Audition

Een vrijdagavond aan de Gentse Studio Skoop. Audition, de nu al beruchte cultfilm van de Japanse veelfilmer Miike Takashi (hij maakt tot drie films per jaar!), staat geprogrammeerd. Op het voorbije festival van de fantastische film zorgde de prent al voor de nodige deining. Dit zou straffe cinema zijn, op het randje van het ondraaglijke. Ondergetekende was dus van tevoren gewaarschuwd. Het meisje aan de kassa, grijnsde zij even toen ik een ticket kocht? Of speelde mijn verbeelding (en een opwellende spanning) me parten?

Twee uur later, en weer op de straatstenen, zijn de verwachtingen meer dan ingelost. Audition is een unieke ervaring, en daar zijn verschillende redenen voor. Eerst en vooral de opbouw. Een man gaat, na het overlijden van zijn zieke vrouw, op zoek naar een nieuwe levenspartner. Zijn collega doet hem een bizar maar aantrekkelijk voorstel; waarom geen auditie organiseren? Daar komen de mooiste vrouwen op af, die hij door middel van een curriculum vitae en kort interview beter kan leren kennen. Een uitstekend idee, want er passeren inderdaad tientallen babes de revue. Toch is er geen enkele die Aoyama bevalt. Tot de 24-jarige Asami, een ex-ballerina, zijn aandacht trekt. Asami bezit precies de kwaliteiten die Aoyama in een vrouw zoekt. Er bloeit dan ook iets moois tussen beiden.

Tot zover het eerste uur, waarin verder geen fluit gebeurt. Wie niet vooraf geïnformeerd is denkt dan ook met een volbloed relatiedrama te maken te hebben. En toch. Takashi suggereert komend onheil, al is het gissen naar wat ons precies dat die ultra lichte malaise bezorgt. Zijn het onverwachte shots, ongewone camerastandpunten, of gewoon de stiltes die te lang duren? Via een ongelooflijk krachtig shot slaat de toon in het tweede uur helemaal om, Aoyama's kater laat niet lang op zich wachten.

Natuurlijk is Asami niet wat ze laat uitschijnen, maar een wel erg doortrapte feeks (vanwaar komen toch die littekens op haar armen en benen?), die even abrupt uit Aoyama's leven verdwijnt als ze is gekomen, om even later keihard terug te slaan. Vanaf dat moment verlaat de film de realiteit, droom en werkelijkheid zijn niet langer uit elkaar te houden, en stormt af op een finale waarin Asami eventjes de grenzen verlegt van wat in de hedendaagse cinema toonbaar is. Het venijn zit hem bij Audition zeer duidelijk in de staart; de laatste twintig minuten zijn puur misselijkmakende foltering waar zelfs de martelscènes in Pasolini's Salo een puntje aan kunnen zuigen. En nee, wegkijken helpt deze keer niet, want de geluidsband is even gruwelijk.

Men kan zich afvragen wat de waarde is van een film die extreem geweld toont, zonder er een pointe of expliciete bedoeling aan te koppelen. Zanikers de pot op; film is nu eenmaal geen medium om te moraliseren. Audition bevat echo's naar de body horror van Cronenberg en de onwezenlijke droomsfeer uit het werk van Lynch, maar Takashi's film is vooral op en top Japans, even beheerst en teder (1ste deel) als gratuit en meedogenloos (2de deel). Vergeet Europa en Amerika, Audition is na Crouching Tiger, In the Mood for Love en Gemini, het zoveelste bewijs dat films met ballen momenteel uit Azië komen.

Christoph Foqué Helemaal (niet) akkoord? Lees de