doen om het tot de aftiteling vol te houden, krijg je hier echt wel waar voor je geld. Voor de duidelijkheid: UniversCiné biedt zelf ook nog eens een VOD-catalogus aan, waaronder veel gloednieuwe producties, maar je betaalt daar wel voor elke film apart.
Voor net geen acht euro per maand kan je genieten van UnCut en dat durven we echt een koopje noemen. De eerste maand is zelfs gratis. Bijzonder fijn is dat, hoe groot de catalogus ook is, je die netjes alfabetisch kan doorlopen. Netflix biedt deze service niet, tot frustratie van veel filmliefhebbers, en durft zich dan ook met enige pretentie bemoeien met je kijkgedrag.
Goed mogelijk wel dat UnCut zich op technisch vlak niet altijd even staande weet te houden tegenover reus Netflix, die hele servertorens ter beschikking heeft, maar daar tegenover staat wel dat je via de Facebookpagina of website van Uncut dan wel erg snel een reactie of antwoord krijgt. Kleinschalig is altijd sympathieker natuurlijk. Reacties op de kwaliteit van het beeld zijn wisselend: vooral de scherpte van het beeld krijgt kritiek. We ondervonden dat actiescènes wel eens wat vager kunnen over ons scherm rollen.
Vlaams en vergeten
Wie België als filmland niet onderschat, kan op Uncut een heel aantal te pruimen producties terug vinden. Niet zomaar de voor de hand liggende Jan Verheyens of Erik Van Looys, maar veel werk uit de tijd dat Vlaamse/Belgische films nog een sterke eigen identiteit hadden - al wil dat ook wel eens zeggen dat de kwaliteit wisselde. Niettemin zijn heel wat films het ontdekken waard. Ken je b.v. Hellegat, een sociaal drama uit 1980? En wie had gedacht de weinig geziene Jommekesverfilming - gemaakt door Jef Nys zelf - De Schat van de Zeerover ooit te kunnen bekijken?
Nu, dat zijn curiosa misschien. Onder de collectie Vlaamse retro vind je ook De Leeuw van Vlaanderen, De Witte, Boerenpsalm, Verbrande Brug, Crazy Love en Istanbul, producties die toch net iets meer dienen dan enkel onze drang naar nostalgie, ook al zijn ze heus niet allemaal goed. Wie het graag luchtiger houdt: je kan ook De Collega's maken de brug, Hector en Max bekijken. En wat te denken van Janssens en Peeters Dikke Vrienden? Een kluchtige komedie uit... 1940! Dat wil je toch eens gezien hebben?
Daarnaast tref je er ook recentere Belgische kwaliteitsfilms aan die in de bioscoop niet altijd een publiek vonden. The Invader, Elève Libre, Kid, Le Fidèle, ... Gedurfdere cinema waar we trots mogen op zijn.
Divers en Europees
Ook de rest van Europa is vertegenwoordigd op UnCut. Spaans, Italiaans, Frans, Brits, maar ook Roemeens, Iraans en Grieks. Het gaat wel om producties die al een bioscooprelease gehad hebben, dus je kan hier vinden wat je op festivals gemist hebt of je destijds net niet naar de cinema wist te lokken. La vie d'Adèle, Youth, Love, Habemus Papam, Mustang, Dogtooth, ... Dat is een aanbod van een ongeziene diversiteit die de beste cinema van de afgelopen jaren gewoon bij je thuis aflevert.
Documentaires
Uiteraard valt het documentaireaanbod van Dalton.be niet meteen te overtreffen, maar UnCut heeft ook in dat genre heel wat kwaliteit te bieden, Vlaams of internationaal. The Imposter, Les Invisibles, Roman Polanski: Wanted and Desired, National Gallery of Amy, ook hier gaan heel wat uiteenlopende werelden open voor wie graag de non-fictie binnen wil brengen in de woonmkamer.
Wereldse weldaad
Maar je kan ook laten meeslepen door het betere filmwerk van buiten Europa. Er is een zeker aanbod Afrikaanse cinema, Midden-Oosters, Aziatisch. Geen verbluffende hoeveelheden, maar zeker wie nog weinig vertrouwd is met de betere wereldcinema, zal wel iets nieuws ontdekken. Dit zijn vaak maatschappelijke relevante, politiek geëngageerde prenten, die misschien niet meteen vrijdagavondkijkvoer zijn waarbij je nu en dan in een zak chips graait. Maar wie voor UnCut gaat, wil dan ook geen tweede Netflix.
Ons oordeel
Wie niet weet waar te beginnen, ook hier alvast onze gids als aanzet.
2019 zit er op en we kunnen - als gewoonlijk wellicht - vooral van een heel gevarieerd jaar spreken. Ondanks het aanbod in de multiplexen schraal is, blijft de bioscoop ons de meest diverse verhalen, stijlen en genres bieden.
Het beste nieuws van 2019 bleek misschien wel het feit dat de arthousecinema's in Vlaanderen het helemaal niet slecht doen. Sphinx en Studio Skoop in Gent, Cartoon's en Lumière in Antwerpen, Cinema Zed in Leuven, Cinema Storck in Oostende, Budascoop in Kortrijk, Lumière in Brugge, Vendôme en Aventure in Brussel en Filmhuis in Mechelen blijven hardnekkig de 'betere' film programmeren en daar blijft een publiek van meerwaardezoekers voor bestaan. Ook de cultuurhuizen blijven volk lokken, ook in kleinere steden. Antwerpen kreeg er met DE Cinema zelfs een topzaal bij.
NETFLIX
Niet iedereen zit dus avond na avond naar barslechte Netflixproducties te kijken, godzijdank. Meer zelfs, er bestaan nog genoeg mensen die films als The Two Popes, The Irishman en Marriage Story in de bioscoop willen bekijken, terwijl ze die voor geen geld ook thuis kunnen zien. Maar ook in 2019 blijven we vaststellen dat de donkere filmzaal de ideale kijkervaring blijft bieden. Uit een studie blijkt dat slechts 18% van de Amerikaanse kijkers het drie en een half uur durende The Irishman in één keer uitkeek. De bioscoop is dus ook goed voor ons concentratievermogen.
Naast die drie toppers konden slechts een klein aantal Netflixfilms dit jaar enigszins de moeite genoemd worden. Steven Soderbergh's The Laundromat wist ondanks zijn sterrencast niet echt iets los te maken, en ook zijn High Flying Bird was vakwerk dat ons echter niet wist te raken. Dan Gilroy (Nightcrawler) kwam eveneens minder scherp uit de hoek met Velvet Buzzsaw en J.C. Chandor's Triple Frontier bleef net iets minder lang hangen dan we dachten.
Eddie Murphy betrad het award-speelveld met het degelijke Dolemite is My Name en Kevin Costner en Woody Harrelson waren prima op dreef in het klassieke maar onderhoudende The Highwaymen. Hilary Swank kon ons nog net boeien met het atmosferische I Am Mother.
En dan was er de troep. Earthquake Bird, Wounds, The Last Laugh, Unicorn Store: schermvulsels zonder kwaliteiten die helaas mee dat imago van Netflix blijven bepalen. Belééft iemand nog iets die avond na avond dit soort ondermaatse entertainment ondergaat?
DEBUTANTEN IN VLAANDEREN
Het viel alweer tegen dit jaar. Zucht. De Vlaamse film weet geen bezoekers te lokken, hoeveel prijzen er ook gewonnen worden op al dan niet obscure buitenlandse festivals. Dat de cijfers altijd maar tegenvallen, is op zich dan wel vreemd: intussen zou men bij de Vlaamse productiehuizen de verwachtingen toch al lang moeten durven aanpassen?
Er was applaus voor Coureur van Kenneth Mercken, The Best of Dorien B. van Anke Blondé, Cleo van Eva Cools en uiteraard De Patrick van Tim Mielants. Vier debuutfilms met kwaliteiten, al was het toch enkel die laatste die echt fris en meeslepend kon genoemd worden.
Er waren nog meer debuten: Torpedo van Sven Huybrechts schoot raak (meer dan 100.000 bezoekers), Binti van Frederike Migom ging op zijn eentje voor de jonge kijker, Bastaard van Mathieu Mortelmans raakte na lang twijfelen en zoeken toch verdeeld en Yummy van Lars Demoiseaux wacht nog op onze beoordeling.
Maar waar zitten al onze ervaren filmmakers dan? Is het niet merkwaardig dat het velen lukt een eerste film af te leveren, maar een tweede of derde vaak uitblijft? Bas Devos vormt de uitzondering: hij bevestigde na het grandioze Violet met Hellhole - toch een Vlaamse prent in onze top 25! - als een regisseur waar we trots willen op zijn. Ook zijn derde film is intussen al klaar.
Er zijn ook de speciale gevallen. Trio werd in elkaar gestoken door Matteo Simoni, Ruth Beeckmans en Bruno Vanden Broecke maar sloeg niet echt aan. Emilie Verhamme kreeg haar tweede langspeelfilm - het niet onaardige Sinner - niet verkocht. Hendrik Willemyns maakte Birdsong, maar valt dat een Vlaamse productie te noemen?
Er zal altijd pulp zijn die de boel moet redden. F.C. De Kampioenen 4: Viva Boma! is de succesfilm van het jaar en ook de makers van De Buurtpolitie: Het Circus zullen wellicht tevreden zijn. Urbanus: de vuilnisheld zag er niet onaardig uit maar is het jonge volkje gaan kijken?
Het was dus een zwak jaar, maar we willen optimistisch blijven. Robbe De Hert kreeg eindelijk Hollywood aan de Schelde af en deze fijne beschouwing van de Vlaamse cinema heeft ons voornemen om te geloven in onze eigen films een boost gegeven. Bovendien staan er in 2020 al minstens drie geweldige Vlaamse films op het programma: een meesterlijke tragikomedie, een bezwerende nachtelijke odyssee en een moedig drama.
SEQUELS
We kregen niet hele hele bioscoopaanbod verteerd. Heel wat films werden door ons niet gerenceseerd - vlotte schrijvers overigens nog altijd welkom om ons daar mee te helpen! We ontzagen ons tal van sequels, zoals Angel Has Fallen, Rambo: Last Blood, Terminator: Dark Fate, Zombieland 2, Angry Birds 2, Maleficent: Mistress of Evil, Jumanji: The Nex Level, Frozen II, Creed 2, The Lego Movie 2, Godzilla: King of the Monsters en The Secret Life of Pets 2. Niet dat die allemaal het slechtste deden vermoeden, maar echt enthousiast werden we er niet van.
Opvallend dit jaar waren de films die door critici overal ter wereld werden opgehemeld, maar die daarom niet altijd aanslaan bij het grote publiek. Dat was de voorbije jaren ook wel al zo - films als Burning en Cold War konden we wel apprecieëren maar wat precies maakte hen zo geniaal voor anderen? - en ook dit jaar trachtten we ons eigen standpunt in te nemen. High Life was de meest polariserende, wat dat betreft. Terwijl dit sciencefictiondrama van Claire Denis voor tal van filmkenners tot het beste van dit jaar behoorde, vonden wij dit serieus over het paard getilde nonsens.
Dan had je films als het Senegalese Atlantique, het Italiaanse Martin Eden, onze eigen Oscarkandidaat Nuestras Madres en het Hongaarse Sunset, die bij veel filmkenners net dat tikkeltje meer wisten los te maken dan bij ons, hoewel we al deze producties zeker konden waarderen. Het evenwicht tussen echt de kwaliteiten ontdekken van deze films of gewoon wat intellectueel doen, is delicaat en dus draaien we er liever niet om heen als we ons verveeld hebben.
Mogelijk interessante producties die we gemist hebben zijn het Italiaanse Piranhas, Proxima met Eva Green, de geprezen muziekdrama's Beats en Wild Rose,Peterloo van Mike Leigh, Au nom de la terre (met Veerle Baetens), het ongetwijfeld fascinerende J'ai perdu mon corps, het Georgische And Then We Danced, het Deense Queen of Hearts, Le Daim van Quentin Dupieux, het veelbelovende Sibyl en Continuer van Joachim Lafosse.
WERELDCINEMA
Dan denken we het over een divers bioscoopaanbod te hebben, dan blijken toch wel erg weinig niet-Amerikaanse en niet-Europese films onze zalen gehaald te hebben. Eén Aziatische prent en één Braziliaanse film hebben onze top 10 gehaald, maar verder kregen we er simpelweg erg weinig te zien. Las Herederas (Paraguay) en Ash is Purest White (China) konden ons bekoren, maar de wellicht te pruimen films als La cordillera de los sueños (Chili), Tel Aviv on Fire (Israel), An Elephant Sitting Still (China) Temblores (Guatemala), Pájaros de verano (Colombia) enThe Wild Pear Trea (Turkije) hebben we dus gemist. Ook al draaiden ze dan precies in die arthousecinema's waar we zo over te spreken zijn.
HOLLYWOOD
We love it, we hate it. Enerzijds de fabriek die de ene na de andere prul van de band laat rollen, anderzijds nog steeds de ultieme dromenbouwer: Hollywood. Twaalf Amerikaanse films zijn terug te vinden in onze top 25.
Maar we misten ook heel wat. Will Smith kregen we maar niet te pakken. Zowel Gemini Man als Aladdin zagen we niet zitten. The live action remake van The Lion King? Alitta: Battle Angel? The Goldfinch? Midway? Motherless Brooklyn? Late Night? Films waar we nieuwsgierig naar waren en die we graag voor onze lezers gerecenseerd hadden. Dumbo zagen we dan weer wel, net als On the Basis of Sex, Stan and Ollie, Mary Queen of Scots, Ma en A Rainy Day in New York, maar die vonden we allemaal weinig memorabel.
We hebben ook onzettende stinkers links laten liggen. Daardoor komen we bij Hobbs & Shaw uit als onze slechtste film van 2019. En dat wellicht enkel omdat we Men In Black: International niet gezien hebben.
HET BESTE VAN 2019
Wat is het dan wel geworden? De beste films van 2019 volgens KUTFILM.
Er zit geen sleet op Polanski. Deze oerdegelijke en meeslepende reconstructie van een sensationele rechtszaak, zindert van verontwaardiging en is in alle opzichten vakwerk. Traditioneel maar met grote klasse brengt de 86-jarige filmmaker een scherpe historische dossierthriller tot leven, bevolkt door een schare topacteurs.
Een ontwapenende, authentieke jongerendocumentaire die een innemend en relevant portret schetst van een kansloze maar optimistische generatie. De jonge filmmaker blikte jarenlang de perikelen tussen hem en zijn vrienden in en creëert met schijnbaar gemak een raak debuut dat genomineerd werd voor een Oscar.
Een heerlijk droogkomische verkenning van wraak- en machtsmechanieken aan een hof in de 18e eeuw. Drie vileine maar wanhopige vrouwen - waaronder Oscarwinnares Olivia Colman verraden en manipuleren elkaar naar hartelust. Cynicus bij uitstek Yorgos Lanthimos brengt dit alles visueel opulent in beeld.
Jordan Peele volgt het geslaagde Get Out op met deze benauwende maar enorm entertainende horrorprent waar de inventiviteit van af spat. De volgehouden spanningsboog, de efficiënte vertelstijl en de sardonische humor maken van deze film een cinefiel feest, meesterlijk gedragen door Lupita Nyong'o.
Tarantino toont zich eigenzinniger dan ooit in deze nostalgische ode aan een tijd en een plaats die hem mee gevormd hebben als filmmaker. Tegelijk een entertainende geschiedenisles en een pakkende bromance, is deze tiende film van de meester van de referenties een mix van semi-historische observaties, komische en curieuze onderonsjes en weemoedige beschouwingen, oogstrelend in beeld gebracht en fanatiek vertolkt door Pitt, Dicaprio en Robbie.
Brazilië stuurde deze overdonderend levensechte en doorleefde kroniek naar de Oscars. We ervaren deze bloedmooie prent aanvankelijk als een voortdurend op de rand van het melodramatische balancerend huis-tuin- en keukenverhaal dat zich echter geleidelijk aan manifesteert als een doorwrocht en alledaags tragisch portret van een familie en een tijd. Meesterlijk gebracht, gelaagd verteld, een even ironische als wonderbaarlijke beschouwing van een leven vol toevalligheden en kansen.
Dit delicaat liefdesdrama maakt ons met veel nuance en zonder een hang naar melodrama deelgenoot van een vanzelfsprekende, smeulende romance. De magnetiserende vertolkingen, de schilderachtige beelden en de elegante composities zorgen voor een onvergetelijke kijkervaring - en de mooiste still van het jaar. De aandacht voor de kracht van kleine momenten - handelingen, blikken, houdingen - en betekenisvolle dialogen, gaat elk verzet tegen: dit is een film die je beleeft en een film die leeft.
Pedro Almodóvar kijkt in de spiegel naar zichzelf en zijn verleden. Dat geeft aanleiding tot een aandoenlijke, warme film waarin alle vertrouwde thema's en stijlkenmerken aanwezig om er een groots, zelfrefererend portret van een filmmaker in de herfst van zijn leven van te maken. Dolor y gloria is een klein juweeltje van een regisseur die zich dankzij zijn prachtige staat van dienst veel kan permitteren. Vaardig als altijd brengt Almodóvar allerlei losse verhaalelementen meesterlijk samen, rond moederliefde en herenpassie, rond cinema en verslaving, rond jeugdig verlangen en de kracht van herinneringen, rond wel en wee, pijn en geluk. Sentimenteel maar o zo moo. En geef Banderas alsjeblieft een Oscar!
Ooit moest Noah Baumbach gewoon eens een echt grandioze film maken. De gevierde cineast overtreft eindelijk zichzelf met een overrompelend, herkenbaar relatiedrama dat onderzoekt in welke mate ruzie een vorm van graag zien kan zijn. De geloofwaardige huiselijke dynamiek en emotionele intimiteit die daarbij onder de loep wordt genomen, is even ongemakkelijk als raak. Adam Driver toont aan één van de beste acteurs van zijn generatie te zijn en Scarlett Johansson verdiende al meer dan tien jaar een grote, dramatische rol als deze. Oscars verzekerd. Poster van het jaar ook!
In een even amusante als beklemmende samensmelting van twee families vindt het Zuid-Koreaanse genie Bong Joon-ho de ene na de andere gelegenheid om ons te verbluffen. Met een groot narratief vernuft, vol subtiele details en bescheiden wendingen, bewandelt Parasite meesterlijk de lijn tussen scherts en dreiging. Finaal is dit een triestige en briesende beschouwing van een diabolisch systeem dat de have-nots tegen elkaar opzet. Dat één film zoveel te bieden heeft, maakt dat de wereldwijde erkenning zeer terecht is.
Herinner je je nog de tijd dat niemand wist wie Jennifer Lawrence was? Dat de naam Ryan Gosling bij haast niemand een belletje deed rinkelen? Dat Tom Hardy niet te associëren viel met roem en succes? Dat we ooit niet wisten wie Jessica Chastain was, of Benedict Cumberbatch, hoe merkwaardig die naam ook?
Zo zijn er intussen alweer tientallen namen die ons nu amper iets zeggen maar die binnen afzienbare tijd meteen een belletje doen rinkelen. Net als in 2017, 2015, 2014, 2013, 2012 en 2011 stoffen we de glazen bol af en werpen een blik op de toekomst (al hebben we niet altijd gelijk gekregen).
Welk groot talent staat op de rand van de doorbraak? Wie wordt die volgende superster, Oscarwinnaar of gewoonweg het soort filmmaker van wie we niet genoeg krijgen? De namen van 2019:
AWKWAFINA
Deze Amerikaanse van Koreaans-Chinese afkomst heeft zich tot haar 26e niet specifiek bezig gehouden met acteren. De als Nora Lum geboren New Yorkse was, zoals wel meer rijzende talenten tegenwoordig, eerst rapper en bracht onder het pseudoniem dat ze op haar 16e koos, al twee albums uit. Haar rol in de webserie Girl Code en het presenteren van de talkshow Tawk, een internetshow die ze zelf opnam op haar favoriete plekken in Brooklyn, lieten haar kennismaken met een groot online publiek. Uiteraard vind je haar ook op Instagram.
In 2016 nam ze een bijrolletje aan in de komedie Bad Neighbours 2 en de meisjeskomedie Dude. Rollen die om een Aziatisch accent vroegen, weigerde ze. 2018 werd een doorbraakjaar. Awkwafina werd één van de Ocean's Eight, naast Sandra Bullock en Cate Blanchett, zat in de onverwachte hit Crazy Rich Asians en mocht een aflevering van Saturday Night Live presenteren, wat haar nog maar één andere vrouw van Aziatische afkomst had voorgedaan (Lucy Liu). Awkwafina bleek zich te gaan specialiseren in redelijk maffe figuren, maar werd op korte tijd behoorlijk populair. Een zot wijf, volgens ons.
Dit jaar wist ze met haar hoofdrol in het bij ons nog te verschijnen The Farewell, heel wat lof te krijgen voor haar vertolking als de dochter van Chinese immigranten die op het moment dat de dood van haar grootmoeder nabij is, worstelt met het verschil tussen Amerikaanse en traditionele Chinese waarden. Er wordt volop over awards gepraat en zelfs het woord oscarnominatie is al gevallen voor deze heerlijke hese actrice.
Wat daarna volgt is ook niet mis. We willen niet te enthousiast doen over een rol in Jumanji: The Next Level, de sequel op de heel flauwe reboot, maar drie andere projecten zullen maken dat we niet meer om Awkwafina heen kunnen. In de komedie Breaking News in Yuba County zien we haar naast Mila Kunis en The Little Mermaid - ja, dat is de zoveelse live-remake van een Disneyklassieker - voert haar op als Scuttle. Voor wie zich dat niet herinnert: dat is ... de meeuw. Geen idee hoe dat er uit zal zien, maar Awkwafina is duidelijk het ijzer aan het smeden nu het heet is. We zijn benieuwd om meer te zien van deze jonge vertegenwoordigster van een nog te vaak ontbrekende groep in Hollywood. Of ken jij vijf andere Amerikaanse actrices van Aziatische afkomst die het aan het maken zijn?
ZAZIE BEETZ
Met zo'n opvallende naam ben je als artiest toch al halfweg de route naar succes, niet? Maar even nuchter blijven; dit is gewoon de echte naam van deze pittige jonge actrice en gezien haar Duitse afkomst spreek je haar familienaam niet uit als Beats maar gewoon als Beets. Naast Duits en Engels spreekt Zazie (Zatzie) trouwens ook vloeiend Frans. Haar Instagram leert ons verder dat ze een vrij onglamoureus lief heeft en zich niet geneert voor haar okselhaar.
Opvallende naam of niet, deze New Yorkse go-getter werkt gewoon erg hard. Tot voor ze het sportdrama Wolves (met Michael Shannon) inblikte, had ze zelfs nog gewoon een job als serveerster - uiteraard. Net als Lakeith Stanfield (verder in dit rijtje) was het de serie Atlanta die haar in de spotlights plaatste. Voor deze rol kreeg ze zelfs een Emmynominatie en sindsdien speelt ze op een iets hoger level mee. Tot dan toe vond ze zowel rollen in tal van kortfilms, in geprezen indies als Sollers Point en Dead Pigs, maar evengoed in het plattere Hollywoodwerk als Geostorm met Gerard Butler. Tot Beetz de rol van Domino te pakken kreeg in de enorm succesvolle sequel op Deadpool. Met enorme energie en een kenmerkende, indrukwekkende krullenkop wist ze haar plaats op te eisen naast Ryan Reynolds en Josh Brolin.
Intussen draaide ze Wounds, met Armie Hammer en Dakota Johnson, High Flying Bird van Steven Soderbergh, de relatie-komediereeks Easy en ... Joker, de beste comicfilm in tijden, waarin ze zich ontfermt over de gekwetste Arthur Fleck.
De bal is dus serieus aan het rollen. Drie prestigieuze projecten volgen nog: de biografie Seberg met Kristen Stewart, het sciencefictiondrama Lucy in the Sky met Natalie Portman en X-Force. In deze heldenfilm van Drew Goddard herneemt ze haar rol als Domino. Het zal er voor deze 28-jarige daarna op aankomen die status als actrice in demand hoog te houden. Zazien we graag terug!
JESSIE BUCKLEY
Net als George MacKay - verder in dit lijstje - werd Jessie Buckley het voorbije jaar her en der als rijzend talent bekroond. Daar heeft vooral haar doorbraakfilm Wild Rose wat mee te maken, waarin haar fantastische stem mee de beleving van dit muzikale drama bepaalde.
Jaren voor Buckley als actrice afstudeerde, werd ze op televisie tweede in de talentenshow I'd Do Anything, waarin ze aantrad als simpelweg 'Jessie'. In de wedstrijd werd gezocht naar een actrice voor het stuk Oliver op West End. Haar fabuleuze zangstem lanceerde haar meteen als lokale bekendheid en ze kreeg meteen aanbiedingen voor theaterwerk.
Al snel volgden ook televisieseries. Buckley zat in de geprezen miniserie War and Peace met Paul Dano en in Taboo met Tom Hardy. In 2017 speelde ze de hoofdrol in het bekroonde drama Beast, een cruciale film in haar carrière, die haar meteen enkele bekroningen opleverde.
De hoofdrol in Wild Rose heeft haar pas helemaal op de voorgrond gebracht. Niet alleen haar vertolking, maar ook het lied Glasgow (No Place Like Home) krijgt heel wat applaus en verwacht wordt dat het nummer voor een Oscar genomineerd wordt. Tegelijk was deze vurige Ierse griet ook te zien in een bijrol in Judy, de biografie die Renée Zellweger terug op de kaart heeft gezet. Dat ze daarnaast ook nog eens te zien was in één van de meest geprezen televisieseries ooit - het drama Chernobyl - maakt dat 2019 ook voor haar een topjaar is.
Wat volgt is ook niet mis. De schalkse Buckley speelt mee in seizoen 4 van de amusante reeks Fargo, zal naast Robert Downey Jr. te zien zijn in haar eerste popcornprent, Dolittle, speelt de vrouw van Benedict Cumberbatch in Ironbark, deelt het scherm met Keira Knightley in de zedenkomedie Misbehaviour en duikt dan ook nog eens op in I'm Thinking of Ending Things, de langverwachte nieuwe film van Charlie Kaufman.
Buckley kan dus net voor haar dertigste gerust zijn: haar talent en présence zullen er voor zorgen dat er de komende jaren een plaats voor haar is in Hollywood en daarbuiten.
ANA DE ARMAS
De Cubaanse schoonheid Ana De Armas beleeft eveneens een topjaar. Hoewel ze initieel niet te onderscheiden viel van de vele modellen en starlets die Hollywood trachten te veroveren, heeft ze intussen haar plaats gevonden. En wat voor één!
Op jonge leeftijd acteerde De Armas (°1988) al in Spaanse producties, tot ze in 2015 één van de duivelse bezoekers van Keanu Reeves mocht spelen in het onbeschaamd exploitatieve Knock Knock van Eli Roth. Reeves vond ze meteen daarop terug in de dubieuze thriller Exposed, en ook Hands of Stone met Robert De Niro stelde niet veel voor. Zo zou het niet gaan lukken in een filmstad met een overdaad aan beauties met een Spaans accent. Na War Dogs met Jonah Hill volgde echter een meer opzienbarende rol: die van het hollogram Joi in het grandioze Blade Runner 2049.
De daaropvolgende projecten waren weinigzeggend - The Informer met Clive Owen en Wasp Network met Penélope Cruz - maar Blade Runner 2049 had wel iets in gang gezet. Plots zat De Armas in Rian Johnson's moordmysterie Knives Out, naast heel wat grote namen. Als de lieftallige verzorgster van de steenrijke patriarch stal ze de show en dat leverde haar zelfs onverwachts een Golden Globenominatie op, waardoor de spotlighst plots schenen als nooit tevoren. Maar De Armas kan dat intussen wel aan, want in 2020 vinden we haar opnieuw naast Daniel Craig, als Bondgirl dan nog wel, in No Time to Die. En daar houdt het nog niet op. De beminnelijke actrice versloeg ook tal van veel bekendere collega's in de strijd om een felbegeerde rol: die van Marylin Monroe in Blonde, de biografie die door Andrew Dominik op poten werd gezet. Jarenlange kansen om haar te bewonderen gegarandeerd!
CYNTHIA ERIVO
Deze Londense van Nigeriaanse afkomst is liefhebbers van de betere Amerikaanse cinema ongetwijfeld meteen bijgebleven. Ze maakte met haar zangstem en présence dat Bad Times at the El Royale niet helemaal teleurstelde en zette vrijwel gelijktijdig een rake, veelzijdige vertolking neer in het zeer verdienstelijke Widows van Steve McQueen. De 32-jarige actrice had misschien het minst ervaring van de hele (superieure) cast, ze viel absoluut niet uit de toon naast kleppers als Viola Davis, Robert Duvall en Colin Farrell en maakte daarmee een knaller van een debuut.
Erivo vond voor het eerst een publiek in de musicalwereld. Ze speelde met verve twee rollen die Whoopi Goldberg beroemd gemaakt hebben: die van Sister Mary Clarence in Sister Act en die van Celie in The Color Purple. Beide rollen leverden haar flink wat lof op en voor de Broadwayversie van die laatste won ze meteen een Tony Award. In 2017 liet ze zich al zingend opmerken bij de uitreiking van de Grammys, waar ze optrad met John Legend. Ook nadien maakte ze tal van gastoptredens op events en in televsieprogramma's die duidelijk maken dat deze dame van vele markten thuis is. Er lijkt na elk optreden haast geen andere optie dan haar een staande ovatie te geven, zo fenomenaal goed zingt ze. Tussendoor vallen ook haar aparte kapsel- en kledingsmaak op - check ook haar Instagram - en fameus gespierde lichaam.
Erivo raast naar de top. Haar hoofdrol in het drama Harriet zal zeer waarschijnlijk op Oscaraandacht mogen rekenen en daarna volgt een rol in het dystopische drama Chaos Walking, naast Tom Holland en Mads Mikkelsen. Ze zal ook in de huid van Aretha Franklin kruipen voor de tv-reeks Genius. Haar ontegensprekelijke charisma en veelzijdigheid garanderen gewoonweg sterrendom.
TIJMEN GOVAERTS
We slagen er niet elke editie in om een Vlaming in dit lijstje te krijgen. Er wordt in ons land al van een doorbraak gesproken als je een gastrol hebt in een Ketnetserie, maar in ons weinig productieve filmlandschap valt er echt niet elk jaar een Schoenaerts te ontdekken, zelfs geen Veerle Baetens, Matteo Simoni of Kevin Janssens. Wie de 24-jarige Tijmen Govaerts al aan het werk gezien heeft, moet diens ontegensprekelijke présence echter meteen erkennen en kan niet anders dan ons bijtreden in de voorspelling dat dit een leading man van formaat kan worden.
Govaerts viel voor het eerst op in de gelauwerde kortfilm Poor Kids van Michiel Dhont, waarna diens broer Lukas de blonde twintiger castte in Girl. Govaerts bezorgde daarin de protagoniste vlinders in de buik als de sympathieke buurjongen. Meteen daarop schudde de telegenieke Govaerts zijn kleren af voor het would-be controversiële drama Wij, dat in Vlaanderen wat onder de radar bleef. Leuk ook om hem verder in een piepklein rolletje te herkennen in Kursk, naast Colin Firth.
Tijd voor een hoofdrol niet? Patrice Toye zorgt daarvoor. In Muidhond laat ze Govaerts opdraven als een jongen die worstelt met een verboden begeerte. Deze romanverfilming verschijnt begin 2020. Michiel Dhondt werkt intussen ook aan zijn tweede kortfilm, Holiday, opnieuw met Govaerts.
Intussen heeft de eigentijdse acteur ook de opnames achter de rug van De Kraak. In deze VTM-serie speelt Govaerts eveens de hoofdrol, naast tal van grote namen als Gene Bervoets en Koen De Graeve. Daar zal ook een afscheid van de anonimiteit bij horen wellicht.
Momenteel wordt Kom hier dat ik u kus ingeblikt, een tragikomisch familiedrama dat als langspeelfilmdebuut zal gelden voor documentairemakers Sabine Lubbe Bakker en Niels van Koevorden. Govaerts zal daarin te zien zijn naast Tom Vermeir en Wine Dierickx.
Zo wordt zowel het speelveld als het publiek van deze Mechelse acteur steeds groter. Kwestie van tijd vooraleer we hem in De Slimste Mens ter Wereld zien wellicht, maar wij gunnen hem vooral interessante rollen en prestigieuze (internationale) projecten.
GEORGE MACKAY
'Male revelation', 'Most promising newcomer', 'Best male newcomer', 'EFP Shooting Star', ... Het zat er gewoon aan te komen dat de Brit George MacKay ook een keer in ons lijstje opdook.
Deze 27-jarige acteur viel voor het eerst echt op in Pride, het glorieuze gaydrama waarin hij heel overtuigend de aandoenlijke fotograaf Joe vertolkte. Zijn onschuldige blik maakte hem uitermate geschikt voor die tweede grote rol, als wereldvreemde zoon van Viggo Mortensen in het prachtige Captain Fantastic.
MacKay kreeg zijn eerste rol in Peter Pan, waarin hij op 11-jarige leeftijd één van de Lost Boys vertolkte. Daarna volgden een heleboel kleine rollen in al dan niet minder bekende producties, tot hij in 2013 een Schotse Bafta won voor zijn rol in het vissersdrama For Those in Perril, waarna hij in Pride gecast werd. Daarop volgde internationale aandacht, wat tot zijn rol in Captain Fantastic leidde. Daarin won hij de harten van de kijker als de volgzame zoon van een wel heel alternatieve vader.
Mackay was nadien te zien in de mini-serie 22.11.63 en de horrorprent Marrowbone, waarna hij Hamlet mocht spelen in Ophelia, naast onder meer Naomi Watts en Clive Owen. De drama's Where Hands Touch en Been So Long bleken weinigzeggend, maar daarop volgde wel de hoofdrol in het bij ons nog te verschijnen True History of the Kelly Gang, naast Russell Crowe. Mackay is nu echter toe aan zijn grootste project: de spectaculaire oorlogsfilm 1917 van Sam Mendes, die weldra van onze bioscoopschermen zal spatten.
Wat daarna volgt, is nog niet bekend, maar ontegensprekelijk heeft Mackay alles in huis om het ver te schoppen.
FLORENCE PUGH
De grootsheid van bepaalde acteurs zit hem er soms in dat je ze al enkele keren aan het werk hebt gezien, zonder te beseffen dat het steeds om dezelfde persoon ging. Het komt zelden voor – Michael Fassbender had al minstens 5 in het oog springende rollen vertolkt voor hij pas echt opviel in Inglorious Basterds – maar het is misschien wel het geval bij Florence Pugh, je intussen zeer waarschijnlijk bekend door haar zeer beheerste vertolking in de succesvolle gruwelprent Midsommar.
De verrukkelijke Britse is op haar 23e aan een razend tempo bezig een grote naam te worden. Het begon in 2014 met de niet al te geslaagde thriller The Falling – waarin ze naast Maisie Williams te zien was, ons beter bekend als de pittige Arya Stark uit Game of Thrones - waarna flink wat applaus volgde voor Lady Macbeth, een doorwrocht, alom bekroond psychologisch drama dat Pugh meteen op de kaart zette als een veelbelovende actrice. De frisse Florence was klaar voor een grotere uitdaging: een rol in een Shakespeareverfilming (King Lear) naast niemand minder dan Anthony Hopkins, Emma Thompson, Emily Watson en Jim Broadbent. Zou je als actrice dan weten dat je het aan het maken bent?
Hollywood klopte aan en gaf Pugh kleine rolletjes in het Neesonvehikel The Commuter en de historische prent Outlaw King, die haar amper kans gaven haar talent te tonen. Malevolent – te zien op Netflix – was horrortroep maar bood haar wel de kans op een hoofdrol. Een stuk prestigieuzer was de miniserie The Little Drummer Girl, van Park Chan-Wook (Oldboy, The Handmaiden), waarin Pugh weerwerk mocht geven aan Michael Shannon en Alexander Skarsgard.
En toen was er Midsommar, een horrorfilm zoals we er nog niet vaak een gezien hebben. Pugh bespeelt daarin een breed emotioneel register en doet dat met enorme overtuiging. Het is een rol en een vertolking die niet snel vergeten zal worden, en we kunnen er alleen maar uit concluderen dat er grootse dingen gaan volgen.
Begin 2020 schittert de lieflijke Florence in Little Women, een adaptie van de klassieke roman, dit keer in handen van Greta Gerwig, die haar Lady Bird-koppel Saoirse Ronan en Timothée Chalamet herenigt en ook Meryl Streep, Emma Watson, Laura Dern en Chris Cooper een rol gaf. En omdat echt iedereen tegenwoordig in een Marvelfilm zit: Pugh zal ook meespelen in Black Widow, de eerste film waarin het Avengerpersonage van Scarlett Johansson de hoofdrol zal spelen. Die bal is aan het rollen en valt niet meer tegen te houden. Leuk ook om te volgen op Instagram.
MARGARET QUALLEY
Hoewel de ene na de andere grote naam zijn opwachting maakt in Once Upon a Time In Hollywood, viel je meteen die ranke schoonheid op, de hippie die Brad Pitt naar de commune leidt en hem meteen ook maar een blowjob aanbiedt. Het is de 24-jarige Margaret Qualley en naast deze mooie rol in Tarantino's tiende film, zien we haar momenteel ook in tal van andere projecten opduiken.
Qualley was eerst balletdanseres en model vooraleer ze begon te acteren. Nochtans is ze opgegroeid bij een actrice: haar moeder is Andie MacDowell, wiens frisse verschijning we kennen uit succesfilms als Groundhog Day, Four Weddings and a Funeral en Harrison's Flowers. Die heeft de acteermicrobe uiteindelijk kunnen doorgeven aan haar dochter, toen Qualley een klein rolletje aanvaardde in Palo Alto van Gia Coppola, in 2013. Het leidde tot een voorname rol in de bezwerende televisiereeks The Leftovers, waarin ze de soms bitchy dochter van sheriff Garvey speelde. Daarna kreeg ze rollen in The Nice Guys met Ryan Gosling en Russell Crowe en de horrorprent Death Note. In beide producties wordt duidelijk dat Qualley niet ingehuurd wordt om een lieflijke deerne te spelen. Haar uitstraling heeft iets vervaarlijk, en je cast Qualley dus niet als de perfecte schoondochter. Haar grote, wat uit elkaar staande tanden ontgaan ons niet, maar die hebben Julia Roberts ook geen parten gespeeld. Overigens zit perfectie hem tegenwoordig vooral in het onperfecte.
Er volgden nadien een aantal minder opvallende films, hoewel Qualley wel de hoofdrol kreeg in de avonturenprent IO, te bekijken op Netflix. Maar tegelijk met het succes en de aandacht voor Once Upon a Time in Hollywood, kwam er ook een Emmynominatie voor Qualley, voor haar rol als danseres en choreografe Ann Reinking in de bekroonde miniserie Fosse/Verdon met Sam Rockwell en Michelle Williams. De combinatie van deze twee uiteenliggende succesprojecten maakt dat dit voor Qualley echt wel een doorbraakjaar mag genoemd worden.
We krijgen Qualley binnen afzienbare tijd te zien in de biografie Seberg met Kristen Stewart, de thriller Strange But True en het drama My Salinger Year met Sigourney Weaver. Het lijkt ons een kwestie van tijd vooraleer de dochter de roem van de moeder weet te overtreffen. Haar snel groeiende Instagramprofiel toont ons hoe het doosnee leven van een opkomend Hollywoodtalent er uitziet.
LAKEITH STANFIELD
Goed mogelijk dat deze 28-jarige Amerikaan geen introductie meer behoeft. De opvallende, soms wat verwilderde blik van deze rijzige acteur was je wellicht al opgevallen in een aantal grote producties als Get Out en Selma en zijn carrière zit duidelijk in de lift.
Het begon voor deze rapper/acteur toen hij als 17-jarige gecast werd in de kortfilm Short Term 12, die door regisseur Destin Daniel Cretton vijf jaar later als langspeler met succes hermaakt werd. Zijn tegenspelers? Een handvol nobele onbekenden, onder wie een zekere Brie Larson en ene Rami Malek... Daarna volgden kleine rollen in o.a. Selma, Straight Outta Compton (als Snoop Dogg) en Miles Ahead, maar niets leek aan te geven dat Stanfield zich zou kunnen onderscheiden van de rist inwisselbare jonge zwarte acteurs die allemaal op dezelfde rollen aasden. Toch is het zijn goedaardige présence die voor de doorbraak gezorgd heeft. Stanfield heeft een wat droevige oogopslag die hem iets heel aimabel geeft en waarmee hij vrij makkelijk emotionele diepgang weet toe te voegen aan zijn personages. Toen hij in Get Out gecast werd als de gehersenspoelde Andre - een even creepy als aandoenlijk personage - ging de bal echt aan het rollen.
Een rol in de bijzonder te pruimen komische televisiereeks Atlanta volgde, en tussendoor maakte Stanfield zijn opwachting in weinig opmerkelijke films als War Machine (met Brad Pitt) en Death Note (van You're Next-regisseur Adam Wingard). Het grote succes van de serie Big Little Lies - waar Stanfield niets mee te maken heeft - zorgde er daarnaast voor dat miljoenen mensen de muziek van de begingeneriek gingen opzoeken en terechtkwamen bij de clip van Cold Little Heart van Michael Kiwanuka... waarin Stanfield meespeelde. Ook daarin valt op dat wanhopige, zoekende personages hem liggen.
Na een eerste hoofdrol, in de geslaagde politieke satire Sorry to Bother You, begonnen de prijzen en nominaties flink aan te groeien en bleek duidelijk dat Stanfield vrij baan kreeg om het te maken. Een clip waarin hij al rappend gays beledigde, zorgde voor negatieve publiciteit, maar Stanfield heeft nooit ontkend dat hij uit een ruwe en armoedige omgeving komt waarin weinig plaats was voor gevoeligheden en respect voor wie anders was.
Net zoals hij lang twijfelde hoe op de credits te verschijnen - hij wordt even vaak als Keith Stanfield vermeld als als LaKeith/Lakeith - blijft het wat zoeken naar degelijke rollen. De Netflixproductie Come Sunday plaatste hem naast Chiwetel Ejiofor maar net als het veel grootsere The Girl in the Spider's Web maakte dat weinig los. Er staan gelukkig mooiere projecten op stapel. Stanfield maakt net als Ana De Armas deel uit van een supercast in Knives Out en zit ook in Uncut Gems, het misdaaddrama waarmee de Safdiebroers het intrigerende Good Time opvolgen. Het is slechts een kwestie van tijd vooraleer dat tot een allesbepalende vertolking leidt.
Met het overlijden van Albert Finney op 7 februari 2019 verliest de Britse acteerwereld een monument. De imposante acteur, wiens acteercarrière meer dan zestig jaar overspant, overleed op 82-jarige leeftijd na een korte ziekte. We brengen deze geweldige acteur, van wie we zoveel vertolkingen graag gezien hebben, met spijt een laatste groet.
Finney debuteerde in 1960 op het witte doek met The Entertainer, na wat ervaring opgedaan te hebben in een handvol televisieproducties. Maar daarvoor werd de man al als een rijzende ster beschouwd in de theaterwereld. Hij werd er zelfs de nieuwe Laurence Olivier genoemd.
Finney zag er goed uit, een brok testosteron, mét een brein en een kenmerkend vol stemgeluid. In zijn tweede film, Saturday Night and Sunday Morning (1962), kreeg hij al meteen de hoofdrol en speelde die rauwe mannelijkheid uit. Hij maakte indruk als een fabrieksarbeider met nogal wat succes bij de vrouwtjes. Blijkbaar zou hij daarmee de eerste acteur zijn die aan overspel deed op het grote scherm. Later zou hij trouwens ook de eerste keer het woord ‘bitch’ gebruiken op het witte doek.
Net als generatiegenoten Michael Caine, Sean Connery, Tom Courtenay, Terence Stamp en Peter O’Toole kwam Finney uit de arbeidersklasse en deze Angry Young Men, die de tijdsgeest van toen belichaamden, stonden te dringen om hun bestofte voorgangers een poepje te laten ruiken. Finney deed niet al te lyrisch over zijn job, die hij vergeleek met metsen. Hij zou later ook alle adellijke titels weigeren die hem omwille van zijn vakmanschap toegekend werden.
Finney, die nog voor de jaren ’60 halfweg waren al immens populair was, was met zijn derde film toe aan wat één van zijn grootste rollen zou worden, die van het titelpersonage in Tom Jones (1963). Hij had daarvoor de veeleisende rol van Lawrence of Arabia afgeslagen – hij zag de lange opnames trouwens niet zitten. Tom Jones leek aanvankelijk te lichtvoetig en regisseur Tony Richardson zou zelf zijn ontevredenheid uitspreken over deze schelmenfilm, maar de prent werd wel genomineerd voor tien Oscars, waaronder ook de eerste voor Albert Finney. Finney had geen interesse in de oscarceremonie en zou ook later geen enkele keer aanwezig zijn bij deze hoogmis van het prijzenseizoen. Hij zou doorheen zijn loopbaan ook genomineerd worden voor dertien Bafta’s en negen Golden Globes, naast heel wat prestigieuze theaterprijzen.
Enkele jaren later volgde de succesvolle romantische komedie Two for the Road (1967), een nog steeds erg frisse kibbelfilm waarin Finney een onweerstaanbaar koppel vormt met Audrey Hepburn. In het werkelijke leven had Finney er intussen al een huwelijk opzitten en viel hij voor de Franse actrice Anouk Aimée, met wij hij acht jaar getrouwd zou blijven.
Finney acteerde vervolgens in enkele minder bekende films als The Victors (1963), Night Must Fall (1964), Charlie Bubbles (1968) - die hij zelf regisseerde - en Gumshoe (1970), het debuut van cineast Stephen Frears. Bij een aantal van deze films manifesteerde hij zich ook als producer. Na het succes van Scrooge (1970), waarin de steeds minder joviaal uitziende Finney uiteraard het hoofdpersonage vertolkte, volgde in 1974 een nieuw hoogtepunt. Finney kroop met succes in de huid van de Belgische detective Hercule Poirot in de klassieker Murder on the Oriënt Express (1974), naast sterren als Sean Connery, Ingrid Bergman, Lauren Bacall, John Gielgud, Anthony Perkins, Vanessa Redgrave en Richard Widmark. Agatha Christie roemde Finney’s vertolking maar hij weigerde de rol opnieuw te spelen omdat hij de make-up te lastig vond. In de daaropvolgende jaren verscheen Finney o.a. in The Duellists (1977) van Ridley Scott en Shoot the Moon (1982) van Alan Parker, waarvoor hij een tweede oscarnominatie kreeg.
In datzelfde jaar verscheen ook de hitmusical Annie, waarin Finney het legendarische personage van Daddy Warbucks vertolkte, een staalharde miljonair die ontdooit door de komst van het weesje Annie. Finney aarzelde niet om te zingen voor deze rol, wat hij later ook nog zou doen in Corpse Bride (2005). Met regisseur John Huston maakte hij in 1984 ook nog Under the Volcano, die hem zijn vierde oscarnominatie opleverde nadat hij een jaar eerder ook al genomineerd werd voor het prachtige The Dresser (1983), waarvoor hij ook de Zilveren Beer won in Berlijn.
Vanaf midden jaren ’80 kwam Finney echter steeds minder in beeld, hoewel hij heel actief bleef op de planken. In 1990 zat hij wel in het grandioze Miller’s Crossing van de gebroeders Coen. Finney bleef een heel betrouwbare speler. Hoewel hij het liefst zijn tanden zetten in puur dramatische rollen, ging hij ook voluit als de rol minder van hem vroeg. Er zit dan ook niet één flauwe vertolking in zijn hele oeuvre. Minder bekende films als The Playboys (1992), The Browning Version (1994) en A Man of No Importance (1994) zijn de moeite waard enkel al om zijn vertolking. In die laatste prent speelde Finney een conducteur op leeftijd die zijn homoseksualiteit verbergt, wat voor de robuuste en masculiene acteur een minder waarschijnlijke rol was, maar Finney speelde dit tragische personage met zwier.
Na de bekroonde televisiereeksen Karaoke (1996) en Cold Lazarus (1996) - waarin hij enkel een hoofd speelde -, beide geschreven voor de befaamde Dennis Potter, verscheen Finney in Washington Square (1997), Breakfast of Champions (1999) met Bruce Willis en Nick Nolte en Simpatico (1999) maar geen van deze films maakte veel los en Finney leek tegen zijn 65e een nog weinig relevante acteur te worden, hoe groot de bewondering voor zijn vakmanschap ook en hoe onbetwistbaar imposant zijn présence ook telkens was. Men castte hem ook steeds vaker als grumpy old man.
Erin Brokovich (2000) vormde echter een nieuw hoogtepunt. Als de knorrige maar goedhartige baas van Julia Roberts in de door Soderbergh geregisseerde succesfilm, kreeg Finney opnieuw heel wat applaus en er volgde opnieuw een oscarnominatie. Veelfilmer Soderbergh gaf hem meteen ook een rolletje in zijn met Oscars bekroonde drama Traffic en liet hem in 2004 verschijnen in Ocean’s Twelve.
De televisieproductie The Gathering Storm (2002) liet Finney opnieuw schitteren. Deze prachtige biografische film liet hem in de rol kruipen van Winston Churchill en hoewel heel wat acteurs zich deze rol al prachtig eigen gemaakt hebben, is Finney onweerstaanbaar als de gedreven, visionaire politicus en liefhebbende vader en echtgenoot. Een vertolking om te koesteren en waarvoor hij een Emmy Award kreeg.
In 2003 mocht Finney nog een prachtige rol aan zijn oeuvre toevoegen: die van de fantast Ed Bloom in het leuke Big Fish van Tim Burton. Finney's passie voor het vak spat ook in deze feelgoodprent van het doek.
Halfweg de jaren ’00 vond Finney twee filmmakers terug met hij lang voorheen al gewerkt had. In A Good Year van Ridley Scott speelde hij een ondeugende wijnboer, maar het was Sidney Lumet – met wie Finney meer dan dertig jaar eerder Murder on the Oriënt Express maakte - die hem zijn laatste echte grote en indrukwekkende rol zou geven: die van hardwerkende juwelier in het grandioze misdaaddrama Before the Devil Knows You’re Dead, waarin ook Ethan Hawke, Philip Seymour Hoffman en Marisa Tomei de pannen van het dak speelden. Finney kroop ook nog in de huid van dokter Hirsch, het brein achter het Bourneproject in The Bourne Ultimatum (2007) en begon het toen echt rustig aan te doen.
In 2012 liet hij nog één keer van zich horen: hij was de jachtopziener die voor James Bond een vaderfiguur vormde in één van de beste Bondfilms: Skyfall (2012). Finney is tegen dan flink verouderd en draagt een grootvaderlijke baard, maar het is heerlijk hem bezig te zien naast Judi Dench, Daniel Craig en Javier Bardem. Klassebakken van acteurs, die het immens talent van Finney waardig zijn.
Toen hield het op. Finney sukkelde met nierkanker, hoewel dat niet als doodsoorzaak vermeld wordt en zette een punt achter het acteren. Skyfall bezorgde hem een erg mooie laatste vertolking, in een sterke en succesvolle film en het is een waardig slotstuk van een formidabele, gevarieerde carrière waarin Finney telkens het beste van zichzelf gaf.
Als filmprijzen er al toe doen, dan zijn het nog altijd de Oscars die het grootste belang hebben - of aandacht krijgen. Na de voorbije weken alle andere awards zien overhandigd te worden, is het nu uitkijken naar de 91e Oscarceremonie op 24 februari. Wie krijgt wat en hoe verdiend zal dat zijn? Wij trachten even vooruit te kijken.
BESTE FILM
Meteen valt op dat er op dit lijstje toch wel enkele vrij matige producties staan. Eigenlijk staat er zelfs maar één meesterwerk op dit lijstje, en dat is uiteraard het grandioze Roma - 10 nominaties! Misschien de minst toegankelijke film van de genomineerden en daarom dus nog geen gegarandeerde winnaar, maar wel een film die hoogst uitzonderlijk óók genomineerd werd als beste buitenlandse film. Het zou overigens de allereerste niet-Engelstalige film zijn die deze Oscar wint.
Het genietbare The Favourite verdient eveneens alle waardering. Maar dit tweetal buiten beschouwing gelaten, overheerst meer dan ooit middelmatigheid op dit lijstje, met een banale superheldenprent als Black Panther als betreurenswaardig dieptepunt, dat vooral een symboolwaarde moet hebben. Het veel innemendere If Beale Street Could Talk stelt het dan weer zonder nominatie, terwijl deze film beslist veel meer betekenis heeft.
Ook BlacKKKlansman is ietwat over het paard getild: een heel aardige film die echter in het niet valt bij veel urgentere Spike Lee-films. A Star is Born heeft zijn kwaliteiten en een nominatie is verdedigbaar, maar dat is al helemaal niet meer het geval bij het vlakke, kleurloze Bohemian Rhapsody. Ook Green Book weet niet meer te zijn dan vrij banale, traditionele Hollywoodkost. Over de biografische satire Vice spreken we ons voorlopig nog niet uit.
In deze categorie missen we naast Beale Street ook wel First Man - met vier nominaties toch onder de verwachtingen presterend. The Academy had ook zo gek kunnen geweest zijn Mary Poppins Returns hoog te waarderen, maar deze overschatte drukdoenerij moet het gelukkig met slechts vier nominaties stellen in minder voorname categorieën.
BESTE REGIE
Uiteraard zal het Alfonso Cuarón zijn die op 24 februari die Oscar in handen krijgt - voor de tweede maal, want in 2014 won hij al even terecht voor Gravity. De Mexicaanse filmmaker is ook ontegensprekelijk de beste dit jaar, al hangt dat natuurlijk af van welke criteria je hanteert om iemand de beste regisseur te noemen. De concurrentie is echter niet mis: Yorgos Lanthimos (The Favourite) verdient deze eer zeker en vast, ook al waren zijn vorige films toch wat persoonlijker. Verrassend is ook de Pool Pawel Pawlikowski aan te treffen onder de genomineerden, want Cold War mag dan al als beste buitenlandse productie genomineerd zijn, de film leek nooit in aanmerking te komen voor andere Oscars.
Adam McKay (Vice) is er na de nominatie voor The Big Short voor de tweede keer bij. Het blijft bizar dat de regisseur van Anchorman en Step Brothers nu een serieuze filmmaker is. En eindelijk mag ook Spike Lee zich een oscargenomineerde regisseur noemen. Ongelooflijk dat de man na meer dan 20 langspelers nu pas voor het eerst beloond wordt met deze eer. Dat BlacKKKlansman nu ook niet weer zo indrukwekkend was, willen we door de vingers zien: Lee hoort zeker op dit lijstje te staan. Maar waar is Barry Jenkins (If Beale Street Could Talk)???
Dat betekent ook dat er geen plaats meer was voor Ryan Coogler (Black Panther), de naar verluidt erg teleurgestelde Bradley Cooper (A Star is Born) en Peter Farrelly (Green Book), maar dat hoeven we niet te betreuren. Vrouwen leken alweer helemaal geen kans te maken. De enige door vrouwen geregisseerde films die enigszins in de buurt kwam van een Oscar zijn Can You Ever Forgive Me? van Marielle Heller en het biografisch drama On the Basis of Sex van Mimi Leder. Een nominatie zou wat veel erkenning zijn, maar anderzijds werden in het verleden al genoeg mannen genomineerd voor middelmatige producties. Vrouwelijke cineasten die zich in 2018 wel lieten opmerken, zoals Karyn Kusama (Destroyer), Lynne Ramsay (You Were Never Really Here), Sara Colangelo (The Kindergarten Teacher), Debra Granik (Leave No Trace) of Nadine Labaki (Capharnaüm) hebben gewoonweg te gewaagde en weinig publieksvriendelijke films gemaakt voor de kortzichtige leden van The Academy.
BESTE ACTEUR
In deze categorie is het gewoonlijk drummen: er zijn altijd net iets te veel acteurs die met een sterke prestatie de aandacht trokken. Dit jaar is de spoeling echter dun. De meer dan sterke prestaties van Ryan Gosling (First Man), Ethan Hawke (First Reformed) en Lucas Hedges (Boy Erased) werden finaal genegeerd. Ook John David Washington (zoon van Denzel - BlacKKKlansman) en Stephan James uit If Beale Street Could Talk leken op een bepaald moment in aanmerking te komen, maar uiteindelijk ging men voor een volledige blanke selectie.
Christian Bale heeft weliswaar al een Oscar in handen, de transformatie die hij onderging voor Vice - waarin hij de 60-jarige Dick Cheney vertolkt - heeft best wat indruk gemaakt. Bale is een rasacteur die volledig opgaat in zijn rollen en die bekroning zou niet onverdiend zijn. Maar de kans is heel wat groter dat het Rami Malek is die met die award gaat lopen. Zijn verpersoonlijking van Freddy Mercury in de wel erg matige biopic Bohemian Rhapsody is niet slecht, maar buiten de fanatieke wijze waarop hij zich in de dans- en zangnummers smijt, valt er weinig te zeggen over de vertolking. Of we moeten het over het overmaatse gebit hebben.
Die winst voor Malek - een acteur die zich eerder amper liet opmerken - zou dan nog eens des te vreemder zijn als je ziet wie zijn overige concurrenten zijn. Drie heren van formaat die echter net niet genoeg indruk konden maken. Bradley Cooper - voor de vierde keer genomineerd! - is meer dan degelijk in A Star is Born, en speelt ook als enige in deze categorie een fictief personage. Viggo Mortensen is een klassebak maar Green Book is te banaal en zijn vertolking te weinig opmerkelijk. Willem Dafoe tenslotte is ook voor de vierde maal genomineerd, maar voor het eerst in een hoofrol. Hij is enorm overtuigend als Vincent Van Gogh - die in werkelijkheid dertig jaar jonger was - in het fijne At Eternity's Gate.
BESTE ACTRICE
We durven maar een héél klein beetje twijfelen: dit jaar mag de 71-jarige Glenn Close na 6 eerder nominaties tussen 1983 en 2012 en jarenlange net dat trapje lager gestaan te hebben dan Meryl Streep, die Oscar ontvangen. Niet alleen omdat ze erg goed is in het drama The Wife, ook omdat deze rol een sterke symbolische waarde kan hebben: vrouwen hoeven ook in Hollywood niet meer in de schaduw van de mannen te staan. Close - nooit een klassieke schoonheid geweest ook - heeft zich al die jaren staande gehouden in de filmwereld met weliswaar niet altijd even goeie films en heeft als producer eigenlijk zelf voor haar beste rollen moeten zorgen.
Maar eveneens petje af voor Lady Gaga. Ook géén klassieke schoonheid en nog vrij nieuw op het grote doek, maar fenomenaal goed in een rol die haar op het lijf geschreven was, in A Star is Born. We durven niet helemaal uitsluiten dat zij Close stokken in de wielen steekt, maar zij zal wellicht toch met een Oscar naar huis gaan, nl. die voor beste song.
Vullen het rijtje aan: de grandioze Olivia Colman, die in The Favourite heerlijk de show steelt als een labiele koningin en daarmee een plaats opeist in Hollywood; Melissa McCarthy, die een mooi gelaagd, tragisch personage speelt in Can You Ever Forgive Me?; En de 25-jarige debutante Yalitza Aparicio, die in Roma mooi gestalte geeft aan de dienstmeid. Misschien wat veel eer voor deze beginneling van wie we niet meteen veronderstellen dat ze nog veel van zich zal laten horen.
The Academy heeft dus misschien mooi een breed spectrum gehanteerd voor de laatste selectie, we duimden eigenlijk ook wel voor enkele andere grote namen: de nog te weinig gewaardeerde Toni Collette voor Hereditary, de immer indrukwekkende Nicole Kidman voor Destroyer , Felicity Jones voor On the Basis of Sexen hoewel de film zelf maar niets is, Emily Blunt voor Mary Poppins Returns. Deze o zo frisse en lieftalige actrice stelt het nog altijd zonder nominatie.
De komende dagen worden ook nog deze rubrieken besproken:
BESTE ACTEUR IN EEN BIJROL
Geen mens lijkt zo van een oscarnominatie te genieten als Richard E. Grant. Voor de Britse acteur is zo'n bekroning eerder wat onwaarschijnlijk geweest, dus zijn extase is aannemelijk. Op sociale media put de acteur uit Can You Ever Forgive Me zich uit in dankbaarheid en struint hij alle gelegenheden en feestjes af om er met andere sterren te poseren voor selfies. Hoewel hij zeker een kanshebber is, lijkt de Oscar echter naar Mahershala Ali te gaan. De acteur die recent nog maar won voor Moonlight, overtuigt wel als een afstandelijke muzikant in het conventionele Green Room, maar de rol is dan ook wel erg oscarvriendelijk.
De rest van het rijtje bestaat uit al even prima acteurs: Sam Rockwell, de winnaar van vorig jaar, speelt president Bush in Vice. Het is wellicht hij die Timothée Chalamet de voorspelde nominatie ontnomen heeft. De jonge acteur, vorig jaar nog genomineerd voor Call Me by Your Name, leek kans te maken op een tweede nominatie voor zijn aangrijpende vertolking in Beautiful Boy, maar dat is dus niet gebeurd. Het Hollywooddebuut van Felix Van Groeningen komt ook in geen enkele andere categorie in aanmerking.
De veteraan Sam Elliott is op zijn 74e aan zijn eerste oscarnominatie toe. In A Star is Born speelde hij de broer van Bradley Cooper. Fijn dat deze genietbare acteur, gekenmerkt door zijn snor en formidabele stem, die erkenning krijgt. Ook voor de geweldige Adam Driver is het de eerste nominatie. Goed op dreef in BlacKKKlansman, zoals hij eigenlijk in al zijn rollen geweldig is. Die carrière is toch wel opmerkelijk snel gegaan, en Driver wordt nu al getipt voor de Oscars van volgend jaar, voor zijn rol in het drama The Report.
BESTE ACTRICE IN EEN BIJROL
De naam van Regina King kwam ons slechts vaagweg bekend voor. Deze actrice zit al meer dan 20 jaar in het vak maar wist nooit echt in de kijker te lopen, tot nu. In If Beale Street Could Talk weet ze indruk te maken als een doortastende mater familias en zij lijkt dan ook een grote kanshebber te zijn op die Oscar. Concurrentie is er vooral van Rachel Weisz. Zij won in 2006 een Oscar maar werd sindsdien niet meer genomineerd. Voor haar villeine rol in The Favourite kreeg ze al heel wat applaus.
Haar tegenspeelster Emma Stone is aan haar derde nominatie toe op zes jaar tijd en in 2016 won ze die ook, voor La La Land. Amy Adams is wel alweer de pineut. Deze formidabele actrice, die in Vice de echtgenote van Dick Cheney speelt, heeft daar zesde nominatie te pakken (op 13 jaar tijd) maar ging telkens met lege handen huiswaarts. Ooit komt wellicht die hoogste bekroning eens.
Tenslotte is er Marina de Tavira, die net als haar tegenspeelster Yalitzha Aparicio iets te makkelijk meedrijft op het succes van Roma, terwijl haar vertolking pas vrij laat als kanshebber werd gezien. Haar rol is nogal functioneel en eigenlijk niet erg memorabel.
BESTE BUITENLANDSE FILM
Mocht Roma al niet de eer van Beste Film krijgen, dan wint de Mexicaanse productie zeker in deze categorie. Maar het is eerder waarschijnlijk dat men opteert deze Oscar aan het Poolse Cold War te geven en de hoofdprijs aan Roma. Het liefdesdrama van Pawel Pawlikwoski maakte bij ons net wat weinig los.
Naast deze twee grootste kanshebbers, zien we drie net iets minder sterke, maar weliswaar zeer verdienstelijke films verschijnen. Capharnaüm is een overweldigende film die net een tikkeltje te sentimenteel is; Shoplifters is een meer dan degelijke Kore-eda, maar zeker niet zijn beste; en Werk Ohne Autor is even krachtig als hij braaf en klassiek is.
De Oscars worden uitgereikt in de nacht van 24 op 25 februari.
Je vindt de volledige lijst van genomineerden hier.
Ondanks de populariteit van Netflix en andere streamingdiensten, bleek er ook in 2018 een immens bioscoopaanbod te zijn. Twaalf maanden lang was het genieten van een als gewoonlijk enorm divers aanbod. Niet per se in de multiplexen, waar voornamelijk troep afgespeeld wordt voor een argeloos publiek dat cinema associeert met lawaai, spektakel en vlot verteerbare emoties, maar vooral in de kleinere filmzalen en kunstenscentra die nog een filmminnend publiek willen dienen. Al slaan wij een banale popcornfilm ook niet af natuurlijk, en vind je in onze top 25 zeker enkele grote publieksfavorieten.
Vlaamse films blijven in zekere mate een publiek vinden, zo blijkt. Er verschenen in het afgelopen jaar een twintigtal Vlaamse producties in de zalen en dankzij het wereldsucces van Girl en de Hollywooddoorbraak van Felix Van Groeningen met Beautiful Boy werd de wereld zich toch enkele seconden bewust van het talent dat hier rondloopt.
Niet Schieten redt de eer: een doodserieus, degelijk gemaakt drama dat vooral op een primair niveau werkt en daarmee volle zalen lokte. Applaus was er ook voor Patser, maar dan vooral van de makers zelf. Onze matige appreciatie - en toegegeven, een schrijffout - lieten Adil exploderen op de sociale media en legden zijn broze ego en venijnige drang naar bevestiging bloot. Ook de Vlaams-Nederlandse coproductie Wij leek zichzelf heel wat te vinden, maar het platweg willen scoren met seks, liet de film op zijn bek gaan.
Matthias Schoenaerts deed alweer zijn best het afgelopen jaar, maar Kursk - eveneens een Belgische co-productie - was een kleurloze reconstructie, Frères ennemis ging geruisloos voorbij en Red Sparrow was pulp - zij het genietbare pulp. Ook Johan Heldenbergh ging internationaal en verscheen naast Helena Bonham Carter en Hilary Swank in het miserabele Eleanor & Colette. Dan lijkt het dus Kevin Janssen te zijn die zich als interessantste Vlaamse acteur gemanifesteerd heeft: zowel in Lukas met Jean-Claude Van Damme als in de bloederige thriller Revenge leek hij zich bijzonder te amuseren en dat sloeg over op de kijker.
In onze top 10 treffen we wel vaker een Vlaamse productie aan en dit jaar zijn het er zelfs twee! Scroll maar snel naar onder om te zien waarover we het hebben.
In de VS geneert men zich niet om comicverfilmingen en Oscars in één zin te noemen, maar wij zagen dit jaar (opnieuw) niet één superheldenfilm die meer wist te zijn dan wat vrijblijvend spektakel. Black Panther zou volgens mensen die menen er verstand van te hebben een doorbraak in het genre zijn, maar wij zagen een banale actieprent. Dan hadden we het meer voor Avengers: Infinity War en Ant-Man and the Wasp, hoewel die verder ook niet bepaald klassiekers in het genre gaan worden. Venom was dan weer flink ondermaats en voor de leegheid van Aquaman zijn geen woorden.
Na rijp beraad en heel wat afwegingen willen we dit dus de beste 25 cinemareleases van 2018 noemen, met als opvallendste trend dat er maar liefst 6 debuutfilms aan te treffen zijn, en 4 daarvan zijn dan ook nog gemaakt door acteurs.
Geen remake, maar een stijlvolle, eigenzinnige en macabere herinterpretatie van een cultklassieker. Dit luguber maar gracieus eerbetoon en inventief staaltje gruwel is net als de andere films van Guadagnino een zinnelijke film, waarin de sterk gestileerde analyse van de oorspronkelijke subteksten hand in hand gaan met een cerebrale reflectie op lichamelijkheid en vrouwelijkheid. Over beter of slechter dan het origineel hoeven we het niet te hebben: beide versies vullen elkaar mooi aan.
Er was weinig enthousiasme voor Von Trier's gitzwarte komedie. Zouden die kinderlijkjes en afgehakte borsten daar voor iets tussen zitten? Wij zagen alleszins een heel kil maar entertainend portret van een seriemoordenaar, waarin de referenties naar eigen werk en de filosofische opwerpingen tot een beschouwing leiden over kunst en destructie. Grandioos compromisloos, de ultieme misantropenfilm.
Wat was het heerlijk mee verdwalen in de bevreemdende, mythologische wereld onder de Hollywoodheuvels, waar elk mysterieus personage een laagje surrealisme toevoegt aan een raadsel dat niet per se om een oplossing vraagt. Onder idyllische postkaartethestiek schuilt een sprookjesachtig droomduister dat vergelijkingen oproept met, uiteraard, David Lynch. Waar het eerst twijfelen was aan de opzet en betekenis van deze wat vergezochte film, wil je nadien enkel meer en nog.
Als een op zijn kop gezette evolutietheorie groeit Climax vanuit een harmonieuze, hypnotiserende groepschoreografie uit tot een demonisch carnaval, een apocalyptische razernij die de kijker opslokt en half verteerd weer uitkotst. High School Musical voor gevorderden dus. Wat een trip. Gaspar Noë zal nooit voor gezellige cinema gaan, maar zorgt wel voor een cinematografische knaller.
Dit even visueel als narratief gelaagd relaas over mannelijke dominantie en de tol van creativiteit, is groots in zijn puurheid. Phantom Thread bouwt verraderlijk elegant een spanningsveld op tussen muze en artiest, tussen man en vrouw, tussen werk en romantiek, om uiteindelijk iets kil en primitief bloot te leggen. Sterke beeldcomposities en atmosferische beeldvoeringen als vanouds, maar toch zijn we ook getuige van de indrukwekkende evolutie van een groots cineast.
Helaas geen Oscarnominatie voor dit verpletterende debuut, maar de jonge cineast mag niet klagen: zelden kreeg een Vlaamse film wereldwijd zo veel aandacht en waardering, en dat is ook terecht. Dit is een indrukwekkend gemaakt en doorvoeld verteld relaas dat er schitterend in slaagt zijn thematiek te overstijgen maar toch de pijn van het iemand anders - of net jezelf - willen zijn, pijnlijk voelbaar maakt. De grandioze vertolking van Victor Polster maakt dit in Cannes bekroonde drama af.
De kijker wordt toeschouwer - als we daar even een semantische nuance mogen zoeken - van huiselijke intimiteit, van verloren onschuld, van persoonlijke groei en een woelige tijd en Cuarón laat dat aanvoelen als een immense eer en een cinematografisch genoegen. Deze terugblik op zijn jeugd wordt ons in grandioos zwart-wit, in virtuoze beeldvoeringen en meesterlijke ensceneringen geserveerd. Niettemin is deze van echtheid zinderende film vooral groots in zijn puurheid en eenvoud. Een film voor altijd.
In de laatste dagen van de Gentse Rabottorens vond documentairemaakster Christina Vandekerckhove een treffend, aandoenlijk verhaal over een bonte groep mensen aan wie niet meteen de beste kaarten werden uitgedeeld. Poëtisch, grappig en warm maar ook tragisch, beklijvend en de kijker uitdagend tot een oordeel. De bezwerende, strakke fotografie, de atmosferische muziek, de knappe beeldcomposities en de slimme, barmhartige selectie van materiaal, laten de blokkendoos vol miserie grandioos tot leven komen. De beste Belgische productie van 2018, zonder twijfel.
Verontwaardiging, kippenvel en lachtstuipen blijken akelig dicht bij elkaar te liggen in deze even hilarische als tragische parabel over schuld en boete, waarbij de personages in hun pogingen na te streven wat volgens hen gerechtigd is, een speelbal worden van het sardonische toeval. Dit leidt tot een meeslepende beschouwing over grotesk en impulsief gedrag tegenover traditionele normen en waarden, waarbij een topcast aan de slag mag met heerlijk veelzijdige personages die ons allen verrassen in hun groeiend inzicht, en centraal een onvergetelijk figuur als Mildred Hayes, gespeeld door een overweldigende goede Frances McDormand. Gecombineerd met grijnsopwekkende actie, krijg je hier een heel atypische, gelaagde Hollywoodproductie die je nog uren laat nagenieten van genoegen.
De tweede film van Luca Guadagnino in deze top is van een heel andere orde dan Suspiria. Call Me By Your Name is een doorbloede, organische exploratie van lust en verlangen, een zintuigelijke en emotionele verkenning van tienerdromen en vakantieliefde. Verteld met de visuele allure van een zwoele zomerdag, zonder schroom of terughoudendheid, voorzien van hemelse dialogen en imponerend vertolkt door Timothée Chalamet, Armie Hammer en Michael Stuhlbarg, is dit een overrompelende romance. Koortsig, bedwelmend, onvergetelijk.
Net als 2020 heeft ook het afgelopen filmjaar ons vooral op onze honger laten zitten. Ook in 2021 waren de bioscopen amper meer open dan gesloten en kunnen we dus enkel terugkijken op een versplinterd filmjaar, met releases die nog uit 2020 doorsijpelden, met producties die na enkele weken al op een streamingdienst te zien waren, met een heleboel topfilms die allemaal in dezelfde periode uitkwamen en amper de tijd kregen om ontdekt te worden. Het was frustrerend, het was triestig, het was stresserend. 
De Netflixen en aanverwanten boden ons nu en dan een meevaller die een plaats op het grote scherm had verdiend. 
Toch valt er het meest te ontdekken, te bewonderen en te genieten van de kleine films en de grote verhalen die ons uit alle hoeken van de wereld bereiken. Het betere Hollywoodwerk, de alternatieve film, wereldcinema, ... Noem het wat je wil maar weet dat er ook voor dit soort producties een publiek blijft bestaan dat graag het collectieve donker opzoekt. 
Zij die beweren dat het eigenlijk toch al stilaan afgelopen was met de bioscoopervaring, dwalen. Er is en zal altijd een publiek zijn dat samen met anderen de kracht van cinema wil voelen. Nooit zal de magie van dat enorme witte scherm verdwijnen, het stille duister waar even geen smartphone bestaat, noch pauzeknop. Zowel de multiplexen, de arthousecinema's als de eigenzinnigere vertoningsplatformen in cultuurhuizen, vonden nog steeds een publiek. Die verschillende groepen zullen de weg terugvinden na de lockdown. 
Onze filmbeleving wordt immers mee gestuurd door één van de vele aanbieders. 
De Vlaamse cinema, die we met veel nieuwsgierigheid maar ook met een ingecalculeerde teleurstelling in het oog houden, heeft niet opvallend geleden. Momenteel heeft op een uitzondering hier en daar na (De Familie Claus met Jan Decleir, te vinden op Netflix), geen enkele Vlaamse productie besloten de bioscoop over te slaan, maar het is vreemd genoeg wel slechts een handvol producties dat staat te wachten op een cinemarelease, waaronder 
SEPT '20 Het heeft een lange tijd in de pijplijn gezeten, de 'Vlaamse Netflix', en nu is deze streamingdienst er precies op tijd voor een nieuwe lockdown. Met veel trots waagden DGP Media en Telenet zich half september '20 op de steeds krapper wordende markt van digitale platforms voor audiovisuele media, waarmee ze de concurrentie hopen aan te gaan met 
15/04/2020 - update 15/05/21
En zo groeit dus de kans dat we amper nog gaan oordelen over wat we te zien kregen, zelfs vandaag al vergeten zijn waar we gisteren bij in slaap vielen. De aftiteling wordt na enkele seconden bruut afgebroken, dus waag het niet een film te laten bezinken. Zo er nog een appreciatie is voor een film, dan is het meestal simpelweg 'goed' of 'slecht'. Dat duimpje dient dan overigens enkel het algoritme dat jou je volgende aanrader moet bieden en het lijkt ons sterk dat het Netflix wat kan schelen wat je oordeel is. Dat laten we bij Kutfilm vooralsnog niet graag gebeuren. We zetten daarom maar eens wat Netflixproducties op een rijtje, gerangschikt naar kwaliteit, om de filmconsument weer op de goede weg te zetten, zeker nu een pandemie ons in zijn greep heeft.
daar 
Ook de rest van Europa is vertegenwoordigd op UnCut. Spaans, Italiaans, Frans, Brits, maar ook Roemeens, Iraans en Grieks. Het gaat wel om producties die al een bioscooprelease gehad hebben, dus je kan hier vinden wat je op festivals gemist hebt of je destijds net niet naar de cinema wist te lokken. 
Naast die drie toppers konden slechts een klein aantal Netflixfilms dit jaar enigszins de moeite genoemd worden. Steven Soderbergh's 
Het viel alweer tegen dit jaar. Zucht. De Vlaamse film weet geen bezoekers te lokken, hoeveel prijzen er ook gewonnen worden op al dan niet obscure buitenlandse festivals. Dat de cijfers altijd maar tegenvallen, is op zich dan wel vreemd: intussen zou men bij de Vlaamse productiehuizen de verwachtingen toch al lang moeten durven aanpassen? 
Onze top 25 bestaat voor net niet de helft uit Europese producties. Aanbevelenswaardige films die er echter niet in voorkomen zijn o.a.
10.
9. 
8.
7. 
6. 
5. 
Pedro Almodóvar kijkt in de spiegel naar zichzelf en zijn verleden. Dat geeft aanleiding tot een aandoenlijke, warme film waarin alle vertrouwde thema's en stijlkenmerken aanwezig om er een groots, zelfrefererend portret van een filmmaker in de herfst van zijn leven van te maken. Dolor y gloria is een klein juweeltje van een regisseur die zich dankzij zijn prachtige staat van dienst veel kan permitteren. Vaardig als altijd brengt Almodóvar allerlei losse verhaalelementen meesterlijk samen, rond moederliefde en herenpassie, rond cinema en verslaving, rond jeugdig verlangen en de kracht van herinneringen, rond wel en wee, pijn en geluk. Sentimenteel maar o zo moo. En geef Banderas alsjeblieft een Oscar! 
2. 
In een even amusante als beklemmende samensmelting van twee families vindt het Zuid-Koreaanse genie Bong Joon-ho de ene na de andere gelegenheid om ons te verbluffen. Met een groot narratief vernuft, vol subtiele details en bescheiden wendingen, bewandelt Parasite meesterlijk de lijn tussen scherts en dreiging. Finaal is dit een triestige en briesende beschouwing van een diabolisch systeem dat de have-nots tegen elkaar opzet. Dat één film zoveel te bieden heeft, maakt dat de wereldwijde erkenning zeer terecht is. 
Herinner je je nog de tijd dat niemand wist wie Jennifer Lawrence was? Dat de naam Ryan Gosling bij haast niemand een belletje deed rinkelen? Dat Tom Hardy niet te associëren viel met roem en succes? Dat we ooit niet wisten wie Jessica Chastain was, of Benedict Cumberbatch, hoe merkwaardig die naam ook?
Deze Amerikaanse van Koreaans-Chinese afkomst heeft zich tot haar 26e niet specifiek bezig gehouden met acteren. De als Nora Lum geboren New Yorkse was, zoals wel meer rijzende talenten tegenwoordig, eerst rapper en bracht onder het pseudoniem dat ze op haar 16e koos, al twee albums uit. Haar rol in de webserie Girl Code en het presenteren van de talkshow Tawk, een internetshow die ze zelf opnam op haar favoriete plekken in Brooklyn, lieten haar kennismaken met een groot online publiek. Uiteraard vind je haar ook op 
Met zo'n opvallende naam ben je als artiest toch al halfweg de route naar succes, niet? Maar even nuchter blijven; dit is gewoon de echte naam van deze pittige jonge actrice en gezien haar Duitse afkomst spreek je haar familienaam niet uit als Beats maar gewoon als Beets. Naast Duits en Engels spreekt Zazie (Zatzie) trouwens ook vloeiend Frans. Haar 
Net als George MacKay - verder in dit lijstje - werd Jessie Buckley het voorbije jaar her en der als rijzend talent bekroond. Daar heeft vooral haar doorbraakfilm Wild Rose wat mee te maken, waarin haar fantastische stem mee de beleving van dit muzikale drama bepaalde. 
De Cubaanse schoonheid Ana De Armas beleeft eveneens een topjaar. Hoewel ze initieel niet te onderscheiden viel van de vele modellen en starlets die Hollywood trachten te veroveren, heeft ze intussen haar plaats gevonden. En wat voor één! 
Deze Londense van Nigeriaanse afkomst is liefhebbers van de betere Amerikaanse cinema ongetwijfeld meteen bijgebleven. Ze maakte met haar zangstem en présence dat
Govaerts viel voor het eerst op in de gelauwerde kortfilm 
'Male revelation', 'Most promising newcomer', 'Best male newcomer', 'EFP Shooting Star', ... Het zat er gewoon aan te komen dat de Brit George MacKay ook een keer in ons lijstje opdook. 
De grootsheid van bepaalde acteurs zit hem er soms in dat je ze al enkele keren aan het werk hebt gezien, zonder te beseffen dat het steeds om dezelfde persoon ging. Het komt zelden voor – Michael Fassbender had al minstens 5 in het oog springende rollen vertolkt voor hij pas echt opviel in I
Hoewel de ene na de andere grote naam zijn opwachting maakt in 
Goed mogelijk dat deze 28-jarige Amerikaan geen introductie meer behoeft. De opvallende, soms wat verwilderde blik van deze rijzige acteur was je wellicht al opgevallen in een aantal grote producties als 
Finney debuteerde in 1960 op het witte doek met The Entertainer, na wat ervaring opgedaan te hebben in een handvol televisieproducties. Maar daarvoor werd de man al als een rijzende ster beschouwd in de theaterwereld. Hij werd er zelfs de nieuwe Laurence Olivier genoemd.
Enkele jaren later volgde de succesvolle romantische komedie Two for the Road (1967), een nog steeds erg frisse kibbelfilm waarin Finney een onweerstaanbaar koppel vormt met Audrey Hepburn. In het werkelijke leven had Finney er intussen al een huwelijk opzitten en viel hij voor de Franse actrice Anouk Aimée, met wij hij acht jaar getrouwd zou blijven.
De televisieproductie The Gathering Storm (2002) liet Finney opnieuw schitteren. Deze prachtige biografische film liet hem in de rol kruipen van Winston Churchill en hoewel heel wat acteurs zich deze rol al prachtig eigen gemaakt hebben, is Finney onweerstaanbaar als de gedreven, visionaire politicus en liefhebbende vader en echtgenoot. Een vertolking om te koesteren en waarvoor hij een Emmy Award kreeg.
In 2012 liet hij nog één keer van zich horen: hij was de jachtopziener die voor James Bond een vaderfiguur vormde in één van de beste Bondfilms: 
Adam McKay (Vice) is er na de nominatie voor 
Christian Bale heeft weliswaar al een Oscar in handen, de transformatie die hij onderging voor Vice - waarin hij de 60-jarige Dick Cheney vertolkt - heeft best wat indruk gemaakt. Bale is een rasacteur die volledig opgaat in zijn rollen en die bekroning zou niet onverdiend zijn. Maar de kans is heel wat groter dat het Rami Malek is die met die award gaat lopen. Zijn verpersoonlijking van Freddy Mercury in de wel erg matige biopic 
Maar eveneens petje af voor Lady Gaga. Ook géén klassieke schoonheid en nog vrij nieuw op het grote doek, maar fenomenaal goed in een rol die haar op het lijf geschreven was, in A Star is Born. We durven niet helemaal uitsluiten dat zij Close stokken in de wielen steekt, maar zij zal wellicht toch met een Oscar naar huis gaan, nl. die voor beste song. 
De rest van het rijtje bestaat uit al even prima acteurs: Sam Rockwell, de winnaar van vorig jaar, speelt president Bush in Vice. Het is wellicht hij die Timothée Chalamet de voorspelde nominatie ontnomen heeft. De jonge acteur, vorig jaar nog genomineerd voor 
De naam van Regina King kwam ons slechts vaagweg bekend voor. Deze actrice zit al meer dan 20 jaar in het vak maar wist nooit echt in de kijker te lopen, tot nu. In 
Naast deze twee grootste kanshebbers, zien we drie net iets minder sterke, maar weliswaar zeer verdienstelijke films verschijnen. 
Een aantal producties hebben we 
In 2018 kwamen we heel wat filmmakers met een zekere reputatie met nieuw werk aanzetten. We zagen degelijk tot prima werk van Ridley Scott (
In de VS geneert men zich niet om comicverfilmingen en Oscars in één zin te noemen, maar wij zagen dit jaar (opnieuw) niet één superheldenfilm die meer wist te zijn dan wat vrijblijvend spektakel. 
Geen remake, maar een stijlvolle, eigenzinnige en macabere herinterpretatie van een cultklassieker. Dit luguber maar gracieus eerbetoon en inventief staaltje gruwel is net als de andere films van Guadagnino een zinnelijke film, waarin de sterk gestileerde analyse van de oorspronkelijke subteksten hand in hand gaan met een cerebrale reflectie op lichamelijkheid en vrouwelijkheid. Over beter of slechter dan het origineel hoeven we het niet te hebben: beide versies vullen elkaar mooi aan. 
Er was weinig enthousiasme voor Von Trier's gitzwarte komedie. Zouden die kinderlijkjes en afgehakte borsten daar voor iets tussen zitten? Wij zagen alleszins een heel kil maar entertainend portret van een seriemoordenaar, waarin de referenties naar eigen werk en de filosofische opwerpingen tot een beschouwing leiden over kunst en destructie. Grandioos compromisloos, de ultieme misantropenfilm. 
Wat was het heerlijk mee verdwalen in de bevreemdende, mythologische wereld onder de Hollywoodheuvels, waar elk mysterieus personage een laagje surrealisme toevoegt aan een raadsel dat niet per se om een oplossing vraagt. Onder idyllische postkaartethestiek schuilt een sprookjesachtig droomduister dat vergelijkingen oproept met, uiteraard, David Lynch. Waar het eerst twijfelen was aan de opzet en betekenis van deze wat vergezochte film, wil je nadien enkel meer en nog. 
Als een op zijn kop gezette evolutietheorie groeit Climax vanuit een harmonieuze, hypnotiserende groepschoreografie uit tot een demonisch carnaval, een apocalyptische razernij die de kijker opslokt en half verteerd weer uitkotst. High School Musical voor gevorderden dus. Wat een trip. Gaspar Noë zal nooit voor gezellige cinema gaan, maar zorgt wel voor een cinematografische knaller. 
Dit even visueel als narratief gelaagd relaas over mannelijke dominantie en de tol van creativiteit, is groots in zijn puurheid. Phantom Thread bouwt verraderlijk elegant een spanningsveld op tussen muze en artiest, tussen man en vrouw, tussen werk en romantiek, om uiteindelijk iets kil en primitief bloot te leggen. Sterke beeldcomposities en atmosferische beeldvoeringen als vanouds, maar toch zijn we ook getuige van de indrukwekkende evolutie van een groots cineast. 
Helaas geen Oscarnominatie voor dit verpletterende debuut, maar de jonge cineast mag niet klagen: zelden kreeg een Vlaamse film wereldwijd zo veel aandacht en waardering, en dat is ook terecht. Dit is een indrukwekkend gemaakt en doorvoeld verteld relaas dat er schitterend in slaagt zijn thematiek te overstijgen maar toch de pijn van het iemand anders - of net jezelf - willen zijn, pijnlijk voelbaar maakt. De grandioze vertolking van Victor Polster maakt dit in Cannes bekroonde drama af. 
De kijker wordt toeschouwer - als we daar even een semantische nuance mogen zoeken - van huiselijke intimiteit, van verloren onschuld, van persoonlijke groei en een woelige tijd en Cuarón laat dat aanvoelen als een immense eer en een cinematografisch genoegen. Deze terugblik op zijn jeugd wordt ons in grandioos zwart-wit, in virtuoze beeldvoeringen en meesterlijke ensceneringen geserveerd. Niettemin is deze van echtheid zinderende film vooral groots in zijn puurheid en eenvoud. Een film voor altijd. 
In de laatste dagen van de Gentse Rabottorens vond documentairemaakster Christina Vandekerckhove een treffend, aandoenlijk verhaal over een bonte groep mensen aan wie niet meteen de beste kaarten werden uitgedeeld. Poëtisch, grappig en warm maar ook tragisch, beklijvend en de kijker uitdagend tot een oordeel. De bezwerende, strakke fotografie, de atmosferische muziek, de knappe beeldcomposities en de slimme, barmhartige selectie van materiaal, laten de blokkendoos vol miserie grandioos tot leven komen. De beste Belgische productie van 2018, zonder twijfel. 
Verontwaardiging, kippenvel en lachtstuipen blijken akelig dicht bij elkaar te liggen in deze even hilarische als tragische parabel over schuld en boete, waarbij de personages in hun pogingen na te streven wat volgens hen gerechtigd is, een speelbal worden van het sardonische toeval. Dit leidt tot een meeslepende beschouwing over grotesk en impulsief gedrag tegenover traditionele normen en waarden, waarbij een topcast aan de slag mag met heerlijk veelzijdige personages die ons allen verrassen in hun groeiend inzicht, en centraal een onvergetelijk figuur als Mildred Hayes, gespeeld door een overweldigende goede Frances McDormand. Gecombineerd met grijnsopwekkende actie, krijg je hier een heel atypische, gelaagde Hollywoodproductie die je nog uren laat nagenieten van genoegen. 
De tweede film van Luca Guadagnino in deze top is van een heel andere orde dan Suspiria. Call Me By Your Name is een doorbloede, organische exploratie van lust en verlangen, een zintuigelijke en emotionele verkenning van tienerdromen en vakantieliefde. Verteld met de visuele allure van een zwoele zomerdag, zonder schroom of terughoudendheid, voorzien van hemelse dialogen en imponerend vertolkt door Timothée Chalamet, Armie Hammer en Michael Stuhlbarg, is dit een overrompelende romance. Koortsig, bedwelmend, onvergetelijk.