Dit was 2025
Het vraagt weinig reflectie om al meteen te stellen: 2025 was geen opmerkelijk filmjaar. Originaliteit was slechts hier en daar te vinden, filmmakers speelden op veilig, cinemaprogrammatoren moeten goochelen om alles een kans te geven. Niettemin hebben we onze cinemabezoeken gekoesterd. In tijden van moeilijk vol te houden aandacht en versnipperde concentratie is de donkere zaal een tempel van focus geworden, waar we meer dan thuis kunnen opbrengen om volledig betrokken te raken bij de film. Heel wat producties blijven ons echter uitdagen met hun lange duur. Bondigheid is toch ook een kunst.
Net als vorig jaar kijken we graag even terug naar wat 2025 ons wist te bieden (en onze top 10 komt ook aan bod in de DVDkast). KUTfilm publiceerde in het voorbije jaar 80 recensies. Het volledige bioscoop- en streamaanbod wordt daarmee lang niet gecoverd maar het blijft onze ambitie om de filmliefhebber te gidsen door het brede en versnipperde aanbod. Nu en dan valt er een potentieel pareltje door de mazen van het net. Zo vond je hier (nog) geen recensies van I'm Still Here, Reflet dans un diamant mort, The Life of Chuck, Nouvelle Vague, The Voice of Hind Rajab of Resurrection.
Evenmin trouwens van Avatar: Fire and Ash, Wicked: For Good, A Minecraft Movie of Team Spirit: Nxt G3n, maar daar valt niet veel verklaring bij te geven. Naar de autokeuring gaan of je strijk van een paar weken wegwerken, zijn nu eenmaal ook taakjes die je voor je uitschuift, niet?
BIJ ONS
We zagen enkele hoopvolle debutanten ook. Comeback van Jan en Raf Roosens ging iets te onopgemerkt voorbij, Soft Leaves van Miwako Van Weyenberg hadden we graag een kans gegeven en BXL was iets minder sensationeel dan gehoopt. Cato Kusters kreeg het meest applaus, voor Julian, waarmee Film Fest Gent opende. Een 26-jarige regisseur bekronen met de Jo Röpcke Award kan als een mooie aanmoediging gelden, maar hoeveel Vlaamse cineasten komen eigenlijk aan een tweede film toe? Intussen mag een ervaren rot als producent Dries Phlypo in de luwte internationale producties op poten zetten als het grandioze Rietland, het vermakelijke Köln 75 of het veelbelovende Voor de meisjes. Zet zo iemand dan toch eens in de bloemetjes. Bij deze dan!
Laat ons troost vinden in de appreciatie en de oscarnominatie voor Soundtrack to a Coup d'Etat van Johan Grimonprez, het kleine Vlaamse aandeel in de bekroonde animatieprent Flow en de interessante kijk op freinteonderwijs in Een Andere School. Een blik op 2026 leert ons gelukkig dat er beterschap in zicht is, want tal van nieuwe producties staan te trappelen om ontdekt te worden.
THUIS
Films die rechtstreeks bij ons in de huiskamer in première gaan, kunnen gerust in aanmerking komen voor onze top 10. Maar ondanks prima kijkvoer als Highest 2 Lowest van Spike Lee, Frankenstein van Guillermo Del Toro, A House of Dynamite van Kathryn Bigelow of Wallace & Gromit: Vengeance Most Fowl, kan nog niet gezegd worden dat er sprake is van cinemamagie.
Kregen verder beleefd applaus: Jay Kelly van Noah Baumbach, Steve van Tim Mielants, Wake Up Dead Man van Rian Johnson, Ballad of a Small Player, The Gorge, Train Dreams, Night Always Comes en Goodbye June.
Back in Action, Havoc, The Old Guard 2, The Thursday Murder Club en The Woman in Cabin 10 vallen dan weer ondermaats te noemen ondanks de sterren op de affiche.
IN DE CINEMA
Hoewel we op onze hoofdpagina een lijstje 'afraders' hebben, hoefden we dat niet erg veel te gebruiken. Hollywoodproducties die daar een plaatsje vonden, waren o.a. Anaconda, Now You See Me 3 en The Running Man. Superman en The Naked Gun verdienden maar een klein applausje en ook enkele producties van grote regisseurs mochten we overroepen noemen, zoals Mickey 17 (Bong Joon-ho), Eden (Ron Howard), Roofman (Derek Cianfrance) en Eddington van Ari Aster. Zelfs Wes Anderson was niet helemaal in form met The Phoenicia Scheme en hadden we van Darren Aronofsky misschien ook niet meer verwacht dan het amusante maar vrijblijvende Caught Stealing?
En al begon dit artikel met te stellen dat het geen memorabel filmjaar was, we hebben toch ook wel erg veel kwaliteit kunnen zien, misschien wel vooral als meerwaardezoeker. Een greep uit het prima aanbod buiten Hollywood: The Secret Agent, Dossier 137, Köln 75, Two Prosecutors, Sirât, Hard Truths, Memoir of a Snail, Sex, My Favourite Cake, Bird, The Room Next Door, L'intérêt d'Adam, ... Ach, wat valt er eigenlijk te klagen? Zo veel moois uit alle windstreken!
Ook de Amerikaanse cinema heeft ons enkele keren aangenaam verrast: A Real Pain, Babygirl, A Complete Unknown, Black Bag, Warfare, Mission: Impossible, 28 Years Later, F1 en eerlijk gezegd ook Jurassic Park: Rebirth deden allemaal wel iets met ons.
Uiteindelijk kozen we tien producties die ons in die mate verrast, verblijd, ontroerd, meegesleept of aan het denken gezet hebben, waardoor we ze als de beste van het afgelopen jaar beschouwen:
10. BUGONIA
Yorgos Lanthimos ontbreekt nooit in onze top 10. Bugonia mist enigszins zijn signatuur en is ook minder ijselijk of extreem dan we gewend van hem zijn, maar deze kidnapkomedie is verrukkelijk in al zijn hysterie. Emma Stone en Jesse Plemons spelen de pannen van het dak.
9. JEUNES MERES
De Oscars halen ze niet, onze top 2025 wel. De broers Dardenne stellen nooit teleur, maar met deze zeer pure, geloofwaardige kijk op het vallen en opstaan van enkele tienermoeders, tonen ze zich opnieuw op hun allerbest.
8. WEAPONS
Een verrassende hit, dit akelige kampvuurverhaaltje dat dankzij een inventieve vertelling tot de laatste minuut weet te boeien. Aunt Gladys is de tante uit onze nachtmerries.
7. SENTIMENTAL VALUE
Dit Noors meesterschap zoomt in op de verstoorde relatie tussen een gevierde cineast en zijn twee dochters. In de ene delicate scène na de andere wordt de familiegeschiedenis gedissecteerd.
6. IT WAS JUST AN ACCIDENT
Jafar Panahi is strijdvaardiger dan ooit en toont zich in deze beklijvende morele studie een meester in psychologische spanning, waarmee hij vurig afrekent met een onmenselijk regime.
5. SINNERS
Hollywood op zijn origineelst: gruwel en muziek gaan hand in hand in deze gebalanceerde en sterk vertolkte genrehybride van Ryan Coogles.
4. L'INCONNU DE LA GRANDE ARCHE
In dit knap gereconstrueerde historische drama zorgen een beheerste vertelling, een groep sterke acteurs en een meeslepende plot voor een indrukwekkende ervaring.
3. ONE BATTLE AFTER ANOTHER
PTA stelt nooit teleur maar verrast wel met een grillig, weergaloos entertainend en gelaagd allegaartje van stijlen en verhalen. De Oscars staan al klaar.
2. THE BRUTALIST
Een groots, elegant, veelgelaagd en confronterend bouwwerk van een film die zich bijna vier uur lang ontvouwt zonder aan kracht te verliezen. Adrien Brody won zijn tweede Oscar voor de rol van het titelpersonage.
1. MALDOROR
De Brusselse cineast Fabrice Du Welz geeft allen het nakijken. Deze aardedonkere afdaling in de hel, is niet zomaar een politiefilm maar een dieptreurige reflectie op ontsporing en destructie. Gruwelijk ondergewaardeerd maar ontegensprekelijk één van de sterkste producties van het afgelopen filmjaar.