Eté 85

Genre: Drama | Duur: 1u40 | 2020 | Release: 15 Juli 2020 | Land: Frankrijk | Regie: François Ozon | Cast: Félix Lefebvre, Benjamin Voisin, Valeria Bruni Tedeschi, Melvil Poupaud, Philippine Velge

Zonder Covid-19 had François Ozon zijn 19e film in Cannes kunnen voorstellen. De wel zeer productieve cineast zou er wellicht applaus gekregen hebben voor deze warmbloedige tienerromance, en dat geheel terecht. Ozon slaat maar hoogst zelden de bal mis, heeft het filmen volledig in de vingers en beschikt stilaan over een voldoende groot oeuvre om naar zichzelf te refereren zoals alleen de groten dat doen. Eté 85 mag gezien en gevoeld worden.

Deze verfilming van de lgbt-jongerenroman Je moet dansen op mijn graf van de veelgeprezen Aidan Chambers, neemt ons mee naar de zomer van 1985 aan een Frans kuststadje. De tieners Alexis - Alex! -  en David beleven een hevige romance. De 16-jarige Alex weet niet wat hem overkomt, zo halsoverkop verliefd wordt hij. Is dit 'houden van'?, vraagt hij zich af. Maar Eté 85 beschrijft geen idylle zoals Call Me by Your Name - hoewel er een belangrijke parallel te trekken valt in het besef van beide protagonisten dat nu ooit toen zal worden en elke ervaring, hoe verscheurend ook, ons mee vormt. Maar deze film verraadt van bij de start dat er een dode valt en de obsessie van Alex voor de flamboyante player David, broeit en groeit als een kwaadaardige tumor. Onder het warme zand zit altijd een laag kilte. 

Hoewel Ozon met een wel erg hitsige blik naar zijn twee telegenieke en zeer overtuigende hoofdacteurs kijkt en hij enkele goedkope ensceneringen forceert om de erotische aantrekkingskracht tussen David en Alex voelbaar te maken, weet hij de kijker toch al snel te betrekken bij een heftige periode, een zomer die de piepjonge Alexis gigantisch veel zal leren over verleiding, passie, jaloezie en dood. Ons hoofdpersonage gaat zich afvragen of hij zijn geliefde wel echt ziet, of enkel het droombeeld ervan. Herkenbaar voor iedereen die al eens alle ratio verloor uit dolle verliefdheid. 

De regisseur weet op die manier niet alleen flarden uit zijn eigen adolescentie met warme nostalgie tot leven te brengen, hij zorgt ook voor een interessante psychologische dimensie die doet denken aan klassiekers als Plein Soleil en de Amerikaanse versie van Highsmith's roman, The Talented Mr. Ripley, waar één van de zeilbootscènes duidelijk ook visueel naar verwijst. Thema's als seksueel verlangen, obsessie en genderfluïditeit zagen we al in tal van eerdere Ozonprenten terug en de man blijft zijn dada's creatief bespelen. Het jurkje dat Alexis in één scène noodgedwongen aantrekt, was b.v. ook al de blikvanger in Ozon's kortfilm Un robe d'été uit 1996. De geprezen filmmaker is de 50 voorbij en kan al terugkijken op een imposante reeks producties die allen van persoonlijkheid en doortastenheid getuigen en die hij dus met graagte aan elkaar linkt.

Eté 85, opgenomen op 16 mm om de allure van een vakantiefilmpje te krijgen, heeft zijn authenticiteit vooral te danken aan de overgave van de jonge acteurs - hoewel de Britse Philippine Velge nergens het niveau van haar mannelijke collega's haalt - maar ook aan de zeer geslaagde reconstructie van de jaren '80. Het kuststadje komt prachtig tot leven en de kapsels, kleren en sets weten de illusie hoog te houden. De retro-electro score van Jean-Benoît Dunckel is een triomf en enkele bekende songs van destijds worden bijzonder effectief ingezet. Het platte hitje I am Sailing van Rod Stewart wordt zowaar een triomfantelijk lijflied dat voor twee zeer rake momenten zorgt, inclusief een knap beheerste climax op een kerkhof die net niet fout aanvoelt.

Die essentie, de terugblik op de puberale verwarring, die eerste gewaarwording van heftige emoties, geeft Eté 85 zijn ziel en hoewel de film zijn focus amper verliest, lijken de meer grimmige gebeurtenissen wat te veel aan de rand daarvan plaats te vinden en graaft de prent ook niet diep genoeg. Maar als ode aan hunkering is dit een voltreffer die een mens zich laat realiseren dat ook frustratie en hartzeer waarde hebben.