Een vooruitblik op de Oscars van 2018
Hollywood zit volop in het prijzenregenseizoen, met de bekendmaking van de 90e Oscarnominaties als hoogtepunt. Het brengt met zich mee dat wij onze semi-deskundige bril nog maar eens opzetten om die genomineerden eens van dichterbij te bekijken. Wie kreeg wat en waarvoor? Hoe terecht is dat en wat zijn hun kansen?
BESTE FILM
Het lijstje van producties die in aanmerking komen voor Beste Film, kan maximum 10 titels bevatten en dit jaar zijn het er 9. Het is eerder uitzonderlijk dat daar niet één film tussen zit voor wie een Oscarnominatie toch wat veel eer lijkt. Get Out is misschien wel de minst prestigieuze en verwachte prent uit het rijtje en is als psychologische horrorprent misschien ook de vreemde eend in de bijt.
The Shape of Water is in totaal in 13 categorieën genomineerd en lijkt een grote kanshebber maar het is zeker niet de beste film uit het lijstje. Three Billboards … maakt een grote kans maar de combinatie van drama en donkere humor kon niet iedereen bekoren. Dunkirk is de meest epische van de kandidaten en mag wat ons betreft winnen vanwege de grootse cinema-ervaring die het wist te bieden. Het is nog maar de tweede film van Christopher Nolan die in deze categorie een plaats vindt.
Call Me By Your Name valt niet uit te sluiten en is als hartverscheurende romance beslist één van de meest emotionele prenten uit het lijstje en een klassieker in wording, maar dat de prent tegen de verwachtingen in toch maar 4 nominaties kreeg, toont ook aan dat er niet overal even hard gejuicht werd.
Lady Bird (het regiedebuut van Greta Gerwig) en Phantom Thread van Paul Thomas Anderson werden de voorbije maanden ook al overladen met lof. Hun kansen vallen nog niet meteen miniem te noemen.
Voor de meer dan degelijke historische prenten The Post en Darkest Hour zal deze nominatie de hoogste bekroning zijn. Prima films maar de concurrentie kunnen ze niet aan.
Wie ontbreekt er? The Florida Project had volgens heel wat critici niet mogen ontbreken maar het valt vooral op dat het grandioze Blade Runner 2049 niet in dit lijstje opduikt. De prent kreeg dan ook slechts 5 nominaties in net iets minder voorname categorieën.
Voor de liefhebbers van faits divers: maar liefst 5 acteurs spelen in 2 films mee uit deze lijst: Timothée Chalamet (Call Me en Lady Bird), Caleb Landry Jones (Three Billboards en Get Out), Bradley Whitford (The Post & Get Out), Tracy Letts (Lady Bird en The Post) en Lucas Hedges (Lady Bird en Three Billboards). Michael Stuhlbarg slaat alles! Hij zit in 3 van de genomineerde films! (Call Me, The Post en The Shape of Water),
BESTE REGIE
Ongelooflijk maar waar: Christopher Nolan levert de ene na de andere geweldige film af maar pas voor het eerst komt hij in aanmerking voor een Oscar als Beste Regisseur, een titel die hij eigenlijk lang verdiend heeft. Hij was dan ook in opperbeste doen bij het maken van Dunkirk.
De concurrentie is niet min: Paul Thomas Anderson is nog zo’n grootmeester. Hij werd voor de tweede keer genomineerd, na There Will Be Blood. Zijn Phantom Thread werd op lof onthaald.
De rest van de categorie wordt opgevuld door afgevaardigden uit minderhedengroepen, zo lijkt het wel. De Mexicaan Guillermo Del Toro voert de polls aan voor zijn fantastische werk aan The Shape of Water, gemaakt met een relatief bescheiden budget en veel verbeelding. Zijn film lijkt echter ook de meest Hollywoodiaanse productie.
Greta Gerwig zet zich met haar eerste film Lady Bird meteen op de kaart als cineaste. De heerlijke 34-jarige Amerikaanse actrice uit o.a. Frances Ha, Mistress America en 20th Century Women is nog maar de 5e vrouw die deze eer te beurt valt.
Ook Get Out is een debuutfilm van een (gewezen) acteur. Jordan Peele is nog maar de 5e zwarte filmmaker die voor een Oscar voor beste regisseur in aanmerking komt. Hoe genietbaar zijn satire met horrorkantjes ook was, laat ons de regiekwaliteiten van Peele nu ook weer niet overschatten.
Jammer dus voor Martin McDonagh, die sterk werk leverde met Three Billboards, Steven Spielberg (The Post), die gelukkig al 7 nominaties heeft en vooral voor Luca Guadagnino, die met Call Me By Your Name toch wel een zeer persoonlijke, intense, sfeervolle en geladen prent heeft gecreëerd waarvoor hij echt wel een nominatie verdiende.
BESTE ACTEUR
De gedoodverfde winnaar in deze categorie is Gary Oldman. Sowieso een erg intense acteur, die echter ook heel wat troep maakt, maar in Darkest Hour op toch wel erg fenomenale wijze de rol van Winston Churchill speelt. Hij werd nog maar één keer eerder genomineerd en is bijna 60 dus deze eer verdient hij stilaan wel. Opvallend: ook zijn ex-vrouw Lesley Manville werd dit jaar genomineerd.
Niet onderschatten echter hoeveel waardering is voor Timothée Chalamet, die in Call Me by Your Name op grandioze wijze in de huid kruipt van een verliefde tiener. De 22-jarige acteur heeft een topjaar achter de rug – hij is ook te zien in Lady Bird - en is nog maar de derde jongste acteur ooit die in deze categorie kans maakt op een Oscar. Eén van zijn volgende films? Beautiful Boy van Felix Van Groeningen. Cameraman Ruben Impens sprak zich lovend uit over het jonge talent.
Ietwat onverwacht is er ook een nominatie voor Daniel Kaluuya. De 28-jarige Brit uit Get Out heeft nog niet veel referenties maar werd door het succes van de film op de kaart gezet. Toch lijkt zijn vertolking niet echt Oscarvoer en hoewel deze jonge acteur zeker zijn verdiensten heeft, kan je je afvragen of er nu echt sprake was van een meesterlijke invulling van zijn personage.
Heel wat acteurs zullen wel blij zijn dat Daniel Day-Lewis niet zo’n actieve acteur is, want met elke nieuwe vertolking valt de Brit gegarandeerd in de prijzen. Dit is zijn zesde nominatie en hij won al drie keer. Zijn rol als gedreven kleermaker in Phantom Thread van Paul Thomas Anderson zou naar eigen zeggen ook zijn laatste zijn. Wie weet gunt men hem net daarom een vierde Oscar?
Denzel Washington sluit het rijtje af. Deze zevende nominatie zal hem echter geen derde Oscar bezorgen. De acteur blijft immens populair onder de leden van de Academy en stilaan doet zich het Meryl Streep-effect voor: hij wordt haast vanzelf als kanshebber genoemd, ook voor een lauw drama als Roman J. Israel Esq.
En wie druipt af? We associëren Tom Hanks bijna automatisch met de Oscars maar de tweevoudige winnaar werd sinds 2001 eigenlijk niet meer genomineerd voor een Oscar, hoe dicht hij ook bij een nominatie stond. Net als het geval was bij Catch Me if You Can, Charlie Wilson’s War, Captain Phillips en Sully grijpt hij nu met The Post opnieuw naast een nominatie.
Ook James Franco is er tegen de verwachtingen niet bij, want er was heel wat waardering voor zijn genietbare vertolking in The Disaster Artist, waarvoor hij een Golden Globe won. De beschuldigingen van seksueel misbruik zouden weliswaar te laat bekend geraakt zijn om een eventuele nominatie te dwarsbomen.
BESTE ACTRICE
Naar aloude gewoonte treffen we Meryl Streep aan onder de genomineerde actrices. Voor de 68-jarige recordhoudster is dit de 21e Oscarnominatie, maar opvallend is wel dat ze voor het eerst sinds 1986 genomineerd wordt voor een film die zelf ook kans maakt op een Oscar. Of ook te interpreteren als: Streep is zelf vaak het beste van de films waarin ze te zien is. Met The Post zit ze dus voor het eerst sinds lang nog eens in een echt Oscarwaardige film - en haar vertolking mag er eveneens wezen.
Maar de Oscar lijkt voorbestemd te zijn voor Frances McDormand. De vrouw van regisseur Joel Coen won in 1996 al een Oscar (voor Fargo) en speelt nu in Three Billboards Outside Ebbing, Missouri de pannen van het dak en rijgt daarvoor de prijzen aan elkaar. Mildred is nochtans niet echt een aangenaam personage maar McDormand vat haar met energie en liefde.
Dan is er Saoirse Ronan. 24 en al aan haar derde Oscarnominatie toe. De beminnelijke Iers-Amerikaanse speelt de hoofdrol in het flink geprezen Lady Bird.
Ook Sally Hawkins maakt haar opwachting in deze categorie. Haar vertolking als goedhartige, doofstomme schoonmaakster in het moderne sprookje The Shape of Water levert haar een tweede Oscarnominatie op.
Margot Robbie is dan uiteindelijk de enige in deze reeks die nog geen nominatie op haar naam staan had. Ietwat verrassend bleek ze in de biografische zwarte komedie I, Tonya bijzonder goed als de niet bepaald als fijnzinnig bekend staande kunstschaatster Tonya Harding. Robbie en Saoirse Ronan delen later dit jaar trouwens het scherm in het historische drama Mary Queen of Scots.
Tot voor enkele maanden dacht men dat ook Kate Winslet aan de Oscartafel zou zitten, voor haar vertolking in Wonder Wheel. Helaas heeft regisseur Woody Allen momenteel de perceptie flink tegen en zou men wel eens heel bewust de film genegeerd kunnen hebben. Ook de naam van Judi Dench viel enkele keren dit prijzenseizoen. Ze kwam in aanmerking voor het kleurloze Victoria & Abdul. En jammer genoeg greep ook Annette Bening naast een nominatie. Naar verluidt grandioos in Film Stars Don't Die in Liverpool, en nog nooit een Oscar gewonnen, dus het was haar gegund.
BESTE ACTEUR IN EEN BIJROL
Willem Dafoe is een uitstekende acteur en we hebben er vrede mee dat hij vrij zeker met het beeldje aan de haal gaat. Hij won bijna elke andere filmprijs in deze categorie. Het zou de eerste Oscar betekenen voor deze veelzijdige acteur, die in 1986 en 2000 al een keer genomineerd werd. Zijn vertolking in The Florida Project is prima maar we vragen ons af of men niet gewoon een zwak heeft voor zijn sympathieke personage en hij enkel daardoor in de prijzen valt.
Vrijwel zeker, zeggen we trouwens, maar Sam Rockwell valt niet te onderschatten. Hij zette in Three Billboards Outside Ebbing Missouri een enorm genietbare vertolking neer. Het is de eerste nominatie voor deze fijne acteur en we zien hem eigenlijk liefst van al winnen.
Zijn medeacteur uit Three Billboards is meteen ook zijn concurrent. Woody Harrelson is op zijn 56e al twee keer genomineerd, en ook hem zagen we graag aan het werk in Martin McDonagh's zwarte komedie.
Dan is er nog de eeuwig betrouwbare Richard Jenkins, die zeker opviel in The Shape of Water. De alom aanwezig bijrolacteur is intussen 70, maar zet de laatste jaren de ene na de andere genietbare vertolking neer. Hij werd al één keer eerder genomineerd, in 2007.
Tenslotte werd ook Christopher Plummer genomineerd, waardoor deze categorie duidelijk het meest vertrouwd aandoet, met enkel gevestigde waarden. Dat Plummer genomineerd werd, was best verrassend gezien de controverse die ontstaan was toen hij Kevin Spacey verving in All the Money in the World en het feit dat deze film maar net op tijd klaar was. We durven echter hopen dat men hem deze bekroning niet enkel gaf omwille van de context, maar wel voor zijn overtuigende vertolking als gierige miljonair J. Paul Getty. De 88-jarige Canadees, die al twee keer eerder werd genomineerd en als enige van dit lijstje al een Oscar heeft, is trouwens de oudste Oscargenomineerde acteur ooit.
Hoewel dit een mooi kransje Hollywoodtalent is, missen we hier wel twee vertolkingen van formaat. Zowel Armie Hammer als Michael Stuhlbarg kwamen in aanmerking voor hun fenomenale rollen in Call me by Your Name, maar jammer genoeg heeft geen van beiden het gehaald.
BESTE ACTRICE IN EEN BIJROL
Heel deugddoend om eindelijk Allison Janney in deze categorie te zien opduiken. Na zoveel geweldige vertolkingen in Oscargenomineerde films (American Beauty, The Hours, Juno, The Help) mag ze dan eindelijk beloond worden. Het gebeurt wel vaker dat de zgn. karakteracteurs die jarenlang minder opvallend aanwezig zijn, pas kunnen scoren als ze wat ouder worden. Voor de 58-jarige Janney, die schitterend was in I, Tonya, is dit het moment. De kans is zeer groot dat zij de Oscar mee naar huis neemt.
Maar Laurie Metcalf kan gerust haar grootste concurrent genoemd worden. Als de moeder van Saoirse Ronan in het geweldige Lady Bird, maakt deze actrice een comeback en dat ziet men graag in Hollywood. Nu kennen we haar vooral als de moeder van Sheldon uit The Big Bang Theory, maar in de jaren '90 was deze comedienne vooral bekend uit de sitcom Roseanne en films als Internal Affairs, JFK en Scream 2.
Zangeres Mary J. Blige duikt al geruime tijd hier en daar op in een rolletje maar Mudbound biedt haar voor het eerst echt de kans om uit te pakken. Haar ingetogen vertolking in dit eentonige drama is best overtuigend, maar werd ook flink gehypet en is dus wat ons betreft wat veel eer.
Ook Octavia Spencer hadden we liever niet nog een keer in deze categorie zien opduiken. De gigantisch overschatte, vaak irritante actrice is met The Shape of Water al aan haar derde Oscarnominatie toe (en ze won er zelfs één!), wat we echt onverdiend vinden.
Lesley Manville sluit het rijtje af. De Britse veterane, vooral bekend uit films van Mike Leigh, wist zeker te bekoren als de dominante zus in Phantom Thread. De 61-jarige actrice krijgt eindelijk wat erkenning in Hollywood. Opmerkelijk is zoals gezegd dat ze de ex-vrouw van Gary Oldman is, die dit jaar ook genomineerd werd. Hun zoon Alfie kan dus supporteren voor zijn beide ouders, maar of ze ook voor elkaar duimen na een pijnlijke scheiding in 1990, is niet bekend. Oldman's huidige echtgenote feliciteerde Manville weliswaar uitgebreid via haar Instagram.
Opmerkelijk is, ter aanvulling, dat er dit jaar wel erg weinig jonge acteurs genomineerd werden. Er zijn vier twintigers, geen dertigers, vier veertigers en dus 12 genomineerde acteurs boven de 55. 13 acteurs zijn Amerikaans, 5 Brits. Margot Robbie is Australisch en Christopher Plummer Canadees. Ook wat internationale spreiding betreft, valt het dit jaar wat tegen.
De Oscars worden uitgereikt in de nacht van 4 op 5 maart.
Sven De Schutter
Cinefielen die bereid zijn de fictiewereld even te verlaten, kunnen in Leuven opnieuw een verfrissende duik nemen in een nieuwe selectie documentaires. Docville weet ons van 21 tot 29 maart weer onder te dompelen in een variatie aan non-fictieverhalen over de meest diverse onderwerpen.
Niet over de hele lijn als superieure cinema te benoemen, maar ontegesprekelijk de meest spraakmakende, gedurfde en experimentele mainstreamfilm die er dit jaar te zien was. Darren Aronofsky's metaforische, multi-interpreteerbare mindfuck is ongemakkelijke, polariserende, desoriënterende en makkelijk als betekenisloos te bestempelen cinema, maar tegelijk ook een visueel overrompelend, stilistisch uitdagend en roesopwekkend spel met de kijker. Memorabel, zelfs al vond je er niets aan. 
Een episodische, en soms zelfs wat onevenwichtige satire over kunst en ego, door de Zweed Ruben Östlund amusant verpakt. Met spitse en hilarische beschouwingen over de dikdoenerige kunstwereld als achtergrond, maken we het verval mee van een patserig en breedsprakerig mannetje wiens handelingen vooral om zichzelf draaien. Daaruit volgt een intelligente, droogkomische reflectie over onechte humaniteit en de knullige pogingen van de mens om zich te manifesteren. Goed voor de Gouden Palm in Cannes. 
Rusland zoekt naar menselijkheid en solidariteit maar stuit op kilte en isolatie. Wie is beter geschikt dan Andrei Zvyagintsev om dit ijskoude relaas over een uiteengevallen familie in beeld te brengen? In strakke en afgemeten scènes vormt zich aldus een bespiegeling over falend familieleven, een failliete samenleving. De intensiteit van de vreugdeloze taferelen kent een diep tragische hoogtepunt wanneer een 12-jarige jongen zijn ouders hoort aangeven dat hij een blok aan hun been vormt. Na afloop wandel je heel stilletjes huiswaarts. Zelfs al zou daar enkel een hond wachten, is dat lot geenszins zo beklagenswaardig als de situatie van de personages in Loveless. 
Deze aangrijpende bespiegeling over dood en verlies, zorgde niet voor de meest verteerbare kijkervaring - zo ongemakkelijk nabij voel je je als kijker bij de soms hartverscheurende taferelen in dit levensechte drama. De indrukwekkende ingetogenheid en waarlijke tragiek waarmee scenarist en regisseur Kenneth Lonergan zijn verhaal opbouwt, en de meesterlijke vertolkingen van Casey Affleck, Lucas Hedges en Michelle Williams maken van Manchester by the Sea een overrompelende ervaring. Won Oscars voor Beste Acteur en Beste Scenario. 
link gehypet, en volgens sommigen onterecht, deze inventieve en aanstekelijke musical waarvan heel wat nummers zich in je oor wurmen om er zich behaaglijk te nestelen. Na 
Nee, niet Grave - graf in het Engels - wel Franse rauwheid die ons omver wist te blazen. Een psychoseksueel horrordrama waarin wilddierlijk gesplatter met gepolijste symboliek gepaard gaat met als resultaat bruisende, sexy, ontmenselijkte gruwelcinema over en voor het beest in elk van ons. Dit grandioze regiedebuut van de redelijk geschifte Franse Julia Ducorneau werd dan nog eens even ontstuimig als strak in beeld gezet door onze eigen Ruben Impens. Grave appelleert aan onze verborgen instincten, en dat doet nieuw en anders. 
"There's a mistake! Moonlight, you guys won Best Picture!", zo klonk het verward uit de mond van de producer van La La Land, toen die ontdekte dat de Oscar voor Beste Film die hij zonet in handen had gekregen een vergissing was en het eigenlijk dé underdog van het jaar was die met de grootste filmeer bekroond werd. Dit delicate, intieme, meesterlijk geregisseerde kleinood over emotionele isolatie en raciale en seksuele identiteit, voelt even actueel als universeel aan en wordt ons zo doorvoeld en ontwapenend verteld dat er na afloop een gat in je hart smeult. Warm en pijnlijk tegelijk. 
De tweede film met Ryan Gosling in deze top 10! In handen van Denis Villeneuve wordt de sequel op de klassieker uit 1982 veel meer dan een sciencefictionspektakel. Deze bespiegeling over menselijkheid en identiteit krijgt een weemoedige, tragische ondertoon, maar is ook een orgie van atmosferische kleuren, vernuftige belichting, superieure geluiden, grootse sets en indrukwekkende effecten. Dit is niet zomaar cinema maar een beleving, een aan het artistieke grenzende ervaring, een film die je niet alleen ziet, maar ook voelt. Een grootse triomf die helaas in zijn thuisland helaas niet het kassucces werd dat er van verwacht werd. 
Elke film van Christopher Nolan heeft zich altijd al in onze top 10 weten te wurmen, en dat is echt niet bewust. Maar de man maakt nu eenmaal films waar je niet om heen kan en die telkens weer verbluffen. Dunkirk is even intelligent als entertainend, maar is als epische oorlogsprent vooral meer dan zomaar een blockbuster. De knappe vertelstructuur, de magistrale fotografie, de bezwerende score van Hans Zimmer maken er een sensorische beleving van, waarin stiltes meesterlijk gedoseerd even effectief blijken als grootse actiescènes om een verbluffend gevoel van authenticiteit op te roepen. 
Een Vlaamse film op nummer één, dat we dat nog mogen meemaken. Met daadkracht en lef is Fien Troch er in geslaagd ongemakkelijke, harde cinema af te leveren, die op grandioos subtiele wijze de leefwereld van jongeren binnendringt en die met een ijzersterk gevoel voor sfeer en visuele allure in beeld te brengen. De jonge cast - allemaal debutanten - zorgt met een enorme naturel voor een uiterst geloofwaardige, indringende, subtiele kijk op communicatie tussen ouders en kinderen en op het moeizaam zoeken naar een rol in het grote theaterstuk van het leven. Met een bloedmooie soundtrack onderstreept Johny Jewel de emotionele staat van de protagonisten. 